Ислам мәдениеті мен білімін қолдау қоры имани гүЛ ҚАйрат жолдыбайҰЛЫ
жүктеу/скачать 3,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Қ.Жолдыбайұлыю Иманигүл
| ИМАНИ ГҮЛ
Ал басқа дерек көздеріне сүйенсек, бұл жалған сенім Мысырда ғылыммен айналысқан Пифагор арқылы грек- терге, осылайша батыс әлеміне жеткен. Шығыста тәнасұх сенімінің ең көп тараған жері –Үндістан. Ганга және Сент өзендерінің бойында өмір сүрген тұрғындар адам өлгеннен кейін жаны құсқа ба- рып қонады, сол арқылы тіршілігін үзбейді деген пікірге иланған. Бұл сенім түрлі қоғам мен мәдениеттердің ерекшеліктеріне, уақыттың өтуіне қарай әр түрлі си- пат алып, өзгерістерге ұшырап отырған. Сондықтан бұл жалған көзқарас көне Греция, Мысыр, Үндістан, Қытай, Иран елдерінде әр түрлі. Айталық, тәнасұх пікірі Үндістанда жалпыға ортақ кейіпте болса, Будда мен Брах- ман діндерінде аңыз ретінде сипатталады. Тіпті мынадай ой қалыптасқан: «Тазарған күнәсіз рухтар Нирванаға қол жеткізеді, ал күнәһар рухтар болса, тазарғанға дейін аңдар мен айуандардың денелерінде көшіп жүреді». Көне мысырлықтар реенкорнацияны адамнан жануарға, жануардан қайтадан адамға өту деп түсінген. Иранда болса, тәнасұх мәселесі пәлсападан гөрі діни негізде қолға алынған. Бұл пікірді Зороастризм мен Мәздақы секілді діни топтар арасынан қолдағандар да шыққан. Көнеден келе жатқан бұл жарамсақ пәлсапа Иранда Ғұлат секілді кейбір Шиилік ағымдарға да араласқан 176 . Жинақтап айтар болсақ реенкорнацияның негізгі басты-басты сенімдері мыналар: 1. Рухтар бір денеден екінші денеге мәңгілік өтіп жүре береді. Буддада кемелденген рухтар «Нирванаға» жетеді. 176 Меһмет Кыркынжы, Рух недир? 74-бет. Зафер иайынлары, Станбул.1993 ж. |