4.5. Белгілер
Белгілер әдісі нүктелерде оқшауланған объектілерді көрсету үшін пайдаланылады және әдетте карта масштабында көрсетілмейді (4.4-сурет). Бұл елді мекендер, пайдалы қазбалар, өнеркәсіптік кәсіпорындар, жеке құрылымдар, бағдарлар және т.б. болуы мүмкін. Белгішелер объектілердің сапалық және сандық сипаттамаларын, олардың ішкі құрылымын сипаттауға мүмкіндік береді.
Сурет-4.4. Геомтриялық белгілер
Таңбалардың үш түрі бар:
♦ дерексіз геометриялық белгішелер - шеңберлер, квадраттар, жұлдыздар, ромбалар және т.б.; таңбаның өлшемі сандық сипаттаманы, түстің немесе көлеңкелі-сапа ерекшеліктерін көрсетеді, ал белгі құрылымы объектінің құрылымын көрсетеді;
♦ алфавиттік белгілер - ұлттық немесе латын әліпбиінің әріптері, мысалы, F немесе Al, фосфориттер немесе алюминий кен орындарын белгілейтін; әріптердің өлшемі объектіні сандық деп санауға болады, бірақ оларды геометриялық фигуралармен салыстыруға қиынырақ болса;
♦ көрнекілік белгілері (пиктограмма) - бейнеленген объектіге еске түсіріңіз, мысалы, ұшақтың суретін аэродромды, кеме жасайтын шатырды және т.с.с. мұндай белгілер өте айқын және көбіне танымал туристік, жарнамалық, насихаттық карталарда қолданылады.
4.6.Сызықтық белгілер
Бұл әдіс жолдарда орналасқан нақты немесе дерексіз нысандарды көрсету үшін пайдаланылады. Олар, мысалы, жағалау сызығы, ақаулар, жолдар, атмосфералық фронттар, әкімшілік шекаралар. Сызықтық белгілердің әртүрлі сызбасы мен түсі объектілердің сапалық және сандық сипаттамаларын береді: жағалау сызығының түрі, ақаулық тереңдігі, теміржол жолдарының саны, жылы және суық фронттар және т.с.с. (4.5-сурет).
Сурет-4.5. Сызықтық белгілер
Сызықтық белгі ені бойынша масштабтан тыс, бірақ оның өсі жердегі нақты нысанның орнынымен бірдей болу керек. Шекараның біртіндеп өтпелілігі немесе көмескілеуі сызықты белгіні жолақ арқылы берілуі мүмкін. Сызықтық белгілер арқылы, тіпті, объектінің динамикасын көрсетуге болады, мысалы, теңіздің әр түрлі трансгрессия сатыларында жағалау сызығының орнын қоюға, сол арқылы жердің біртіндеп су басуға өтуін көрсетуге мүмкіндік береді.
Достарыңызбен бөлісу: |