Осы анықтамадан туындайтыны адам мінезі туралы айтқанда
адамның барлық анық, дара байқалатын және өзіндік
психологиялық белгілері болып табылады. Адамға сипаттама
беру оған даралық түрғысынан психологиясын беру деп
түсінеміз, оның сапаларьшьщ қосындысын көрсету емес, сол
адамды басқа адамдардан ерекшелейтін белгілерін бөліп
корсету больш табылады. Мәселен, көп жағдайда адамның
мінезі оның өмірі үжымда қалай болатындығымен
байланысты. Егер адам таза, әділ, еңбексүйгіш, кісімен
тілтапқыш болса оның үжымда жақсы емір сүруі және
еңбек етуі үшін қажетті шарты екендігін жақсы түсінеміз.
Керісінше, еріншек, өзімшіл, өркөкірек жан үжымда
жақсы сіңісіп кете алмайды, кейде үжым мүшелерімен дау-
дамайға келіп қалады. “Мінездері үйлеспейді” деген сөз
тіркесінің мағьшасы — үжымдағы адамдардың мінезі әртүрлі,
үйлесімділіктің болмауы.
Мүғалім өз шәкірттерін зерттей отырып, олардьщ анық
байқалатын мінезіндегі даралық белгілерді анықтауға
үмтылады.
Психологтар мінездің мәнін аша отырып, негізгі
белгілерінің біріне дара ерекшелігін атап көрсетеді.
A.Г.Ковалевтің және В.Н.Мясищевтің берген анықтамалары
бойынша, “мінез — бүл өзіндік ерекшелігі бар жеке түлға”.
В.А.Крутецкий мінезге мынадай анықтама береді. “Мінез
~ бүл жеке түлғаның мәнді қасиетгерінің даралық - өзіндік
бірігіп келуі”.
Мінез дегеніміз — адамдардың істеген іс-әрекетіне із
қалдыратын озіндік дара ерекшелігі. Мінез — кең мағыналы
үғым, онда адамньщ әртүрлі қасиетгері мен сапалары тогысып
жатады.
Мінез — жеке адамның тіршілік жағдайьгндағы қылығын
бейнелейтін түрақты ж әне м әнді психикалы қ
ерекшеліктерінің үйлесімі. Мінез өмір, тәрбие үрдісінде
қалыптасады, адамның өмір қалпы мен жағдайын көрсетеді.
Олардың озгеруіне байланысты мінез де өзгереді.
Күнделікті өмірде адамды өзімшіл немесе копшш,
қарапайым немесе қатыгез, үстамды немесе үстам
,
табанды, батыл, қызу қанды, салқын қанды және ^ . Д
сипаттайды. Осы айтылғандардан коретініміз, міне
түлғаның әртүрлі психикалық касиеггерін қамтитьш біртүтас
Достарыңызбен бөлісу: