ОҚУ ПРОЦЕСІНДЕГІ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР

74
Қазіргі оқу орнына шығармашылық ізденіс қабілеті дамыған, жаңа педагогикалық технологиялар­
ды жете меңгерген мамандық шеберлігі қалыптасқан мұғалім қажет. Ол бір мезгілде әрі педагог, әрі 
пси холог және оқу үрдісін ұйымдастырушы технолог бола білуі тиіс. Сонымен қатар, оқушының шек­
теусіз қабілетін дамыта алатындай білім берудің әлемдік кеңстігін құруға қабілетті бола білуі шарт. 
Бұдан мұғалімнің мамандық шеберлігі анықталады. 
Қазіргі  заман  талабына  сай  бәсекеге  қабілетті  тұлғаны  оқыту  мен  тәрбиелеуде  еліміз  бойынша 
әлем дік стандарттар деңгейінде сапалы білім беру қызметін көрсетуге қол жеткізуде педагог маманда­
рымыз дың білімі, біліктіліктері жоғарғы деңгейде болуы үшін компьютерлік сауаты, инновациялық 
оқыту негізінде білім беруді ақпараттандыруда ақпараттық технологияларды өздігінен меңгере қол­
дану, берген білім нәтижесі жоғарғы деңгейден көріне білу жағдайында болуы шарт. Оқыту процесін­
де ақпараттық технологияларды қолдану білім мен біліктілікке қоятын талаптарды қайта қарап, же­
тілдіріп,  жүйелеуді  талап  етеді.  Осының  барлығын  жүзеге  асыруда  педагог  мамандардың  өзіндік 
ізденісі, шеберлігі, өз ісіне аса берілген ұстаз ретінде қалыптасуының маңызы аса зор.
Жаңа ақпараттық технологияларға қазіргі кезде таратылып жүрген электрондық оқулықтар, слайд­
тар, DVD технологиясы, интерактивті тақта мен проекторлар негізінде бейне оқыту жүйелерін көрсете 
отырып, ақпараттық технология негіздерін ұтымды қолдана білу, интернет, электронды пошта арқылы 
ақпараттармен қамтамасыз ету – ақпараттандыру жағдайындағы инновациялық оқытудың негіздері.
Қазіргі дамыған елдер инновациялық идеяларымен дүние жүзін жаулап, байып келеді. Ал, иннова­
ция дегеніміз не? Бүгінгі күні өмірімзге дендеп еніп, қолданысы кеңейе бастаған «инновация» термині 
ауызекі тілде ғана емес, қоғамдық қарым­қатынаста кеңінен қанат жайып келеді. Енді осы сөздің түп­
төркініне үңіліп көрейік.
«Инновация» ағылшын тілінен аударғанда «жаңалық, жаңашылдық, жаңалық енгізу, өзгеріс» де­
ген ұғымды білдіреді. Инновация – құрал және процесс ретінде әлдебір жаңалықты ендіру деген сөз. 
Педагогикалық процесте инновация оқыту мен тәрбиенің тәсілдері, түрлері мақсаты мен мазмұнын, 
мұғалім мен оқушының бірлескен қызметін ұйымдастыруға жаңалық енгізуді білдіреді. Білім беру­
дегі  инновациялық  процестердің  мәнін  педагогикалық  маңызды  екі  проблемасы  құрайды.  Олар  – 
озық педагогикалық тәжірибені зерттеу, жинақтау және тарату проблемасы және педагогикалық­пси­
хологиялық ғылымдардың жетістігін тәжірибеге енгізу проблемасы. Яғни, инновациялық про цестің 
нәтижесі теория мен тәжірибенің тоғысуында пайда болатын теориялық және тәжірибелік жаңа лық­
тарды қолдануға енгізуі тиіс.
Еліміздің ертеңі бүгінгі біздің оқушыларымыз болып табылады. «Жас баланың миы ақ қағаз тә­
різді. Оған не жазсаң, сол болады» деп ұлы ақынымыз Мағжан Жұмабаев айтқандай, баланы қалай 
тәрбиелеймін, қалай білім беремін десең де – өз еркің. Бала тату отбасында, жанашыр жандардың аялы 
алақанында сүйіспеншілікпен ержетуі керек. Нәтижесінде бала мейірімді, төзімді, сыпайы, көрген ді, 
кез келген жағдайдан жол таба білетін, елінің ертеңгі сенімін ақтар азамат болары сөзсіз, сонымен 
қатар  қазіргі  заман  талабына  сай  жаңа  инновациялық  технология  бойынша  білім  алса,  «көзі  ашық, 
көкірегі ояю» азамат болары сөзсіз.
Адамзат қоғамы аса жылдам қарқынмен дамып келе жатқан кезде өркениет көшінен қалмай, ғылы­
мы мен білім беру жүйесі озық елдердің, Ыбырайша айтқанда, «Өнер, білім бар жұрттардың» қата­
рында болатынымыз сөзсіз.
Жоғарыда айтып кеткендей, «инновация» – педагогикалық жүйедегі жаңалық, оқу­тәрбие үрді сін 
жандандыру, нәтижесін жақсарту деген ұғымды білдіреді.
Оқытушы – тек сабақ беруші ғана емес, ізденімпаз, жаңашыл, үнемі өз білімін жетілдіріп, сапалы 
білім берудің жолдарын іздестіріп отыратын тұлға.
Мұғалім үйрететін адам болумен бірге үйренуші де. Үйрене білу – мұғалімнің басты қасиеті. Ол 
өз пәнінің зерттеушісі болуы керек. Сабақты бір сарынмен бере бермей, білім үрдісінің тиімді жол­
дарын қарастырып, сабақ жоспарларына шығармашылық тұрғыдан қарап, жаңа технологияларды са­
бақтарында кеңінен пайдаланған жөн.

75
Оқушылардың  қабілеттерін  арттыруға  жаңа  технологияның  кейбір  элементтерін  пайдалану  жол­
дарын  іздестіріп,  елеулі  әдістемелік  жұмыстар  атқару  –  біздің  басты  міндетіміз.  Білімді  терең  иге­
ру үшін оқушылардың ойлау қабілетін дамыту, еркін сөйлеуге, ойын ашық айтуға үйрету, ой­өрісін 
кеңейту – оқытудың ең басты мақсаты. Әрбір оқушыны өз мүмкіндігіне қарай білім, дағды алатындай 
етіп саралап оқыту дұрыс.
Қазіргі сабақтың негізгі өзегі мына кезеңдерден тұрады:
1. Ұйымдастырушылық (оқушылардың сабаққа дайындығы, тәртібі);
2. Мақсаттылық – сабақ және оның жеке кезеңдерінің мақсатын қою;
3. Ынталандырушылық – оқу материалының алатын мамандығы бойынша маңыздылығын анықтау;
4. Коммуникативтілік – оқытушының оқушылармен қарым­қатынасы;
5. Мазмұндық – оқылатын, бекітілетін, қайталанатын, өз бетімен жұмыстар, т.с.с. материалдарды 
таңдау;
6. Технологиялық – сабақ типіне, берілген тақырыбына қарай тиімді оқыту түрін, әдісі мен тәсілде­
рін таңдау;
7. Бақылау – белсенділікке ынталандыру, танымдық қызығушылығын дамыту;
8. Аналитикалық (талдау) – сабақты қорытындылау, сабақтағы оқушылар іс­әрекетін талдау, са­
бақты ұйымдастыру бойынша өз әрекетінің нәтижесін талдау.
Сабақтың сапасыздығына әсер ететін жағдайларға мыналар жатады:
1. Оқытушының сабаққа дайындығының әлсіздігі;
2. Өткізілген сабақтарына талдау жасамауы;
3. Ұсынылған оқу әдістерімен оқушылардың жұмыс істей алмауы (дағдыларының жоқтығы);
4. Оқу әдістерінің бір тектілігі;
5. Оқытушының әсерсіз баяндауы, тіл байлығының жұтаңдығы;
6. Көрнекі құралдардың жеткіліксіздігі;
7. Сабақ тақырыбынан алшақ сұрақтармен әуестеніп, сабақ мақсатынан ауытқу.
Жаңашыл педагогтар оқушылардың көкірек көзін ашатын, зердесіне зеректік, біліміне біліктілік 
қосатын оқу­әдістемелік технологиялар ұсынуда.
Педагогикалық технологияға алғаш анықтама бергендердің бірі – орыс ғалымы В.П. Беспалько, 
Б.Т. Лихачев педагогикалық технологияны оқу үрдісіне, белгілі бір мақсат көздей отырып, әсер ететін 
әрі  педагогикалық  нәтижеге  жетелейтін  бірліктердің  жүйесі  ретінде  көрсетеді,  оның  үнемі  өз геріп 
отыратындығын айтады.
В.М. Монахов «Педагогикалық технологиялар – оқыту процесін жобалау, ұйымдастыру және өт­
кізудің ойластырылған моделі» деп көрсеткен.
Педагогикалық  технологияны  қолдану  негізінде  келешек  ұрпақтың  еркін  дамуына,  жан­жақты 
білім алуына, белсенді, шығармашыл болуына жағдай жасалады. Барлық инновациялық технологияны 
меңгеріп, оны сабаққа барлығын бірдей қолдану мүмкін емес, сондықтан оқытушы өзіне ұнаған, дұрыс 
нәтиже беретін технологияны білім деңгейіне қарай өзгертіп, жаңартып пайдаланатын болса, сабақ тың 
нәтижелілігі тиімді болмақ.
Жеке тұлғаны қалыптастыру бағытындағы педагогикалық технологияларға Ш.А. Амоношвили­
дің – білім беруді ізгелендіру технологиясы мен И. Ильиннің оқыту жүйесі жатады.
Оқушының  іс­әрекетін  белсендіру  негізіндегі  педагогикалық  технологиялар  қатарына  ойын  тү­
ріндегі  технологияны,  проблемалық  оқыту  технологиясын  және  В.Ф.  Шаталовтың  тірек  сызбалар, 
тірек конспектісі және модельдеу арқылы оқыту технологиясын жатқызуға болады.
Оқу үрдісін тиімді ұйымдастыруға және басқаруға арналған педагогикалық технологияларға миға 
шабуыл технологиясы, компьютерлік оқыту технологиясы, модульдік оқыту технологиясы негіз бола 
алады.

76
Сондай­ақ, әр оқытушының өзінің сабақ өткізу барысында жеке әдіс­тәсілдері болуы қажет.
Жаңа инновациялық технологияны меңгерудің төмендегідей жолдарына көңіл бөлу оқытушы үшін 
сабақтың дұрыс нәтижесіне жетудің алғышарты болмақ: жаңа инновациялық технологияны насихат­
тайтын нұсқаулар, әдістемелер, ақпараттарды жинақтап, кеңінен танысу; жоспар құру, кортотека жа­
сау; оқу бағдарламасын, күнтізбелік­тақырыптық жоспар жасағанда жаңа инновациялық технологияны 
қолдануға болатын тақырыптарды іріктеу; жаңа инновациялық технологияны пайдаланып өткізілген 
сабақтардың әдістемелік нұсқауларын жазып, семинарлар өткізу, баспа беттерінде материалдар жария­
лау; жаңа инновациялық технологияны сабақта кейбір қажетті элементтерін кіргізуден бастау керек.
Қазіргі  заманда  ақпараттық  технологияларға  қазіргі  кезде  таратылып  жүрген  электрондық  оқу­
лықтар,  слайдтар,  DVD  технологиясы,  интерактивті  тақта  мен  проекторлар  негізінде  бейнеоқыту 
жүйелерін көрсете отырып, ақпараттық технология негіздерін ұтымды қолдана білу, интернет, элек­
тронды пошта арқылы ақпараттармен алмасу, оқу мекемесінде бағдарламаға сәйкес ақпараттармен ал­
масу, оқу мекемесін бағдарламаға сәйкес ақпараттармен қамтамасыз ету, ақпараттандыру жағдайында­
ғы инновациялық оқытудың негіздері.
Аталған  ақпараттық  құрылғылардың  мүмкіншіліктері  өте  мол,  қазіргі  заман  талабына  сай  инно­
вациялық білім беруге пайдасы зор.
Педагогикалық  және  әдістемелік  әдебиетте  ақпараттық  технологияны  білім  беру  саласында 
қолданудың бірнеші бағыттары көрсетілген, олардың ішінде көп қолданылатыны 4 бағыт:
– компьютер – білім тексеру құралы;
– компьютерлік модельдеуді қолданатын зертханалық практикум;
– мультимедиа­технологиялар – жаңа сабақ түсіндіретін иллюстративтік құрал;
– дербес компьютер – өзіндік білім алу құралы.
Оқытушы  білім  беру  үшін  қажетті  ақпаратпен  қамтамасыз  етуде  ақпараттық  технологияларды 
қолдану өз алдына мынадай мақсаттарды қояды:
– білім алу, біліктер мен дағдыларды бекіту және дамыту кезіндегі адамның танымдық әрекеттері­
нің барлық түрлерін сүйемелдеу;
– оқу процесінің бүтіндігін сақтай отырып, дараландыру принципін жүзеге асыру.
Ақпаратпен жұмыс істеу үшін компьютерлік сауаттылығы болуы керек.
Ақпараттық технологияларды оқу үрдісіне енгізудің тиімділігін қарастырсақ, оқу процесін ұйым­
дастыруға, білім берудің мазмұнын өзгертуге де елеулі ықпал етеді. Яғни, ақпараттық технологияның 
тиімділігі орасан зор. Біріншіден:
– мұғалім сабақ беру уақытын тиімді пайдаланады;
– мұғалімнің өзінің сабаққа дайындалуға мүмкіншілігі мол әрі тиімді екенін көруге болады;
– дидактикалық құралдар жасап жатудың қажеттілігі туындамайды;
–  жан­жақты  ізденіске,  мол  ақпараттар  алуға  мүмкіншілігі  артады,  кітапханаларға  барып,  басы­
лым  түрлерін,  кітап  қорларын  ақтарып  уақытын  зая  кетірмейді,  интернет  арқылы  барлық  көздеген 
ақпараттарын алуға болады.
Қандай да бала болмасын техникаға, жаңа прогрессивтік құрылымға үнемі қызығушылығы болып, 
одан әрі қарай білсем деген ниеті туындайды, ынта­жігері артады.
Ақпараттық технологияларды қолданудың мүмкіндіктерін, оның болашағы мен дамуы, тиім­
ділігі жайында сөз қозғай келе, білім беруде компьютерлік және жаңа ақпараттық технология­
ларды  пайдалану  жолдарын  қарастырып,  әр  оқытушы  өз  пәні  бойынша  инновациялық  техно­
логиялар  қолданысын  ақпараттық  технология  арқылы  сапалы  білім  нәтижесін  ұйымдастыру 
қажет.

77
Сурет 1. Жаңа ақпараттық технологиялар
Әдебиеттер:
1. «Қазақстан мектебі» журналы. – 2009. – №9, 10.
2. «Қазақстан кәсіпкері» журналы. – 2009. – №9.
3. «Оқыту­тәрбиелеу технологиясы» журналы. – 2010. – №1,2,3.
4. Педагогика мәселелері // Педагогика. – 2009. – №3, 4, 13, 14.
5. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы. – Астана, 2011.
6. «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы. – Астана, 2007.
7. Қазақстан Республикасының техникалық кәсіптік білім беруді дамытудың 2008­2012 жылдарға 
арналған мемлекеттік бағдарламасы. – Астана, 2008.
Резюме
Усвоение новых методов способствует формированию интеллектуальной, профессиональной, граж­
данской,  нравственно  развивающейся  личности,  помогает  успешно  организовывать  в  учебном  про­
цессе. 
В статье рассматриваются роль и место информационной технологии в системе образования. Более 
подробно говорится о том, что компьютер все увереннее входит в методический арсенал учителя, пред­
ставляя серьезную альтернативу классной доске, авторучке, различным ТСО, а также традиционным 
формам предъявления нового учебного материала и его обобщения, тренировочным упражнениям 
и, конечно же, инструментам контроля учащихся. Исследуется проблема использования инновацион­
ных технологий в учебном процессе. Даются практические рекомендации по совершенствованию про­
цесса преподавания педагогических дисциплин на основе инновационных методов обучения.
Summary
At our time working region education it’s impossible to be only one side specialist you must know innovation 
methods and new technology to strength new methods promote intellectual professional customs developing 
persons helps successfully organization school­bring up works.
In  this  clause  are  considered  a  role  and  place  of  information  technology  in  system  of  education.  Is  in 
more detail spoken that the computer everyone is more sure enters into a methodical arsenal of the teacher, 
representing to a class board, pen, various TCO, and also traditional forms of presentation of a new educational 
material and his(its) generalization, training to exercises and, certainly, tools of the control of the pupils.
The article « Integrating teaching process of pedagogical disciplines via innovational methods» consist 
information about pedagogical technologies used by teachers of « General pedagogy and ethno pedagogy» 
department to develop learning activity of students: problem questions, find out conversations, «brain storm», 
trainings, case­study, business games, discussions, debates.

78
УДК 371.12:793.3
  
К ПРОБЛЕМЕ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ПОДГОТОВКИ 
БУДУЩЕГО ПЕДАГОГА-ХОРЕОГРАФА
Д.В. ВИТЧЕНКО, 
магистр педагогических наук,
Кызылординский государственный университет имени Коркыт Ата, 
Республика Казахстан
Анализ научно­педагогической литературы по данной проблеме показывает, что теория и практика 
эстетического воспитания в своем развитии опираются на идеи и учения древних философов и мысли­
телей – аль­Фараби, Х.А. Яссауи и Абая Кунанбаева.
Из работ, опубликованных в Казахстане, посвященных этой проблеме, можно отметить и исполь­
зовать научные труды Абая Кунанбаева, А.К. Акишева, У. Джанибекова, К.Б. Жарыкбаева, И.В. За­
харовой,  К.Т.  Ибраева,  А.А.  Калыбековой,  К.Ж.  Кожахметовой  и  др.  В  последние  годы  проблеме 
эстетического  воспитания  подрастающего  поколения  посвящены  работы  Б.А.  Альмухамбетова, 
Ж.М. Акпаровой, Х. Аргынбаева, Е.С. Асылханова, С.А. Жолдасбековой, А.Х. Мухамбетова, Ж.Ж. Нау­
рызбаевой, С.А. Узакбаевой, Ш.З. Кошкаровой и др. Изучение и анализ существующей литературы 
дает представление о сущности и структурных компонентах эстетического воспитания. 
Во­первых, эстетическое воспитание – это процесс формирования творчески активной, эстетиче­
ски развитой личности. Во­вторых, основными целями данного процесса являются формирование и 
развитие готовности к восприятию и оценке эстетических объектов в искусстве и действительности, 
формирование знаний и способов учебно­познавательной и художественно­творческой деятельности, 
мотивации и опыта деятельности, а также совершенствование эстетического сознания, интереса, вкуса. 
Вышеизложенное в свою очередь позволяет считать, что современная концепция личностно­ориенти­
рованного образования в контексте задач эстетического воспитания требует совершенствования мето­
дов учебно­воспитательного процесса как в общеобразовательных школах, так и в вузах Казахстана. 
При выборе методики преподавания базовых и профилирующих дисциплин специальности «Хорео­
графия» для реализации задач эстетического воспитания студентов в предметном обучении средства­
ми танцевального курса ставятся следующие задачи:
1) опираясь на общедидактические принципы, изложить содержание программного теоретического 
по основам танцевального искусства с учетом особенностей и различных направлений профессиональ­
ной деятельности будущего специалиста;
2) показать возможности дисциплин специальности «Хореография» и необходимость на примере 
применения инновационных технологий и методов обучения приобщать студентов к миру прекрасно­
го в жизни и действительности.
Надо отметить, что хореография, являясь одним из пространственно­временных видов искусств, 
видоизменяется  в  соответствии  с  развитием  общественных  отношений  и  требованием  настоящего 
времени, провозглашающем возвращение к общечеловеческим ценностям, глубоким народным тради­
циям и культуре. Ментальность общества раскрывается через культуру и искусство, поэтому забвение 
народной хореографической культуры оказывает прямое влияние на культурный и духовный уровень 
молодого поколения. Сохранение культурных ценностей происходит в социокультурной сфере и осу­
ществляется специалистами в области народной хореографии. Народное хореографическое искусство 
представляет  собой  специфический  феномен,  основывающийся  на  традициях  народной  культуры  и 
принципах пластического воплощения реально существующих или вымышленных образов и событий 
соответственно  общим  для  каждого  автора  требованиям  времени  с  одной  стороны,  и  представляю­

79
щий продукт в виде произведения хореографического искусства – танца, обусловленного авторской 
индивидуальностью.  Однако  западные  тенденции  развития  хореографического  искусства  ориенти­
руют специалистов данной области на овладение современными направлениями хореографии, дале­
кими от народных культурных традиций, что приводит к незнанию подлинной истории, канонов на­
родной хорео графии и обедняет содержание профессиональной подготовки педагогов­хореографов, 
приз ванных  объединять  вокруг  себя  массы  людей.  Система  профессиональной  подготовки  в  сфере 
культуры и искусства является классическим примером использования традиционных средств, что не 
позволяет в полной мере раскрыть потенциал будущих специалистов, руководителей любительских 
коллективов  и  объединений,  функционирующих  на  основе  принципов  народной  хореографической 
культуры.  Таким  образом,  возрастает  значение  средств  профессиональной  подготовки  педагогов­
хореографов. Дли тельное время специалисты в области хореографического искусства воспринимались 
общественностью как исполнители­танцовщики, осуществляющие свою профессиональную деятель­
ность лишь в рамках сценической площадки. Сложившиеся стереотипы восприятия личности педагога­
хореографа, недостаточно эффективные способы их профессиональной подготовки снижают качество 
профессиональной деятельности. Изменения в системе художественного образования и практической 
деятельности в области хореографического искусства обуславливают потребность в подготовке специ­
алистов, ориентированных на овладение профессиональными умениями и навыками и приобретение 
культурных, духовных ценностей, необходимых для полноценной профессиональной самореализации.
Научные труды, посвященные профессиональной подготовке педагогов­хореографов, свидетельст­
вуют о сложности и недостаточной изученности данной проблемы. Общетеоретические основы обу­
чения педагогов­хореографов изложены в трудах А.Я. Вагановой, К.Я. Голейзовского, Р.В. Захарова, 
В.И.  Уральской  и  др.  Проблемы  профессиональной  подготовки  педагогов­хореографов  рассматри­
ваются  в  работах  Ю.В.  Богачевой,  A.И.  Борисова,  Ю.И.  Громова,  И.К.  Измайловой,  E.H.  Поповой, 
JI.A. Телегиной, Э.А. Широкой и др. Анализ научной литературы и результаты научной разработки 
тематики,  близкой нашему исследованию, показал, что проблема отбора средств профессиональ ной 
подготовки нашла отражение в трудах ученых (И.В. Бабичева, P.JI. Идиатуллов, Т.И. Каткова, 
Н.В. Ко лачева, Т.А. Колышева, Л.Д. Медведева, В.И. Невзорова, Т.В. Тарасенко, Е.В. Постникова и 
др.), рас сматривающих общие закономерности данного процесса. Однако не обнаружены исследова­
ния, в которых представлена система средств, способствующих формированию индивидуального по­
черка педагогов­хореографов, хотя обсуждаются учеными способы изучения искусства и художест­
венного творчества (И.А. Башинская, В.М. Дианова, B.C. Жидков, Е.Ю. Журбенко и др.).
Изучение  народной  хореографической  культуры  представлено  в  исследованиях  А.Г.  Бурнаева, 
Е.В. Зеленцовой, В.Г. Щукина и др. Особую практическую значимость имеют научные труды, посвя­
щенные  подготовке  педагогов­хореографов  на  основе  народной  хореографии  (Г.Я.  Власенко, 
Г.П. Гусев, Н.И. Заикин, К.С. Зацепина, A.A. Климов, М.П. Мурашко, Т.Н. Ткаченко, Н.М. Толстая, 
Т.А.  Устинова  и  др.).  Установлено,  что  исследователи  обращались  к  проблеме  этнопедагогической 
подготовки (А.Л. Бугаева, Д.И. Латышина, О.В. Липунова, В.А. Николаев, Т.Н. Петрова и др.). Резуль­
таты проведенных исследований свидетельствуют о широком научном интересе к подготовке молодых 
специалистов для социокультурной сферы. Несмотря на то, что общество испытывает потребность в 
возрождении и развитии традиций национальной культуры, ощущается недостаток средств професси­
ональной подготовки педагогов­хореографов, обеспечивающих готовность к самореализации в про­
фессиональной сфере.
В современной подготовке педагогов­хореографов существует разрыв между содержанием полу­
чаемого образования и формируемыми свойствами личности специалиста, что затрудняет процесс их 
успешной деятельности в профессиональной сфере, обусловленный социальным, духовным, нравст­
венным развитием общества. Исходя из этого, профессиональная подготовка педагогов­хореографов 
сегодня осуществляется с ориентацией на социально­культурные перемены, происходящие в стране. 
Профессиональная деятельность педагогов­хореографов предполагает реализацию педагогического и 

80
хореографического видов деятельности, сущность которых заключается в обучении хореографичес­
кому искусству и облагораживании внутреннего мира человека, гуманизации общества в целом. Мис­
сия педагогов­хореографов заключается в объединении вокруг себя массы людей, увеличении инте­
реса и популяризации в среде молодого поколения народного хореографического искусства. Однако 
существует противоречие между сложившейся традиционной профессиональной подготовкой педаго­
гов­хореографов и требованиями современного социума, предъявляемыми к личности будущих спе­
циалистов в сфере хореографического искусства. Разрешению данного противоречия будет способ­
ствовать формирование индивидуального почерка у будущих педагогов­хореографов в процессе их 
профессиональной подготовки в вузе.
Формирование индивидуального почерка педагога­хореографа обусловлено взаимосвязью функ ций 
педагогической  и  художественно­творческой  деятельности,  что  требует  функциональ ного  под хода, 
выступающего  в  качестве  методологического  базиса  профессиональной  подготовки  пе да гогов­хо­
реографов, которая должна отвечать социальному заказу общества на продукт художественно­твор­
ческой деятельности – произведение хореографического искусства, обусловленное индивидуальным 
отношением к окружающему миру. Индивидуальный почерк педагога­хореографа представляет лич­
ностное свойство, свидетельствующее о готовности к решению профессиональных задач. Индивиду­
альный почерк педагога­хореографа формируется в процессе освоения содержания профессиональ ной 
подготовки, представленного совокупностью учебных дисциплин, которые стимулируют развитие по­
казателей компонентов в структуре индивидуального почерка. Педагогическая и художественно­твор­
ческая (хореографическая) деятельность вызывают необходимость проявления профессионально зна­
чимых способностей, которые становятся показателями сформированности компонентов в структуре 
индивидуального  почерка  педагога­хореографа.  Профессиональная  подготовка  педагогов­хореогра­
фов достигает цели – сформированного индивидуального почерка вследствие отбора  средств, адекват­
ных поставленным задачам развития доминантных показателей в его структуре. Логика отбора средств 
формирования  индивидуального  почерка  заключается  в  их  соответствии  современному  состоянию 
сферы культуры и искусства в нашей стране. Опыт профессиональной подготовки педагогов­хорео­
графов свидетельствует о недостаточном внимании к средствам формирования его индивидуального 
почерка. Следует осознавать, что результат профессиональной подготовки обусловлен потенциальны­
ми возможностями учебных дисциплин, структурированием учебного материала на основе систем но­
структурного подхода, детерминированностью содержания подготовки задачам развития компонентов 
индивидуального почерка педагога­хореографа и этапам создания хореографического произведения, 
что активизирует процесс вхождения в профессиональную деятельность.
