СТУДЕНТ ЗАҢГЕРЛЕРДІҢ КӘСІБИ ҚЫЗМЕТКЕ
ДАЙЫНДЫҒЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУ МӘСЕЛЕЛЕРІ
Ж.А. ИСАЕВА,
заң ғылымдарының кандидаты, доцент,
Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университеті, Қазақстан Республикасы
Елімізде экономикалық дамудың жоспарлы және орталықтандырылған бағытынан шаруашылық
ты жүргізудің нарықтық әдістеріне өтуі елеулі өзгерістерге алып келді. Сонымен қатар, нарықтық қа
тынастардың дамуы жұмыс күшіне деген сұраныс пен ұсынысты реттеу, еңбек қатынастары жүйесін
реформалау мен жұмыс орындарының сапалық сипаттамаларының артуы кәсіби білім беру жүйесінің
жаңа экономикалық жағдайға бейімделуімен байланысты еңбек нарығында туындайтын мәселелер ге
алып келді.
Жастардың еңбек нарығына енуі елеулі қиыншылықтармен және қайшылықтармен қатар жүреді.
Олар, ең алдымен, мамандық таңдауда жастардың оның еңбек нарығында қажеттілігіне емес, қоғам
да ғы беделділігі мен абыройына қарай бағыт ұстауына байланысты туындайды. Осыған байланысты
оқу орнын бітірген жастардың көп бөлігі алған мамандығы бойынша жұмыс істемейді немесе мүлдем
жұмысқа орналаспайды, бұл жастар арасында жұмыссыздық деңгейінің артуына әкеледі. Нәтижесінде
жастардың осы бөлігінің біліміне салынған қаражат өзінөзі ақтамайды.
Қоғамымызда болып жатқан әлеуметтікэкономикалық өзгерістер қоғамның барлық саласында
орын алды, соның ішінде білім беру саласында да. Қазіргі таңда бұл саланың басты проблемалары
ның бірі – бұл жоғары кәсіби мамандарды даярлау. Прогрессивті экономикалық және әлеуметтік даму
жағдайында маманға болашақ кәсіби қызметте терең теориялық және тәжірибелік дайындықпен қатар,
жаңа процестерге бейімделіп, тұйытқы проблемаларды дер кезінде шеше білу қажет.
Жас маман жоғарғы оқу орнын бітірген соң кісіби қызметіне бейімделемін дегенше бірнеше уақыт
өтеді. Соған қарамастан, оның жұмыс орнында қалыптасуы ЖООда алған білімінің негізінде болса да,
негізгі рөлді оның кәсіби қызметке дайындығы атқарады.
Бүгінде еңбек ХХІ ғасыр жағ дайын дағы шешуші ұлттық фактор ре тін де жаһандық бәсекелестік
жағдай ын да алдыңғы кезекке ілгерілетілуі тиіс. Жаңа өндірістер, білім беру мен ғылымның жаңа
жүйелері, орта тапты дамыту, әлеуметтік кепілдемелерді ке ңей ту қазақстандықтар санасында үлкен
өзгерістер қалыптастыруы тиіс. Ал бұл әлеуметтік қатынастың барлық жүйесін дер кезінде түзетуді
талап ететін болады [1].
Осыған орай, заңгерлерге деген жоғары қызығушылық олардан кәсіби бағытында да, жеке басы
бағытында да жоғары дайындықты талап етеді. Құқықтық реттеу механизмінің тиімді жұмысы ғана
120126
90
емес, қарапайым азаматтардың да құқыққа және құқықтық институттарға деген көзқарасы, көп жағ
дай да заңгерлердің қызметтік деңгейіне де байланысты. Яғни, құқық пен мемлекеттің беделі, халық
тың құқықтық санасы мен құқықтық мәдениеті деңгейі заңгер кадрларының кәсібилігіне байланыс ты
[2, 21]. Алайда, заңгерлерді дайындау сапасы қазіргі заңи білім берудің ең өзекті мәселелеріне ай
на лып отыр. Соңғы жылдары заңгерлер дайындайтын оқу орындары көп болғанымен, оларға сұ ра
ныс бол май, бітірушілер жұмыссыз қатарын көбейтіп отыр. Соған қарамастан, қоғамда құқықтық жаңа
үдері терді жүзеге асыра алатын жоғары кәсіби заңгерлерге деген сұраныс азайған емес.
Жаңаша заңи білім беру мәселелерінің арасында (қаржылық, әкімшілік, ұйымдастырушылық) заң
гер мамандарды дайындаудың негізгі бағыттарын айқындау маңызды орын алып отыр. Заңи білім беру
де қоғамдық даму қажеттілігіне бейімделген заңгер моделін қалыптастыру қажеттілігі туындап отыр.
Заңи білім берудің негізгі идеологиясы ретінде жоғары құқықтық сананы қалыптастыру бітірушінің
кәсі би деңгейіне тікелей байланысты болып отыр: оның болашақ мамандығына тәжірибелік дайынды
ғы, біліктілігі және т.б. Мұндай талаптарға сай болмай заңгерлердің беделіне де көлеңке түсіреді, ал
заңгерлердің рөлі төмен мемлекет құқықтық мемлекет бола алмайды
[3,
58бет
]
.
Қазіргі уақытта заңгер әр түрлі ақпараттармен аналитикалық жұмыс істеу қабілетіне ие болу қажет.
Қазақстан Республикасының құқықтық жүйесінің дамуы заңгерлерден өз білімдерін үнемі жаңалау
ды, нақты жағдайларға қатысты белгілі шешімдер қабылдауда оны қолдануды, заңдағы өзгерістерді
уақытылы тауып, оларға анализ жасауды, не себептен заңға өзгерістер мен толықтырулар болғандығы
туралы білуді, елдегі саяси және әлеуметтікэкономикалық жағдайлар туралы хабардар болуды мін
деттейді. Сонымен қатар, дауларды шешудің дағдыларын, бұл саладағы заңдылықтарды қолдану
ерекшеліктерін білу, азаматтық заңдылықтарды білу, оны тәжірибелік қызмет аясында қолдана білу,
қылмыстыққұқықтық және қылмыстық іс жүргізушілік заңдылықтардың негіздерін білу, тергеу және
соттық қарау үрдісіндегі олардың тәжірибелік қолданылуын меңгеру, криминалистикалық техника
және тактика тәсілдері мен әдістерін пайдалана алу, құқықтық жүйелердің салыстырмалы талдауын
жүргізе алу қажет [4, 23].
Сондықтан, болашақ заңгерлерді дайындаудың негізгі формаларына мемлекет тарапынан да,
заң герлер қауымдастығы тарапынан да ерекше көңіл бөліну қажет. «Заңтану» мамандығында оқи
тын студенттерге дәріс беруді студенттердің теориялық дағдысымен қатар тәжірибелік дағдысын да
қалыптастыратындай етіп ұйымдастыру қажет, үнемі білімдерін толықтырып, жаңалап отыру мәж
бүрлігін түсіндіру қажет.
Дәстүрлі дәріс беру барысында көп жағдайда студенттерге дайын ақпаратты берумен шектелетін
болсақ, біз студенттерге алған білімдерін тәжірибеде нақты жағдайларға қатысты қолдана алу қабі
леттерін дамыта алмаймыз. Сондықтан студенттерде дербес ойлану, шешім қабылдау қабілеттерін
қалыптастыру үшін әр түрлі тиімді әдістерді қолданған жөн. Осыған орай студенттерді тек білім беру
объектісі ретінде емес, әр түрлі ситуацияларға байланысты оларды шешуде білім берудің субъектісі
ретінде қатысуды қамтамасыз ету қажет.
Заңгер кадрларын дайындау мен кәсіби санасын қалыптастыру үшін оқу процесі сауатты ұйым
дастырылу қажет. Білім беру Қазақстанда Болон декларациясының негізінде жүзеге асып жатыр. Көп
дау жүргізіп жатқан да осы жоғары білім берудің екісатылық жүйесі (бакалавр, магистр). Сондықтан
аталмыш жүйемен қоса отандық дәстүрмен сыйысатын оқытудың белсенді әдістерін қолдана отырып
студенттерді оқыту студенттерді көбірек кәсіби бейімдеуге мүмкіндікті арттырар еді.
Оқытушылардың оқу жүктемесінің көптігі, оқу топтарындағы студент санының көптігі, оқу жос
парына сәйкес дәрісханалық сағаттар көлемінің қысқартылуы, кей тұстары лекция мен тәжірибелік
дәрістерді екі түрлі оқытушы беруі сөзсіз дәрістің сапасына кері әсерін тигізеді.
Қашықтықтан оқыту да көп университеттің, студенттердің материалдық базасының тапшылығынан
сын көтерерлік жағдайда емес. Ақпараттық және телекомуникациялық технологияларды кең пайда
лану мүмкіндігі барлық студенттерде бірдей емес. Заңгерлердің кәсіби қызметінде компьютерлік
құ қықтық жүйелерді қолдану құқықтық ақпаратты іздеу, жинау, қайта өндеу, сақтау маңызды орын
91
алады. Болашақ заңгерлердің көбісінің осы білімін кәсіби қызметінде пайдала алу дағдысы жоғары
бол май отыр. Негізгі себептерінің бірі дәріс барысында компьютерлік білім тек оны пайдалану бағы
тын да ғана берілетіндігі. Сондықтан, болашақ заңгердің кәсіби қызметіне дайындығын қалыптасты
руға заңи ақпаратты табу, талдау, өндеу, пайдалану, сақтау үшін компьютерлік сауаттылықты арттыру
қажет. Үздіксіз дайындығын жалғастыру үшін оқытудың дәстүрлі түрлерін өзгертіп, жоғары курстар
да құқықтық компьютерлік жүйелерді қолдану, дайындықтың технологиялық және арнайы деңгейін
қамтамасыз ететін технологияларды жүзеге асыру қажет. Ол үшін «Құқықтық информатика», «Пра
вовая информатика», «Заңтанудағы компьютерлік жүйелер», «Компьютерные системы в юриспруден
ции» атты арнайы курстарды еңгізуге болар еді.
Студенттердің кәсіби біліктілігін арттыратын, олардың сұранысқа сәйкес оқытылуына тәжірибе
түрлері де ықпал етпек. Алайда тәжірибе өтетін базалар (Ішкі істер департаменті, сот, прокуратура,
адвокатура, өзге де кәсіпорындар) студенттерді қабылдауға құлықты емес. Көп студенттерді тәжіри
бе өтуге қабылдау олардың қызметіне қолайсыздық туғызуы мүмкін. Азаматтық құқық принциптері
негізінде шартқа отыру ерікті, мекемелердің жоғары оқу орындарымен шартқа отыруы олардың
дербес құқығына жатқандықтан, ЖОО тәжірибе өту базаларымен шартқа отыру барысында көпте
ген кедергілерге тап болады. Сондықтан осы және басқа да мәселелерді (мысалы, мекемеден бөлін
ген әдіскерге ақы төлеу, қызметшілер санына қарай студенттерді қабылдау саны және т.б.) арнайы
заңнамада қарастыру қажет.
Студенттердің мамандығын игеруде, сол арқылы оқуға деген ынтасын көтеруде оқу орындардың
арасында ғылыми конференциялар, құқық салалары бойынша олимпиадалар ұйымдастыру тиімді
болар еді. Қоғамдық заңи қабылдау тәжірибесін енгізіп, университеттің арнайы жабдықталған дә ріс
ханасында ақысыз заң консультациясын беру арқылы да кәсіби мамандануға ынталандыруға болады.
Қорыта келе, студенттің мамандықты дұрыс игеруі, оқуға деген қызығушылық танытуы – бұл
оқытушылардың негізгі міндеттерінің бірі, оқытушының кәсіби біліктілігінің критерийі болу қажет.
Студенттің кәсіби қызметіне дайындығын қалыптастыру факторларына кәсіби сенімділікті де жат
қызу қажет.
Әдебиеттер:
1. Назарбаев Н.Ә. Қазақстанның әлеуметтік жаңғыртылуы: Жалпыға ортақ Еңбек Қоғамына
қарай 20 қадам // Егемен Қазақстан. – 2012.
2. Курлаева Е.И. Юридическое образование и формирование профессионального сознания юрис
тов: Автореф. дис. ... канд. юр. наук. – М.,2005. – 21 с.
3. Харитиди Д.П. Исследование формирования готовности студентовюристов к профессиональной
деятельности // Право и образование. – 2010. – №10. – С. 58.
4. Соколов Н.Я. Юридическая профессия: понятие, сущность и содержание // Государство и право. –
2004. – №9. – С. 23.
Резюме
Высокий профессионализм юристов является ценнейшим достижением общества, одной из гаран
тий защиты прав личности. В связи с этим особого внимания требует обучение будущих юристов с
целью формирования у них готовности к профессиональной деятельности.
Summary
High professionalism of lawyers is the most valuable achievement of society, one of the guarantees of
protection of individual rights. In this regard, special attention should be given training future lawyers to form
their willingness to practicing.
92
УДК 800.1:392.91:665.5
ПРАГМАТОНИМЫ КАК СРЕДСТВА ХУДОЖЕСТВЕННОЙ
ИЗОБРАЗИТЕЛЬНОСТИ В ПАРФЮМЕРНОМ ДИСКУРСЕ
Н.Р. ХЕГАЙ,
Кызылординский государственный университет имени Коркыт Ата,
Республика Казахстан
Сегодня в результате появления новых информационных технологий создается единое информаци
оннокоммуникативное пространство. Одной из составляющих глобальной коммуникации становятся
различные обзоры и ревю, в том числе и парфюмерные. На сегодняшний день парфюмерный дискурс
является одним из малоизученных и нуждается в дополнительных исследованиях. Он характеризуется
особым способом построения текста парфюмерного ревю, обилием профессиональноориентирован
ной лексики, а также разнообразием стилистических приемов, как средств воздействия на реципиента.
Отличительной чертой подобного текста является то, что авторские тексты, равно как и тексты раз
личных рекламных агентств, подвергаются прагматической адаптации в соответствии с ориентацией
на определенную читательскую аудиторию. Подобные тексты зачастую также требуют описаний, сов
мещающих красоту и привлекательность рекламного текста с четкостью технических формулировок.
Переводы из таких областей, как парфюмерия и парфюмерное искусство, требуют большой осторож
ности и точности исполнения. Их можно сравнить с медицинскими переводами и переводами в облас
ти химии, как одними из наиболее сложных видов перевода, поскольку в связи с общим повышением
уровня образованности общества наблюдается тенденция к написанию не просто художественно кра
сивых, но и информативных обзоров.
В настоящее время можно говорить о том, что в области парфюмерной индустрии уже сложилась
специфическая лексика. И можно утверждать, что существует необходимость в более пристальном и
глубоком изучении данного пласта лексики.
Как известно, прагматическая функция языка не имеет средств реализации в языке, а осуществля
ется в процессе коммуникативноречевой деятельности непосредственно в тексте. Широкий размах
лингвистических и переводческих исследований позволяет говорить о становлении и развитии нового
направления в языкознании – лингвистики перевода или трансляционной лингвистики, акцентирую
щей свое внимание на прагматическом аспекте коммуникации. Под прагматикой текста понимается
его коммуникативный эффект, т.е. его способность вызывать у реципиента определенные ассоциации
[1, 26]. Поскольку перевод предназначен для иного реципиента, нежели оригинал, возникает необхо
димость прагматической адаптации перевода, т.е. внесения определенных поправок на социальнокуль
турные, психологические и иные различия между реципиентами оригинального и переводного текстов.
В условиях глобальной коммуникации различные англоязычные обзоры и ревю становятся объек-
том перевода; при этом специфика массовой коммуникации обусловливает их неизбежную адаптацию
в процессе межъязыкового перекодирования. Вероятно, именно поэтому традиционно считается, что
различные типы преобразований исходного текста необходимы для достижения переводческой экви
валентности [2, 13]. Вместе с тем, «компенсирующие» сдвиги не ограничиваются рамками перевода.
Существует необходимость рассмотрения лингвистической сути различных видов прагматической
адаптации, а также в описании видов прагматической адаптации в зависимости от функциональности
левых особенностей текстов обзоров, ревю и др.
Переводчики парфюмерных обзоров зачастую сталкиваются с существенными трудностями при
передаче прагматического потенциала оригинала. В частности, это может быть связано с переводом
93
профессиональноориентированной лексики, включающей в себя не только узкоспециальные терми
ны, но и элементы профессионального жаргона, сленга и фразеологизмы. На практике именно социо
лингвистические факторы становятся определяющими при переводе подобных текстов на другой язык.
Любая индустрия, вынужденная учитывать национальные особенности рынка, на котором работа
ет, нуждается в прагматической адаптации своих материалов. В первую очередь, это касается текста.
Поэтому переводчики рекламных текстов сталкиваются с существенными трудностями при передаче
прагматического потенциала оригинала. В частности, это связано с переводом в рекламном тексте фак
тов и событий, связанных с культурой данного народа, различными национальными обычаями и т.д.
Сегодняшние реалии заставляют более внимательно относиться к переводу рекламных текстов, раз
новидностью которых являются и парфюмерные обзоры, с точки зрения их психологического влияния
на массовую аудиторию. Тексты обзоров должны содержать четкие фактические данные; они должны
быть ясно и понятно изложены. При переводе подобных текстов переводчик должен учитывать: цель
текста, характер потребителя, языковые качества текста оригинала, культурные и индивидуальные воз
можности языка в культурном аспекте потребителя и многое другое.
Для привлечения внимания в текстах парфюмерных ревю часто используют текст чужого языка.
Использование слов из другого языка нарушает грамматические нормы языка читателя, а значит, при
влекает внимание и становится частью «визуального оформления» наряду с цветом и изображением.
Реклама парфюмерии в большинстве случаев характеризуется изысканным стилем, изобилующим
конкретными словосочетаниями и прочими средствами выразительности, что придает тексту совер
шенно особое звучание.
Анализ фактического материала показывает, что ключевыми словами любого текста парфюмерного
обзора являются прагматонимы. Они присутствуют практически во всех жанровых разновидностях
рекламного текста и во всех его частях (заголовке, основном тексте, слогане).
Прагматонимы – это один из разрядов имен собственных. Однозначного определения прагматони
мам в науке не сформулировано. Разные ученые (В.Д. Бондалетов, Л.А. Введенская, Н.В. Подольская,
А.В. Суперанская) называют их поразному. Например, определение А. В. Суперанской: «Прагмато
нимы – разряд онимов, в котором «объединены различные категории имен собственных, имеющие
денотаты в прагматической сфере деятельности человека, связанные с практической, предметной об
ластью» [3, 47].
Еще один способ употребления прагматонима в тексте парфюмерного обзора выражается во
внимании создателей текста к звуковому облику названия. Отмечается использование средств худо
жественной изобразительности (звуковые повторы, рифма, аллитерация). Предварительно выделено
5 подгрупп парфюмерных прагматонимов:
• личные имена (Omnia, Lucy Fur, Felix Navidad, Miss Dior Cherrie)
• наименования прозвищного типа (Fuzzy Teacup – меховая кружка (подразумевается раздраженная,
ощетинившаяся), Exquisite Corpse – грациозный труп, Horny Little Devil – маленький рогатый дьяво
ленок, Hungry Hungry Hippies – очень голодные хиппи, Fat Electrician – толстый электрик от Etat Libre
d`Orange)
• имена антропо-подобных существ (Lalique Pour Homme Le Faune – Фавн от Лалик, Lemon Cowboy –
Лимонный ковбой, Prairie Nymph – Нимфа прерий)
• поэтонимы или литературные топонимы (Josephine Rance – Жозефина от Рансе, Jean Renau Loves
You – «Жан Рено любит Вас» или «С любовью, Жан Рено», Sara Konnor – Сара Конор)
• зоонимы (Scorpios Limited Edition 2010 скорпионы, Little Miss Panda – маленькая Мисс Панда,
Lobster Cellphone – телефонлобстер, Shewolf – волчица, Louve Serge Lutens – Волчица Сержа Лютен
са)
Парфюмерные дома, относящие себя к так называемой нишевой парфюмерии, такие как Smell Bent,
Etat Libre d`Orange часто практикуют необычные названия для своих ароматов. Результатом их работ
стали такие названия, как: Encens et Bubblegum – Эссенция жевательной резинки (апеллируя к ха
94
рактеру аромата), Fat Electrician – Толстый электрик (подразумевается определенная эпоха), Jasmin et
Cigarette – Жасмин и сигареты (сочетание двух несочетаемых запахов).
Любой рекламный текст формирует определенный образ, а формирование образа и связанных с ним
когнитивных категорий невозможно без имен рекламных персонажей. Рекламные персоналии ассоци
ативно связаны с когнитивными категориями, под которыми понимаются категории мыслительного
содержания, конструкты сознания, моделирующие наши знания о мире и соотносящие их с моделями
знаний, зафиксированных в структуре языка.
Однако лексика в области парфюмерии, как и любая профессиональная лексика, отличается зна
чительным количеством терминов, специализированных слов, часть которых заимствована из других
языков и имеет свои соответствия. Наряду с общеупотребительной лексикой, присутствуют также сло
ва со сниженной стилистической окраской, метафорические высказывания.
Таким образом, лексические единицы в области парфюмерии можно разделить на общеупотре-
бительную лексику, специальную лексику (профессиональнотерминологическую), жаргонную лексику
или иначе профессиональный жаргон (сюда относятся и слова со сниженной стилистической окраской,
т.е. имеющиеся в словаре данного языка, но принимающие ироничное, пренебрежительное значение,
и метафорические высказывания).
Специальная терминология обычно «покрывает» всю данную специальную область применения:
все основные понятия получают свое терминологическое наименование. Терминология той или иной
отрасли создается сознательными и целенаправленными усилиями людей – специалистов в данной
облас ти. Здесь действует тенденция, с одной стороны, к устранению многозначных терминов, а с дру
гой – к установлению строгих границ каждого термина и четких отношений его с остальными еди
ницами, образующими данную терминологическую систему [4, 34].
Профессионализмы также рождаются в устной речи людей, занятых одной профессией, однако они
менее регулярны. Для некоторых объектов и понятий имеются профессиональные наименования,
а для других их нет. Отношения между различными профессионализмами также отличаются известной
случайностью, неопределенностью. Значение профессионализма, возникающее обычно на базе мета
форического переосмысления слова или оборота, нередко пересекается со значениями других профес
сионализмов. Наконец, в отличие от специальных терминов, профессионализмы ярко экспрессивны,
выразительны, и это их свойство с особой отчетливостью обнаруживается в соседстве с официальным,
специальным термином, значение которого данный профессионализм дублирует.
В некоторых случаях профессионализмы могут использоваться на правах официальных терминов;
их экспрессивность при этом несколько стирается, однако лежащая в их основе метафоричность значе
ния ощущается достаточно хорошо [5, 29].
Хотя специальная и профессиональная лексика имеет ограниченную сферу употребления, между
ней и лексикой общеупотребительной существует постоянная связь и взаимодействие. Литературный
язык осваивает многие специальные термины, они начинают употребляться в не свойственных им кон
текстах, переосмысляться, в результате чего перестают быть терминами, или детерминологизируются
(см. таблицу).
Таблица 1. Классификация парфюмерных терминов
Общеупотреби
тельная лексика
Специальная
лексика
Профессиональный жаргон
Слова со снижен
ной стилистиче
ской окраской
Жаргонизмы
Метафорические
высказывания
Тестер
Ноты
Хомяк
Отливант
Бабушкин сундук
95
Пирамида
Декант
(от английского
decant – отливать)
Жаба
Атом
(от французского
atomizer – распы
литель )
Деревянный ящик
Альдегид
Гальбанум
Лемминг
Отшприцант
(от – шприц, неко
торый объем жид
кости, отлитый
при помощи
шприца)
на Шалимариться
(от имени собствен
ного Shalimar, назва
ния легендарных
духов Парфюмерного
Дома Guerlain)
Мускус
Геспериды
Компот
Премьерная
(от названия Eau
de Premier Chanel
№5)
уКокошиться
(от имени собствен
ного – Coco Chanel,
название духов Дома
Chanel)
Амбра
Блоттер
Кошатина
(резкий аммиач
ный запах)
Недошипр
Вынос мозга
Сердце
Спрей
Бомжатинка
(резкий аммиач
ный запах)
Недовосток
Красная Москва
База
Люкс
Водица
Кубик
Настоящий Яд
(от названия
Poison – Яд)
Аромат
Индол
Водичка
Конс
(сокращенное от –
консультант)
Бледный Опиум
Линейка
Стоппер
Цветуечки
Свежак
Пятерка
(от названия собст
венного, название
духов – Шанель №5)
Восток
Фужер
Фруктыягодки
Парфманьяк
Тройной одеколон
Например: жаба – фразеологический синоним скупости и жадности, лемминг – человек, бессоз
нательно стремящийся к повторению вслед за другими, водичка – пренебрежительное название пар
фюмерной композиции, не отличающейся качеством, стойкостью и раскрытием аромата. К метафо
рическим высказываниям относятся такие высказывания, как например: бабушкин сундук – аромат,
характеризующийся как тяжелый, удушливый, сладкий и старомодный.
Значимые с точки зрения носителя языка отпечатки реальности, в том числе вкусовые и обонятель
ные образы, воплощаясь в языке, становятся достоянием не только отдельного человека, но и нацио
нальной культуры. Лингвистические факты говорят о различной интерпретации ощущений в разных
культурах. Различия эти обусловлены особенностями национального склада мышления, самобыт
ностью природной среды, материальной культуры, жизненной практики и, как следствие, неодинако
вым выбором наиболее типичных прототипов того или иного понятия.
Литература:
1. Комиссаров В.Н. Общая теория перевода. – М., 2000. – 253 с.
2. Комиссаров В.Н. Современное переводоведение. – М.: ЭТС, 2001. – 424 с.
3. Суперанская А.В. Общая теория имени собственного. – М., 2007.
4. Комиссаров В.Н. Прагматические аспекты перевода // Сб. науч. тр. МГПИИЯ имени М. Тореза. –
М., 1982. – Вып. 193.
5. Васильева Н.В. Собственное имя в мире текста. – М.: АГИ, 2005. – 224 с.
96
Түйіндеме
Қазіргі таңда парфюмерия дискурсы қосымша зерттеулерді қажет етеді. Бұл мәселе парфюмерия
лық мәтін шолуының ерекше құрылымымен, кәсіби бағытталған лексиканың көптігімен, рецепиентке
әсер ететін стилистикалық қабылдаулардың көптігімен түсіндіріледі. Парфюмерия саласының өзіндік
ерекше лексикасы бар. Парфюмерия саласындағы лексика қандай да бір кәсіби лексика секілді ар
найы терминдердің санымен және басқа кәсіби тілдерден енген кірме сөздер арқылы ерекшеленеді.
Жаһанданған коммуникация кезеңінде ағылшын тілінде жазылған әр түрлі шолулар аударманың ны
санына айналады.
Өзекті болып саналатын аталмыш материалдың талдауы әрбір парфюмерия шолуының тірек сөзде
рі прагматонимдер болатынын көрсетеді. Әрбір жарнама мәтіні ерекше бейнені жасайды. Бейне және
онымен байланысатын когнитивті категорияларды жасау жарнамадағы жалқы есімдер, яғни прагмато
нимдер екені көрсетіледі.
Summary
Today the perfumery discourse needs special additional researches. It is characterized by peculiar structure
of the perfumery revue text, abundance of the professionalfocused lexicon, and a variety of stylistic receptions
influencing on the recipient. In the perfumery industry field they have already a very specific lexicon. This
lexicon in the field of perfumery, as well as any professional lexicon, is characterized by the significant
amount of special terms and special words borrowed from other professional languages. In condition of global
communication various reviews written in English language become the object of translation.
The analysis of actual material shows that the keywords of any perfumery review text are pragmatonyms.
Every advertisement text forms a peculiar image, and the formation of an image and connected with it cognitive
categories is impossible without Proper names of advertisement characters, in other words pragmatonyms.
ӘОЖ 687.1 (5К)
Достарыңызбен бөлісу: |