^Төртінші бөлігі басқару жүйесі болып табылады, көп
жағдайда “мен” деген үғымды білдіреді. “Мен” — жеке
түлғаның өзіндік сапа қүрылымы, ол өзін-өзі реттеп отыруды
іске асырадыуіс-әрекетті күшейту немесе бәсеңсіту, өзін-өзі
бақьшау және іс-өрекет пен қылықты басқару, іс-әрекетті
жоспарлап отыру, сонымен, озін-озі басқару жеке түлғаның
мақсаты үйымдасқан өмірі мен қызметінде ерекше маңызы
зор. Жеке түлғаның қүрылымы егер психикалық үрдістер
мен қалыпты алып тастағанда толық болмай шығар еді.
^Психикалық үрдістер — психикалық қүбылыстардың
әртүрлі түрлерінде шындықты динамикалық түрғыда
бейнелеу. Психикалық үрдістер жеке түлғаның шындықпен
байланысын қамтамасыз етеді. Олар арқылы жеке түлғаның
қасиетгері қалыптасады. Үйымдасқан қасиеттер оз кезегімен
үрдістің жүруіне эсер етеді. Мәселен, түйсіктер үрдісінде
нақтылы сенсорлық қасиеттер және одан әрі түйсіктердің
сандық, сапалық сипатын анықтайтын жеке түлғаның түтас
сенсорлық қүрылымы қалыптасады. Теориялық және
практикалық міндетгерді шешу үрдісінде жеке түлғаньщ ерік-
жігер қүрылымы қалыптасады.
Жеке түлғаның үйымдасқан бағыттылығы қабылдаудың
жөне оған байланысты эмоциялық реакцияның тандауына
әкеледі.
ТІсихикалық үрдістердің негізінде психикалық қасиеттер
үйымдасады. Жеке түлғаның психикалык касиеттері бүл
индивидке тән психикалық іс-әрекет пен мінез-күлықтың белгілі
саңдық-сапалық деңгейін қамтамасыз ететін түрақты қүрыльімэ
Психикалық үрдістердің жүру сипаты, қасиеттердің
көрінуі жеке түлғаның психикалық белсенділігінің
жащайына байланысты.
Дісихикалық қалып дегеніміз жеке түлғаның көтеріңкі
немесе түсіңкі белсенділігі түрінде көрінетін психологиялық
іс-әрекеттің түрақты деңгейін айтады. Кез-келген оқиғаны
бейнелеу — күрделі қүбылыс. Ол өз қүрамына біршама
үрдістерді кіргізеді: түйсіну мен қабылдау, қайта жаңғыру,
ойлау, сезім жөне т.б. қоғамдық жэне жеке мәні бар ықпал
мен ой түйінін түсіну, соған сәйкес сезім туғызады, оның
сипатына қарай жеке түлғаның жалпы белсенділік деңгейін
төмендетеді немесе арттырады. Психикалық іс-әрекеттің
қалыптасқан деңгейі белгілі бір уақытқа жалғасуы сақталады?
Барлық кейінгі психикалық белсенділігі пайда болған
жағдайға сәйкес жүріп отырады.