Эффективность  профессиональной  подготовки  педагогов­хореографов  в  вузе,  как  будущих  спе­
циалистов, обусловлена их включением в педагогическую систему, методологическую базу которой 
состав ляют культурологический, личностно­ориентированный, интегрированный подходы. 
Вышесказанное позволило выстроить обобщенную теоретическую модель профессиональной под­
готов ки образования студентов – будущих педагогов­хореографов с учетом развития и формирования 
эстетической культуры (см. таблицу).
Данная  модель,  на  мой  взгляд,  позволяет  эффективно  организовать  и  проводить  подготовку  бу­
дущих педагогов­хореографов и определить педагогические условия профессионального образования 
студентов с учетом формирования у них эстетической культуры.
Искусство хореографии – явление общечеловеческое, имеющее многовековую историю развития. 
В основе его происхождения лежит непреодолимое стремление человека к ритмичному движению, 
потребность выразить свои эмоции средствами пластики, гармонично связывая движение и музыку. 
История становления хореографического искусства – это результат эволюции человеческой культуры, 
социальных особенностей каждого времени; это история народного танцевального искусства, прак­
тической деятельности педагогов­хореографов и исполнителей различных эпох и народов. 

81
Таким  образом  отметим,  что  специфика  хореографического  искусства  определяется  его  много­
гранным воздействием на человека, что обусловлено самой природой танца как синтетического вида 
искусства. Влияя на развитие эмоциональной сферы личности, совершенствуя тело человека физичес­
ки, воспитывая через музыку духовно, хореография помогает обрести уверенность в собственных 
силах, дает толчок к самосовершенствованию, к постоянному развитию. На различных этапах своего 
развития человечество постоянно обращалось к танцу как к универсальному средству воспитания тела 
и души человека – средству гармонизации воспитания личности. Изучение хореографии, как и других 
видов искусства, помогает развить те стороны личностного потенциала учащегося, на которые содер­
жание других предметов имеет ограниченное влияние: воображение, активное творческое мышление, 
способность рассматривать явления жизни с разных позиций. Как и другие виды искусства, танец раз­
вивает эстетический вкус, воспитывает возвышенные чувства, но, в отличие от других видов искус­
ства, оказывает существенное влияние и на физическое развитие ребенка. 
11­0126

82
Түйіндеме
Бұл  мақалада  ежелгi  философтар  және  ойшылардың  еңбектері  ұстаз­хореографтардың  арнаулы 
кәсiби  әзiрлiктерi  мәселесі  бойынша  ғылыми­педагогикалық  әдебиеттiң  талдауы  берiледi.  Негiзде 
бұл  студенттердiң  кәсiби  әзiрлiгiнiң  қорытылған  теориялық  үлгiсi  ретінде  және  келешек  ұстаз­
хореографтардың әзiрленуiн ұйымдастырып, студенттердiң кәсiби бiлiмiнiң педагогикалық шарттарын 
анықтауға мүмкiндiк берген тәсіл ретінде қарастырылады.
Summary
This article provides an analysis of the scientific and educational literature on the subject, which shows that 
the theory and practice of aesthetic education in its development based on the ideas and teachings of ancient 
philosophers and thinkers, as well scientific papers on the training of teachers, choreographers. On the basis of 
this was built a generalized theoretical model of training education students ­ future teachers, choreographers, 
including the development and formation of aesthetic culture, which allows you to effectively organize and 
train future teachers­choreographers and Pedagogical conditions of vocational education students with the 
formation of their aesthetic culture .
ӘОЖ 378.1:338.2

жүктеу/скачать 3,29 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: