Ислам мәдениеті мен білімін қолдау қоры имани гүЛ ҚАйрат жолдыбайҰЛЫ

ИМАНИ ГҮЛ
пен  қараны,  дүние  мен  ақыретті,  тозақ  пен  жұмақты, 
адамдықтың  асыл  қасиеттері  мен  құндылықтарын,  Ұлы 
Жаратушының  бізді  екі  дүниеде  де  бақытты  ететін, 
адамзатты тура жолға бастайтын   ескірмейтін заңдарын 
қайдан біліп, кімнен үйренетін едік? Осының бәрін бізге 
тұнық күйінде үйреткен хазіреті Мұхаммедке (с.а.у.) са-
лауат  айту  –  біздің  Оған  деген  шексіз  алғысымыз  бен 
сүйіспеншілігіміздің рәмізі. 
Салауат – сан ғасырлар бойы жалғасып келген әрбір 
үмбетінің «Уа, Пайғамбарым! Мен де сенің үмбетіңмін»,- 
деп көкірек кере қуаныштан жар салуының көрінісі. 
Салауат  –  сан  ғасырды  артқа  тастаса  да,  үмбетінің 
Пайғамбарына деген түгесілмес сағыныш сазының әуені. 
Салауат – үмбетінің Оған (с.а.у.) бір қадам болса да 
өзін жақын сезінуінің шарасы болса керек.
Екіншіден,  үмбетінің  әрбір  істеген  жақсылығының 
сауабы  Пайғамбарымыздың  да  амал  дәптеріне  жазылып 
отырады. Сол себепті, Оның «махмуд мақамы» биіктеген 
сайын  биіктеп,  ақыретте  көптеген  үмбетіне  шапағат 
ете  алатын  болады.  Салауат  арқылы  Пайғамбарға  Алла 
Тағаладан  береке,  рақым  тілеп,  асқақ  дәрежесінің  одан 
сайын  биікке  көтеріліп,  мейірімінің  үстем  етілуін  сұрау 
–  Оның  (с.а.у.)  ақыретте  шапағатына  кенелуімізге  себеп 
болады. Үмбеті Оған салауап айтқан сайын оның биіктегі 
дәрежесі  одан  әрі  асқақтап,  шапағат  ету  ауқымы  кеңейе 
түседі. 
Хақ Елшісі Мұхаммед (с.а.у.) хадисте: «Қиямет күні 
адамдардың  маған  ең  жақыны  –  мына  дүниеде  маған 
көп салауат айтқан адам»
231
 - деген. Пайғамбарына са-
лауат айтып, сәлем жолдаған құл,  иншалла, ана дүниеде 
пайғамбарға  анағұрлым  жақын  тұрады.  Сөйтіп  Хақ  ал-
дында  есебімді  қалай  беремін  деп  ақ  тер,  көк  терге 
231
 әт-Тирмизи. Салат/357.

369
ИМАНИ ГҮЛ
түсіп  абдыраған  құл  күтпеген  жерден  пайғамбарының 
кең шапағатына ие болады. Сондықтан салауат айтудың 
пайдасы  Пайғамбарымыздан  бұрын  Оның  үмбеті,  бізге 
тиеді.  Шындап  келгенде,  салауат  айтуға  Ол  емес,  біз 
мұқтажбыз. 
Үшіншіден, біз пайғамбарымызға салауат айтқан сай-
ын Алла Тағала бізге он рет салауат айтады. Он күнәміз 
кешіріліп, дәрежеміз он есе көтеріледі.
Әнас  атты  сахаба  риуаят  еткен  хадисте 
Пайғамбарымыз (с.а.у.) былай дейді: «Кімде-кім маған 
бір  рет  салауат  айтса,    Алла  Тағала  оған  он  салау-
ат  айтады.  Әрі  он  күнәсі  кешіріліп,  дәрежесі  он  есе 
көтеріледі»
232
.  
Демек,  Ұлы  Жаратушының  рақымына  бөленіп, 
күнәларымыздың  кешіріліп,  дәрежеміздің  өсуіне  се-
беп болар салауатқа Пайғамбарымыз емес, керісінше біз 
зәруміз.
 
232
 ән-Нәсаий. Сәһу/55.

