Жануар физол



Pdf көрінісі
бет43/504
Дата31.12.2021
өлшемі9,54 Mb.
#23072
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   504
1-кезең 

Тромбоциттердің 

 активтенуі 

 

 



 

 

 



 

 

 



Тромбоцит

 тығынының пайда болуы 

 

ІІ- кезең       1-саты              Ішкі жол                     сыртқы жол 



Плазмалық  

факторлардың  

активтенуі 

 

 



 

 

 



                 2-саты 

 

 



 

 

 



                3-саты 

 

 



 

 

 



ІІІ-кезең 

Ұйық  

ретракциясы 

 

 



 

 

3-схема. Қанның ұю кезеңдері мен сатылары 

 

Зақымдаушы əсер 

Ұлпалар мен тамырладың 

жарақаттаануы 

Тромбоциттердің  жабысуы 

мен желімденуі 

Тамыр тарылтқыш 

заттардың бөлінуі 

Тамырдың 

тарылуы 

Плазма факторларының 

коллагеннің катализдік 

беткейімен əрекеттесуі 

Плазма факторларының 

ұлпа факторларымен 

əрекеттесуі 

Тромбопластиннің

 түзілуі 

Протромбин 

Тромбин 

Тромбиннің

 түзілуі 

Фибриноген 

Фибрин 

Фибрин

 жіпшелерінің пайда болуы 

Ретрактоэнзим 



Ұйық

 ретракциясы 


 

64

Тромбопластин ұлпалар зақымданып, мыжылғанда да түзіледі. Оны ұлпа 



тромбопластині  деп  атайды.  Ұлпа  тромбопластині  қан  тромбопластинімен 

салыстырғанда  əлдеқайда  белсендірек,  оның  аз  ғана  мөлшері  мықты  əсер 

етеді.  Тромбопластиннің  бұл  түрі  ұлпа  сөлінің  V,  VІІ,  X  жəне  ІV 

факторлармен  əрекеттесуінен  түзіледі.  Қан,  немесе  ұлпа  тромбопластинінің  

түзілуімен қанның ұюының ІІ-кезеңінің І- сатысы аяқталады. 

Ұюдың  2-  сатысында  тромбопластин  плазманың  ІV,  V,  VІ,  VІІ 

факторлары мен тромбоциттің 1 жəне 2 факторларының қатысуымен бұйығы 

фермент  протромбинге  əсер  етіп,  оны  белсенді  түрге  -  тромбинге 

айналдырады. Тромбиннің пайда болуымен ұюдың 2- сатысы аяқталды. 

Қанның  ұюының  3-  сатысында  тромбин  ферменті  кальций  иондары  мен 

тромбоциттер  факторларының  қатысуымен  фибриноген  белогына  əсер  етіп, 

оны  фибринге  айналдырады.  Бұл  процесс  екі  сатыда  өтеді.  Алғашқы 



ферменттік  сатыда  тромбиннің  əсерімен  фибриногеннен  пептид  бөлінеді 

де,  ерігіш  фибрин    талшықтары  пайда  болады.  Екінші  -  полимерлеу 



сатысында  оларға  XІІІ  фактор  мен  кальций  иондары  əсер  етіп,  ерімейтін 

фибрин  талшықтары  түзіледі.  Қан  ұюының  3-  кезеңінде  тромбоциттер 

құрамынан  бөлінетін  ретрактоэнзимнің  əсерінен  фибрин  талшықтары 

тығыздалып  (ретракция),  қан  ұйығынан  сарысу  бөлінеді.  Қанның  сарысуы 

құрамы жағынан плазмаға ұқсас, бірақ онда фибриноген белогы болмайды. 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   504




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет