Жалпы психология


Өткен үлы адамдардың арасында әртүрлі темпераментгің



Pdf көрінісі
бет180/214
Дата24.09.2024
өлшемі11,67 Mb.
#145484
1   ...   176   177   178   179   180   181   182   183   ...   214
Байланысты:
Жалпы психология

Өткен үлы адамдардың арасында әртүрлі темпераментгің
ө к іл д е р і к е з д е с е д і. А .В .С у в о р о в ж е н е А .И .Г е р ц е н
сангвиникалық темперам енттің өкілдері, Петр I ж ене
И.П.Павлов - холериктер, Н.В.Гоголь жене П.И.Чайковский
- м еланхоликтер, ал М .И .К у т у зов
ж ене И .А.К ры лов
флегматикалық темпераментгің өкілдері болды. Қазіргі біздің
замаңдастарымыздьщ арасьщца аты олемге белплх спортшылар,
космонавт-үшқыштар, еңбек озаттары, ғүлама ғалымдар,
қоғам қайраткерлері — ертүрлі 
темпераменттің өкілдері.
Жеке түлғаның жағымды сапалары күшті және әлсіз 
жүйке жүйесі жағдайында да байқалуы мүмкін, әроір 
адамның өзіне төн даралық ерекшеліктері болады.
Оқыту және тәрбие жоғары жүйке қызметінщ түрлершщ 
кемшіліктерін болдырмауға көмектесуі мүмкін, мінез- 
қүлықтың үйреншікті түрлерін қалыптастыра отыр іп, 
адамның өмір сүруі үшін жағымды жағдаи жасайды.
Т е м п е р а м е н т
сыртган есер еткен ықпалдардың, тәрбие 
жүмьГстарьшың есерімен өзгереді, соның непзш де 
балалардың бойында қажетгі, қүвды мшез-күлық сапалары
313


қалыптасады. Мұғалім сыныптагы балалардың орқайсысының 
типологиялық ерекшеліктерін жақсы білуі қажет. Әрбір 
шәйртгің темпераментін біле отырып, оның бойындагы оқуга 
кедергі келгіретін жағымсыз мінез-қүлкындагы кемшіліктерді 
жоюға бағытталуы қажет, әрбір шәкірттің іс-орекетін 
үйымдастыруда осыны ескеріп отырган жон. Мүгалім кез- 
келген темпераменттің өкілдері бола алады. Ол оз 
темпераментінің егер жагымды жақтарын орынды пайдалана 
және жағымсыз жақтарын жеңе білуі кажет. Мысалы, 
холерикалық темпераментгегі мүғалім өзінің темпераментінің 
жағымды жақтарын, атап айтқанда, белсенділік, жігерлілік 
сияқты сапаларын орынды пайдаланганы жоне үшкалактық, 
аффектілік сияқты жагамсыз сапаларды тежеп отырганы 
дүрыс болар еді. Мүғалім, тәрбиеші меланхоликалық 
темпераменттегі шәкіртке белсенді коп орекет етуге, 
белсенділігін артгыруға мүмкіншілік жасауы кажет. Осындай 
оқушылардан жиі-жиі сабақ сүрап, олардың белсснділігін 
артгыратын тапсырмалар беріп, ерекше назарда үстау керск. 
Меланхолик — шәкірттер өлсіз типтің окілдері. Сондықтан 
да осы ерекшеліктерін ескере отырып, оларга шамадан тыс 
тапсырма беріп, шаршатуга болмайды.
Психолог-ғалымдардың зерттеулері корсеткендей, 
меланхолик темпераменттегі шәкірттер оку жоне енбек іс- 
өрекеггері үрдісінде күшті жүйке қызметінің түріне тон 
кейбір сапаларды меңгергендігін білуге болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   176   177   178   179   180   181   182   183   ...   214




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет