Фриш С.Э., Тиморева А.В. Жалпы физика курсы. – Алматы: Мектеп. 1971. 1 том. Механиканың физикалық негіздері. Молекулалық физика.
Қойшыбаев Н., Шарықбаев. Физика: (оқу құралы) – Алматы, ҚазМЕМ ҒАҒЗИ, 2001ж. 1 том: Механика, Молекулалық физика және жылу.
Қожанов Т.С., Рысменде С.С. Физика курсы, Қаз. Аграр. Унив. – Алматы: Агроуниверситет, 2001 ж. 1 том: Механика. Молекулалық физика. Термодинамика.
Жұбанов М. Физиканың негізгі заңдары. – Алматы: Мектеп. 1989
Абдулаев Ж. Жалпы физика курсы: Оқу құралы. – Алматы: Ана тілі, 1991 ж.
Ақылбеков Ә. Физика: Техникалық жоғары оқу орындары студенттеріне арналған оқу құралы. – Алматы: Білім, 1997 ж.
Арызханов Б.С. Физика курсы: студенттерге арналған оқу құралы. – Алматы: Мектеп, 1988 ж.
Ахметова Б.Г., Әбілдаев Ә.Х. Физика. – Алматы: Мектеп, 1987 ж.
§9. Есептерді шығару мысалы.
Есеп 1. Оттегі қысымда көлемді алып тұр. Алдымен тұрақты қысымда газды -ға дейін, сосын тұрақты көлемде -ға дейін қыздырады. Процестің графигін сызып келесі шамаларды табу керек: 1) ішкі энергияның өзгеруін; 2) істелген жұмысты; 3) газға берілген жылу мөлшерін.
Б ерілгені: ●3
● ● 2 Табу керек: -?, , -? 1 0
Сурет Шешуі: Процестің графигін сызайық. 1, 2, 3 нүктелерімен ( ),( ), ( ) параметрлерімен берілетін газдың күйлері белгіленіп тұр.
1) Газдың 1-ші күйден 3-ші күйге өткендегі ішкі энергиясының өзгеруі келесі формуламен беріледі:
,
мұндағы - көлем тұрақты болған кездегі газдың меншікті жылу сыйымдылығы; - бастапқы және соңғы күйлерге сәйкес келетін температура, . ( - газдың молярлық массасы) болғандықтан .
және температураларын Менделеев-Клайперон теңдеуінен табамыз:
; .
Осыны пайдалана отырып (1) теңдеуді келесі түрде жазамыз:
.
Осы теңдеуге сан мәндерін қоя отырып және екі атомды газ үшін екенін ескере отырып:
.
2) Газдын 1-2 нүктелер арасындағы жасап жатқан толық жұмысы ; - 2-3 нүктелер арасындағы жұмыс.
1-2 аралықта қысым тұрақты. Бұл кезде формула келесі түрде жазылады . 2-3 аралықта газдың көлемі өзгермейді, сондықтан, газдың жұмысы нольге тең ( ). Сонымен,
.
Осы формулаға физикалық шамалардың сан мәндерін койсақ
.
3) Термодинамиканың бірінші бастамасына сүйене отырып, газға берілген жылу мөлшері