Жамалбеков Е.Ү


Топырақ түзуші тау жыныстарының табиғи радиоизотоптарының



Pdf көрінісі
бет42/104
Дата20.02.2023
өлшемі1,53 Mb.
#69344
түріОқулық
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   104
Байланысты:
топырактану Жамалбеков (1)

Топырақ түзуші тау жыныстарының табиғи радиоизотоптарының 
мөлшері (Ковда В.А., РозановБ.Г. бойынша) 
Тау жыныстары 
Концентрация, БК/кг 
4 0
К 
2 3 2
Th 
2 3 8

Жер 
астынан 
атқылаған: 
Қышқыл 
1100 
1000 
70 
Орта 
900 
40 
30 
Ультранегіздер 
180 
30 

Шөгінді: 
әктастар 
110 

35 
Карбонаттар 
10 
32 
Құмтастар 
450 
14 
23 
Сланцтар 
900 
55 
55 
2-кестеде 
топырақ 
түзуші 
тау 
жыныстарындағы 
радиоизотоптардың мөлшерлері көрсетілген.
Уран - табиғи уран 
234
U (0,0058%), 
206
U(0,71%) және 
238
U(99,28%) 
изотоптарынан тұрады. Уран көптеген тау 
жыныстарының ішінде кездеседі, ал топырақтарда тұрақты 
болады. Оның мөлшері, әсіресе фосфаттарда көп. Сондықтан да 


79 
фосфор тыңайтқыштарында және фосфатты тау жыныстарынан 
түзілген топырақтарда көп кездеседі. 
Радий - жоғары атомдық салмағы бар 
226
Rd ауыр 
химиялық элемент. Ол химиялық элементтердің ішінде сілтілі-
жер элементтеріне жатады, яғни биофильді кальций, магний 
элементтердің аналогы. Радийдің ядросы сәулелермен бөлініп, 
басқа типке айналғанда көп мөлшерде жылу бөліп шығарады. 
Оны радийлі белсенділік, ал элементтердің өздерін радий 
белсенділер деп атайды. 
Торийдің тау жыныстарындағы мөлшері едәуір. Торий 
топырақта және топырақ - өсімдік арасында жылжуы жағынан 
баяу химиялық элементтерге жатады, бірақ та топырақтың 
жалпы радиоактивтігіне қарағанда бұл элементті де қоса 
қараған дұрыс.Торий көптеген химиялық қасиеттерімен уранға 
ұқсас, сондықтан да көбінесе бір минералдарда кездеседі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   104




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет