Орындaу уaқыты: 20 минут
Тапсырма №1 Төмендегі тыныс алу жүйесі бойынша берілген тұжырымның шындық (Ш) немесе жалған (Ж) екенін анықтаңыз және дұрыс тұжырымды белгілеңіз:
а)Тірі ағзалардың тыныс алу мүшелері
№
|
Тірі ағзалар
|
тыныс алу мүшесі
|
Ш
|
Ж
|
1
|
өсімдік
|
лептесік
|
|
|
2
|
ішекқуыстылар
|
суда еріген оттек
|
|
|
3
|
балық
|
лептесік
|
|
|
4
|
адам
|
өкпе
|
|
|
Тапсырма №2
а)Тыныс алу типтерін салыстыру арқылы ,анаэробты және анаэробты ағзаларды кестеге толтырыңыз
1.Майқышқылды бактерия 2. Сіреспе таяқшасы,3.Ашытқылар,4.Ірің таяқшалары,5. Балдырлар,6 . Жануарлар,7. Саңырауқұлақтар,8. Адам,9 .Аскарида,10. Цианобактерия
б)Төмендегі тұжырымдардың шындық/жалған екенін анықтаңыз
Тұжырым
|
Ш
|
Ж
|
Аэробты организмдердің басым көпшілігі-бактериялар
|
|
|
Аэробты бактерияларды екі топқа ажыратады:майқышқылды және сүтқышқылы бактериялары
|
|
|
Көпжасушалылардың ішінде анаэробтыларға ішек паразиттері жатады
|
|
|
Сіреспе таяқшасы оттексіз ортада тіршілік етеді
|
|
|
Тапсырма №3
Сөйлемді толтықтырыңыз.Ауру белгілері көрсетілген.Ауру аттарын жазыңыз
1.Иіс,дәм сезу мүшелеріне әсер етеді-..................................................
2.Жас адамды тез уландырады-............................................................
3.Тамаққа тәбеті шаппайды,жөтеледі,қан түкіреді-..............................
4.Ауру адам терлегіш,әлсіз,дене қызуы көтеріңкі болатын ауру?-..........................
Тапсырма 4. (а) Тыныс алу aурулaрының aлдын aлу шaрaлaрын жaзыңыз:
-
№
|
Тыныс алу ауруы
|
Aлдын- aлу шaрaсы
|
1
|
Тұмау
|
|
2
|
Туберкулез
|
|
Бағалау критерийі
|
Тапсырма №
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы
|
Тірі ағзалардағы тыныс алу маңызын сипаттайды
|
1(а)
|
Өсімдіктің тыныс алуға қатысатын бөлігін дұрыс анықтайды
|
1
|
Ішекқуыстылардың тыныс алу мүшесін жазады
|
1
|
Балықтың тыныс алу мүшесін жазады
|
1
|
адамның тыныс алу мүшесін жазады
|
1
|
Тынысалу типтерін салыстыру арқылы ,анаэробты және анаэробты ағзаларды кестеге толтырады
Анаэробты,аэробты ағзаға анықтама береді
|
2(а)
|
Тыныс алу типтерін салыстыру арқылы ,анаэробты және анаэробты ағзаларды кестеге толтырады
|
3
|
(b)
|
Аэробты организмдерді анықтайды
|
1
|
Аэробты бактерияларды екі топқа ажыратады
|
1
|
Көпжасушалылардың ішінде анаэробты ағзаны анықтайды
|
1
|
Сіреспе таяқшасының қандай ортада тіршілік ететінін анықтайды
|
1
|
Сөйлемдегі бос орынды толтырады
Сөйлемде көрсетілген белгілері бойынша ауруды анықтайды
|
3. (а)
(b)
|
Иіс,дәм сезу мүшелеріне әсер ететін ауруды жазады
|
1
|
.Жас адамды тез уландыратын затты жазады
|
1
|
Тамаққа тәбеті шаппай,жөтеліп,қан түкіретін ауруды жазады
|
1
|
Ауру адам терлегіш,әлсіз,дене қызуы көтеріңкі болатын ауру түрін жазады
|
1
|
Тыныс алу ауруларының алдын алу шараларын сипаттайды
|
4(а)
|
Тыныс алу ауруларының алдын алу шарасын түсіндіріп жазады.
|
2
|
Жалпы балл саны
|
17
|
«Тыныс алу » бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні __________________________________________
Бағалау критерийі
|
Оқу жетістіктерінің деңгейі
|
Төмен
|
Орташа
|
Жоғары
|
-тірі ағзалардағы тыныс алу маңызын сипаттайды
|
тірі ағзалардағы тыныс алу маңызын
с ипаттауда қиналады
|
тірі ағзалардағы тыныс алу маңызын
сипаттауда қателіктер жібереді
|
тірі ағзалардағы тыныс алу маңызын
с ипаттай алады.
|
-анаэробты және аэробты тыныс алу типтерін салыстырады
|
-анаэробты және аэробты тыныс алу типтерін салыстыруда қиналады
|
анаэробты және аэробты тыныс алу типтерін салыстыруда қателіктер жібереді
|
анаэробты және аэробты тыныс алу типтерін
с ипаттай алады
|
тыныс алу мүшелерінің ауруларының себептерін және алдын алу шараларын анықтайды
|
тыныс алу мүшелерінің ауруларының себептерін және алдын алу шараларын анықтауда қиналады
|
т ыныс алу мүшелерінің ауруларының себептерін және алдын алу шараларын анықтауда қателіктер жібереді
|
тыныс алу мүшелерінің ауруларының себептерін және алдын алу шараларын анықтай алады.
|
ІІІ тоқсан
№1БЖБ
«Бөліп шығару» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаты
|
7.1.5.3.Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың бөліп шығару жүйелерінің құрылысын салыстыру
7.1.5.2.Өсімдіктердегі бөліп шығару ерекшеліктерінзерттеу
|
Бағалау критерийі
|
Білім алушы
Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың бөліп шығару үдерісін зерделейді
Өсімдіктердегі бөліп шығару ерекшеліктерінсипаттайды
|
Ойлау дағдыларының деңгейлері
|
Қолдану; Жоғары деңгей дағдылары
|
Орындау уақыты:
|
15минут
|
Тапсырма
|
|
1.Төменде берілген жануарлардың бөліп шығару жүйелерінің сызбасын сызыңдар
№
|
Жануарлар
|
Зәр шығару жүйесінің құрылыс ерекшеліктері
|
1
|
Балықтар
|
|
2
|
Жорғалаушылар
|
|
3
|
Қосмекенділер
|
|
4
|
Құстар
|
|
5
|
Сүтқоректілер
|
|
2.Төменде берілген түсініктемелерді, ұғымдарды мұқият оқи отырып кестені толтырыңдар.
№
|
Ұғымдар
|
Түсініктемелер
|
1
|
|
Жасушадағы судың,тұздың, зиянды заттардың артық мөлшерін шығаратын бөліп шығару мүшесі.
|
2
|
|
Бір ұшы ішекке, ал екінші ұшы денеге ашылатын түтікшелер.
|
3
|
|
Ұшы сыртқа ашылатын, шығару түтікшесі бар мүше
|
Кілт сөздер: Метанефридиялар; Мальпигий түтікшелері; Жиырылғыш вакуоль
3.Бос орынды толтырыңыз:
1.Қанның зиянды заттардан тазаруына жауапты басты бөлу мүшесі-
2.Ағзада зиянды заттарды залалсыздандыруда маңызды рөл атқарады-
3.Цитрусты дақылдардың қабықшасы,эвкалипт қабығы, лавр жапырағы бай-
4.Барлық ағзаларда тыныс алудың соңғы өнімдері ............ мен .................... .....................
болып табылады.
4. Өсімдіктердегі бөліп шығару ұлпаларын анықтап, ерекшеліктерін сипаттап жазыңдар.
-
Бөліп шығару
ұлпалары
|
Сипаттама
|
Маңызы
|
Шайыр
|
|
|
|
Өсімдік сүті деп аталатын зат бөлетін өсімдік ұлпаларының жасушалары
|
|
|
|
Фармакологияда, парфюмерияда, кулинарияда қолданылады.
|
-
Бағалау критерийі
|
Тапсыр-ма
№
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы
|
Ағзалардың бөліп
шығару үдерісін зерделейді
|
1
|
балықтардың зәр шығару жүйесінің құрылыс ерекшелігін анықтайды, сипаттамасын жазады;
|
1
|
жорғалаушылардың зәр шығару жүйесінің құрылыс ерекшелігін анықтайды, сипаттамасын жазады;
|
1
|
қосмекенділердің зәр шығару жүйесінің құрылыс ерекшелігін анықтайды,сипаттамасын жазады;
|
1
|
құстардың зәр шығару жүйесінің құрылыс ерекшелігін анықтайды, сипаттамасын жазады;
|
1
|
сүтқоректілердің зәр шығару жүйесінің құрылыс ерекшелігін анықтайды;
|
1
|
түсініктемелерді оқып, ұғымдарды анықтайды.
|
1
|
зиянды заттардан тазаруына жауапты басты мүшені анықтайды, жазады;
|
1
|
ағзада зиянды заттарды залалсыздандыруда маңызды рөл атқаратын мүшені анықтайды, жазады;
|
1
|
өсімдіктердегі бөліп шығару ұлпасын анықтайды;
|
1
|
ағзалардағы тыныс алудың соңғы өнімдерін анықтайды;
|
1
|
Өсімдіктердегі бөліп
шығару ерекшеліктерін сипаттайды
|
2
|
шайыр ұғымын сипаттап, маңызын анықтайды
|
1
|
сүтті өзектер ұғымын анықтап, маңызын сипаттайды;
|
1
|
эфир майлары өнімдерін анықтайды және сипаттамасын жазады.
|
1
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