370
ПАйДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1.  Абай Құнанбаев, Өлеңдер мен поэмалар. «Ғылым» 
баспасы, Алматы – 1977 ж.
2.  Абай,  Қара  сөз,  Поэмалар.  «Кітап»  баспасы, 
1992ж.
3.  Абдул Мәжид Азизул-зандани, Китабу Тәухидул-
Халиқ. Дарус-Салам, Египет, 1994 ж.
4.  Абдуллаһ Аймаз, Кадер Илми Исбаты. Силм мат-
басы. Измир, 1983.
5.  Абдул-Фаттах Әбу ғудда, Әр-Расулул-Му’аллим уа 
Әсалибуһу  фит-та’лим.  Дарул-Башаирул-Исламия,  Бай-
рут, 1997 ж.
6.  Адем Татлы, Мерак еттиклеримиз. Жиһан иайын-
лары, Станбул.
7.  Адем Якуп, Куран Мужизелері. Несил Матбажы-
лык, 2003 ж.
8.  Али Жума Али, әл-Кәлимут-таййбу фәтәәуа асрия. 
«Дәрус-сәлам» баспасы. Египет, 2005 ж. 
9.  Афиф  Әбдул-Фаттаһ  Таббара,  Рухуд-динил-
Исламий. Дарул-ғилм Лилмәлаййн, Байрут. 1995.
10. Ахмад ибну Али ибни Хажарил-Асқалани, Фатхул-
Бәри ли шархил-Бухари. Дәрул-Фикр, Бәйрут. 2000 ж. 
11. Ахмед  Шаһин, иени айле илмихалы. Жихан иай-
ынлары.
12.  Әбу  Зәкария  Мухиддин  Иахия  ән Нәуәуий, 
Нузһатул муттақин,  «Муәссисәтур рисәлә»  баспасы,  Бай-
рут 1991ж.

371
ИМАНИ ГҮЛ
13.   әл-Имамул-әкбар  Махмуд  Шәлтут,  Әл-фәтәәуа. 
Даруш-шуруқ, Каир, 2004 ж.
14.  әш-Шәйх Мухаммед Мутауалли әш-Ша′рауи, әл-
Фәтәәуа. Дәрул-фәтх ли-и′ламил-араби, Каир, 1999 ж.
15.   Бухари,  Әбу  Абдуллаһ  Мухаммед  ибн  Исмайл, 
Әс-Сахих. Байрут.
16.  Гуфран Койунжу, Герчеге догру-13, 10-бет. Стан-
бул, 1996 ж.
17.  Емине Шеникоглу, Генчлерин иманыны сорылар-
ла чалдылар, «Мектуб» баспасы, 1993 ж.
18.  Ергун Чапан, Ислама гөре терөр ве интихар сал-
дырылары, Станбул. 2005 ж. 
19.  Жүсіп Баласағұн, Құтты Білік. Жазушы баспасы, 
Алматы, 1986 ж.
20.  Зафар Ахмад әт-Тәһауани, Иғлаус-сунан. Дарул-
кутубул-ғилмия, Байрут. 1997 ж.
21.  Құдайбердіұлы Шәкәрім, Шәкәрім шығармалары. 
«Жазушы» баспасы, Алматы 1988 ж.
22.  М. Букайлее, Китабы Мукаддес, Куран ве билим. 
ауд: Суат Иылдырым. Т.Ө.В. иаиыневи.
23.  М.  Фатхулла,  Ән-нурул-халиду  Мухаммадун 
мафхаратул-инсания, Муассисатул-Рисәлә, Бәйрут.
24.  М. Фатхуллаһ, Әсилатул-асрил-мухаиира. «Дәрун-
нил» баспасы. 2002 ж.
25.  Махмуд  Хамди  Зақзуқ,  Хақайқул-Ислам  фи 
муажаһати  шубуһаатил-мушаккикин,  Кайр  қаласы, 
Мажлисул-ағла ли шуунил-Исламия. 2004 ж.
26.  Мехмет Айдын, Мусбет илим ве Аллаһ. Шамил 
иайыневі. Станбул, 1976 ж.
27.   Муслим,  Әбул-Хусайн  ибн  Хажжаж.  Әс-Сахих, 
Байрут.
28.  Мустафа Зарқа, Фәтәәуа. «Дарул-қалам» баспасы, 
Димашқ. 2001 ж.

372
ИМАНИ ГҮЛ
29. Мустафа Сайдул-Хан, Мухиддин диб-мусту, Әл-
ақидатул-Исламия.  Дарул-Кәлимут-таййб,  Дару  ибни 
Кәсир, Байрут, 1996 ж.
30.  Мұқағали шығармалары, «Жалын» баспасы, Ал-
маты,   2001ж.
31. Мұхаммед Абдул-Ғани Ибраһим Халил, Саддул-
фажуа  уәссулма  байнал-ихуати  уәл-умма.  Сауд  Арабия, 
Әл-Мадинатул-мунаууара.
32.  Мұхаммед Ғимара, «Хира» журналы, №1, 2005 ж, 
Каир қаласы. 
33.  Сайд Хауа, Аллаһ. Дәрус-Сәлам, Египет, 1998 ж.
34.   Сафвет  Сених,  Шубһелер  үзерине.  «Т.Ө.В.»  ба-
спасы, Измир, 1988 ж.
35.  Уәһбатуз-Зухайли, әт-Тафсирул-мунир. Димашқ, 
«Дәрул-фикр» баспасы, 2003 ж. 
36.  Һейет, Мүслүман Илим Өнжүлери. Стамбул, 2005 ж. 
37.  Чарльз Дарвин, Түрлерин көкені. Онур Иайынла-
ры, Анкара 1996.
38.  Шабан  Дөген,  Мүслүман  илим  Өнжүлери  анси-
клопедиси. Стамбул, 1984 ж.
39.  Шәкәрім, Өлеңдер мен поэмалар, 139-бет. Жалын 
баспасы, Алматы  1988 ж.

373
МАзМҰНЫ
КІРІСПЕ .................................................................... 3
АҚИҚАТ ШУАҒЫ .................................................. 14
ҰЛЫ ЖАРАТУШЫҒА ИМАН ............................ 15
Алла Тағаланың бар екендігінің дәлелдері ....... 16
Ар-ождан дәлелі ....................................................... 16
Кімнен жәрдем сұрайды? ........................................ 17
Кейіннен пайда болу дәлелі .................................... 18
Жаратылыстағы өзара жәрдемдесу дәлелі ............. 19
Әлемдегі теңдессіз жүйе дәлелі .............................. 20
Аспан әлемі ............................................................... 21
Жер шары .................................................................. 23
Экология .................................................................... 25
Жыл мезгілдері ......................................................... 25
Гүлдер әлемі ............................................................. 27
Көбелектер ................................................................ 29
Бал арасы .................................................................. 31
Бал арасы .................................................................. 31
Жарқанат ................................................................... 32
Ауаның құрамы ........................................................ 33
Шаш, қас, кірпіктеріміз ........................................... 33
Қар ............................................................................. 35

374
ИМАНИ ГҮЛ
Өсімдіктер ................................................................. 36
Тістеріміз .................................................................. 36
Дүрсілдеген жүрек ................................................... 37
Неліктен? .................................................................. 38
Дарвинизмнің жалғандығы ................................. 39
Жансыз материя қалай жан иесі болды? ................ 40
Ескі 
қаңқалар 
дарвинизмнің 
қателігін  
әшкерелейді .................................................................. 41
Қазіргі  өмір  сүріп  жатқан  жан  иелері  мен  
олардың ежелгі қаңқалары .......................................... 43
Эволюционерлердің  қаңқаларды  ғылыми  негізсіз  
жорамалдап, халықты алдауы ..................................... 45
Эволюция – ғылым емес, алдау .............................. 47
Өмір дегеніміз қырқыс, күрес пе? .......................... 49
Әр 
жан 
иесінің 
еркек-ұрғашысы 
қалай  
пайда болды? ................................................................ 50
Табиғат  және  табиғат  заңдары  жаратушы  
бола алмас .................................................................... 51
Табиғат  заңдары  мен  нәтижелері  және  жаратылыс-
тағы себептер мен салдарлары ................................... 51
Табиғат заңдары мен себептердің өзі де басқа себеп-
терге мұқтаж ................................................................. 52
Алла Тағаланы тану .............................................. 53
Ұлы Алланың сипаттары ......................................... 53
Сәлби сипаттары ...................................................... 54
Субути сипаттары ..................................................... 59
ПАйҒАМБАРЛАРҒА ИМАН .............................. 67
Құранда аты аталған пайғамбарлар ........................ 68

375
ИМАНИ ГҮЛ
Адамзаттың пайғамбарға мұқтаждығы .................. 69
Пайғамбар сипаттары .............................................. 72
Ақырғы  пайғамбар  –  Мұхаммедтің  (с.а.у.)  хақ  
екендігінің дәлелдері ................................................. 74
Оның  (с.а.у.)  адамзатты  тәнті  еткен  көркем  мінез- 
құлқы – пайғамбарлығына дәлел ................................ 74
Оның  (с.а.у.)  нұрлы  жүзі  –  пайғамбарлығына  
дәлел .............................................................................. 80
Оның (с.а.у.) ерекше өмір салты – шынайы елшілігіне 
дәлел .............................................................................. 86
Оның (с.а.у.) ерекше сабыры – хақтығына дәлел .. 89
Әр  сала  өз  тілімен  Оның  (с.а.у.)  пайғамбарлығын 
паш етеді ....................................................................... 91
Тәрбиенің төрт тірегі  .............................................. 93
Кеселден қорғаушы  ................................................. 99
Әр буынға бір садақа   ........................................... 103
Мұғжизалар – пайғамбар дәлелі ........................111
Пайғамбарымыздың  (с.а.у.)  келешекке  байланысты 
хабарлары .....................................................................113
Тәурат пен Інжіл де ақырғы пайғамбар Мұхаммедтің 
(с.а.у.) келетінін сүйіншілеген ...................................114
Тәурат сүйіншілері: Ысмайл нәсілі .......................115
Інжіл сүйіншілері: Фарақлит .................................115
КІТАПТАРҒА ИМАН ...........................................118
Құран  Кәрімнің  Алла  Тағала  тарапынан 
жіберілгендігінің кейбір дәлелдері. ....................... 121
Құран және ғылым ................................................. 125
Желдің ұрықтандыру қызметі ............................... 126
Аспан әлемі үнемі кеңеюде ................................... 127

376
ИМАНИ ГҮЛ
Жердің домалақтығы ............................................. 128
Жердің айналу бағыты ........................................... 130
Теңіздердің бір-біріне араласпауы........................ 130
Таулардың қозғалуы ............................................... 131
Адам баласының дүниеге келуі ............................ 132
Шәуеттің бір тамшысы .......................................... 133
Шәуеттегі қоспа сұйықтар .................................... 134
Сәбидің жынысы .................................................... 134
Құрсаққа ілініп тұратын ет.................................... 135
Сүйектердің бұлшық етпен қапталуы .................. 136
Биікке көтерілген сайын кеуденің қысылуы ........ 137
Жаңбырдағы өлшем ............................................... 138
АҚЫРЕТКЕ ИМАН ............................................. 141
Өлілерді  қайта  тірілту  құдіреті  шексіз  Алла  үшін 
қиын емес .................................................................... 144
Шіріген сүйектерді кім тірілтеді? ......................... 145
Рухымыз .................................................................. 146
Рухымыздың мәңгілікті аңсауы ............................ 148
Айналамызда  болып  жатқан  қайта  тірілудің  
үлгілері ........................................................................ 149
Жеген қорегіміз де денемізде қайта тірілуде ....... 151
Ұлы Патшаның әділдігі ақыретті талап етеді ..... 152
Алланың көркем есімдері ақыретті талап етеді .. 154
Адам  өзін  «бостан-босқа  жаратылдым»  деп  ойлай 
ма? ............................................................................... 155
О дүниеге біреу барып келіп пе? .......................... 156
Ибраһимнің қиссасы .............................................. 157

377
ИМАНИ ГҮЛ
Өлгеннен  кейін  қайта  тірілуге  иман  келтірудің 
пайдалары  ................................................................ 160
Ақ киім .................................................................... 163
Ақырет әлемі .......................................................... 165
Қабір немесе Барзах әлемі .................................... 166
Қабір азабына себеп болатын кейбір күнәлар ..... 168
Қиямет күні ............................................................. 169
Қиямет немесе ақырзаман көріністері ................. 170
ПЕРІШТЕЛЕРГЕ ИМАН ................................... 173
Періштелердің ерекшеліктері ............................... 174
Періштелердің міндеттері ..................................... 176
Періште түрлері ...................................................... 176
ТАҒДЫРҒА ИМАН ............................................. 182
Жалпы жаратылысқа байланысты тағдыр ........... 182
Адамға байланысты тағдыр .................................. 184
2. Адамның қалауына байланысты жағы ............. 185
Тағдырды сылтау ету дұрыс па? ........................... 187
Тағдырдан тағдырға қашып барамын... ............... 188
Тәуекел .................................................................... 189
Рызық ...................................................................... 190
Тағдырдағы әділдік ................................................ 191
Ажал ........................................................................ 192
Тағдырға  байланысты  тартысуға  неліктен  тыйым 
салынған? .................................................................... 194
Тағдырға иман келтірудің пайдалары ............. 196
АДАМНЫҢ НЕГІзГІ МІНДЕТІ ....................... 201
Хақ тағалаға деген құлшылықтың мәні ............... 203

378
ИМАНИ ГҮЛ
Шүкіршілік ............................................................. 207
Мінәжат ................................................................... 210
КҮДІКПЕН КҮРЕС
 
 ............................................ 214
Күллі жаратылысты Алла Тағала жаратқан, ал Алла 
Тағаланың өзін кім жаратты? .................................... 215
Алла Тағаланы неге көзбен  көре алмаймыз? ...... 219
Алла тағала неге адамдарды  бай-кедей ғып жаратқан. 
Оның сыры неде? ....................................................... 221
Алла Тағала біздің ғибадатымызға зәру ме? Неліктен 
біздің ғибадат етуімізді талап етіп, орындамағандарды 
азаптайтынын ескертуде? .......................................... 229
Намаз,  азан  сияқты  ғибадаттар  неге  тек  қана  араб 
тілінде орындалады? Әр ұлт өз тілінде орындаса бол-
май ма? ........................................................................ 233
«Ең  бастысы,  жүрегім  таза,  ешкімге  қиянатым 
жоқ» деп намаз оқуға салғырт қарайтындарға не деуге  
болады? ....................................................................... 237
Көп  адамдардың  он  екі  мүшесі  сау  болғанмен 
кейбіреулердің  мүгедек,  кемтар  болып  туылатындығы 
яки  кейіннен  түрлі  себептермен  мүгедектікке  ұшырап 
жататын жайттары өмірде көп-ақ. Кей адам бұл өмірден 
еш қиналыс көрмей рахатқа батып өтеді де, кей жандар 
өмір бойы тауқымет тартып, қиыншылықтан көз ашпай 
өтеді.  Мұны  Ұлы  Жаратқанның  әділдігі  тұрғысынан 
қалай түсінуге болады? ............................................. 240
Алла  тағалаға  сенбеген,  бірақ  жұртқа  жақсылық  
жасап өткен адам жәннатқа кіре ме? ........................ 245
«Жақсылықты  да,  жамандықты  да    Алладан»  деп 
білуді қалай түсінеміз? .............................................. 249

379
ИМАНИ ГҮЛ
Адам баласының иманды болып, бақытқа кенелетіні 
немесе  имансыз  болып  бақытсыздыққа  ұшырайтыны 
мына дүниеге аяқ баспай жатып, анасының құрсағында 
жазылып қоятынын қалай түсінуге болады? ........... 252
Доңыз еті неліктен харам? .................................... 253
Шайтан не үшін жаратылған? Елді адастыратын он-
дай  азғырушының  керегі  не?  Өзінің  тозаққа  бараты-
нын  біле  тұра  ол  неліктен  кінәсін  мойындап,  тәубеге 
келмейді? ..................................................................... 257
«Жиһад» деген не? Оның терроризммен байланысы 
бар ма? ......................................................................... 265
«Кәһф»  сүресінде  «Алла  кімді  тура  жолға  салса, 
ол  тура  жолға  түседі,  ал  кімді  адастырса,  оны  тура 
жолға  салатын  көмекші  таба  алмайсың»  деген  аят 
бар.  Сонда  адамды  тура  жолға  салатын  да,  адасты-
ратын  да  Алла  тағаланың  өзі  болса,  мына  дүниедегі 
сынақтың,  ана  дүниедегі  жұмақ  пен  тозақтың  
қажеті не болғаны? ..................................................... 281
Әзірейіл  періште  дүниенің  әр  жерінде  бір  уақытта 
қайтыс  болатын  адамдардың  жанын  алуға  жалғыз  өзі 
қалай үлгереді? Оның өлім аузында жатқандарға үрейлі 
яки  ұнамды,  түрлі  кейіпте  көрінуін    қалай  түсінуге  
болады? ....................................................................... 283
Мұхаммед  пайғамбар (с.а.у.) неліктен көп әйел алған? 
Мұны  нәпсіқұмарлыққа  жатқызатындарға  не  деуге  
болады? ....................................................................... 286
Ислам дінін ұстанған мұсылмандардың бүгінгі күні 
ғылым-білімде артта қалуы неліктен? ..................... 296
Рухтың  денеден  денеге  өтуі,  яғни,  «реенкорнация»  
сенімі дұрыс па? ......................................................... 307

380
ИМАНИ ГҮЛ
Алла  Тағала  құранда:  «Маған  дұға  етіңдер,  сен-
дерге  жауап  беремін»  деп,  құлдарының  дұғаларын 
қабыл ететіндігін айтқан. Алайда біздің жасаған дұға, 
тілектеріміз  көбінесе  қабыл  болмайды.  Мұны  қалай 
түсінуге болады? ........................................................ 316
Жалпы пайғамбарлардың саны қанша? Әйел затынан 
неге пайғамбар келмеген? ......................................... 320
Мұсылман 
емес 
мемлекеттерде 
туып-өскен 
адамдардың ақыреттегі жағдайы қалай болмақ? .... 324
Алла Тағала жалғыз, дара бола тұра Құранның көп-
теген жерінде неліктен «Біз» деген? Мысалы, «қадір»  
сүресінде  «Сөзсіз,  Біз  құранды  қадір  түні  түсірдік»  
деген  аят бар. ............................................................. 329
Алла  тағала  құлдарынан  кімнің  жәннатқа,  кімнің 
тозаққа  баратынын  о  бастан  біледі  делінуде.  Ен-
деше,  Алла  тағала  мына  дүниеге  құлдарын  сынақ 
үшін  жібермей-ақ  бірден  жұмақтықтарды  жұмаққа, 
тозақтықтарды тозаққа жібере салмаған? ................ 330
Әйел мен еркек тең бе? .......................................... 332
Ислам  дінінде  әйел  адамдарға  орамал  тағу,  ұзын 
киім  кию  парыз  ба?  Орамал  тағу  арабтың,  түріктің 
әдет-ғұрпы деп түсінушілер де бар. Осының ара жігін  
ажыратып берсеңіз. .................................................... 338
Ислам  діні  көп  әйел  алуға  неліктен  рұқсат  
еткен? .......................................................................... 345
Музыка тыңдау харам ба? ..................................... 350
Арнайы 
медициналық 
түтікшелерде 
қолдан 
ұрықтандыру  арқылы  сәби  дүниеге  әкелуге,  әсіресе, 
суррогаттық  тәсілге  (құрсақ  ана)  дініміздің  үкімі 
қандай? ........................................................................ 356

381
ИМАНИ ГҮЛ
Пайғамбарға  салауат  айту  деген  не?  Біздің  салауат 
айтуымызға пайғамбарымыз мұқтаж ба? ................ 366
Пайдаланылған әдебиеттер ................................... 370

ЕСКЕРУ ҮШІН

ЕСКЕРУ ҮШІН

ИМАНИ ГҮЛ
ҚАйРАТ ЖОЛДЫБАйҰЛЫ
Редактор: Ноғаев Асылбек
Корректор: Құттиев Кеулімжай
Дизайнер: Алымуддинұлы Абдилазиз
Кітапқа қатысты пікірлеріңіз бен ұсыныстарыңызды  
kairatkz@gmail.com адресіне жолдауларыңызға болады.
www.muftyat.kz