Қызылорда облысы, Жалағаш ауданы, №201 мектеп-лицей Дайындаған: Батырханқызы Жадыра



бет4/9
Дата18.05.2022
өлшемі238 Kb.
#34916
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Негізгі бөлім


2.1. Комбинаторика элементтерін пайдаланып логикалық
есептерді шешу

Іс жүзінде адамға заттардың өзара орналасуының барлық мүмкін жағдайларын есептеуге немесе қандай да бір іс-әрекеттің барлық мүмкін нәтижелерін және оны орындауға қажетті барлық мүмкін тәсілдер санын есептеуге тура келеді.


Мысалы: әр түрлі 5 кітапты екі оқушыға неше түрлі тәсілмен үлестіріп беруге болады?
Футболдан әлем біріншілігінде жартылай финалға шыққан 4 команда арасында алтын, күміс, қола медальдары неше түрлі тәсілмен иемделінеді және т.с.с. 
Бұл есептерде заттардың өзара орналасуының немесе іс – әрекеттің барлық мүмкін комбинациялары қарастырылады. Сондықтан мұндай есептерді комбинаторикалық есептер деп атайды.

Комбинаторлық әдістер физика, химия, биология, экономика, тағы басқа ғылымда қолдануға болады. Ал комбинаторикалық есептерді шешуде үйретуде математика саласын комбинаторика деп атайды.




Қайталанатын орналастырулар.


Анықтама. А шекті жиын болсын .
элементтерден m-нен жасалынған қайталанатын орналастырулар деп -дан “” таңдауды айтамыз.


Теорема: элементтерден m-нен жасалынған қайталанатын орналастырулар саны
(2.1)


Мысал: Құны әр түрлі 5 монетаны екі қалтаға неше түрлі тәсілмен бөліп салуға болады?
Шешуі: Екі қалтаны оң және сол жақ қалталар деп 2-ге ажыраталық. Онда әрбір тиынды, қай қалтаға түскеніне байланысты, “0” немесе “с” әріптермен белгілеп шығаруға болады, яғни ұзындығы 5-ке тең екі элементтен құралған шеру тиындарды үлестірудің бір тәсілін анықтайды. Мысалы, (о,с,с,с,о) шеруі 1-ші және 5-ші тиындар оң қалтаға, ал қалғаны сол қалтаға салынғанын білдіреді. Онда (1) формула бойынша 5 тиынды екі қалтаға түрлі тәсілмен салуға болады.
Қайталанбайтын орналастырулар.
Анықтама. элементтерден бойынша қайталанбайтын орналастырулар деп элементтері әр түрлі болатын “” алуды айтамыз. Мұнда .


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет