«Жануарлар физиологиясы және биохимиясы 2» пәні бойынша дәрістер жинағы Қамбаров А.Ә. ӘДістемелік нұСҚау шымкент, 2020 ж



бет7/35
Дата10.03.2023
өлшемі1,31 Mb.
#72943
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   35
Неміс ғалымы Штепп (1908 —1912 жж.) нан мен сүтті пайдаланып, осыған ұқсас тәжірибе жүргізді. Ол ғалым нан мен сүтке спиртпен және эфирмен әсер етіп, ерітіндіге шықпаған қалдықтармен тышқандарды азықтандырады. Мұндай азықтандыру кезінде тышқандар өліп қалған. Оның зерттеуі нан мен сүтке спиртпен және эфирмен әсер ету арқылы алынған ерітіндіде аз да болса тышқандардың тіршілігі үшін қажетті заттар бар екенін керсетті.
Поляк ғалымы К. Функ (1911 ж.) ақталып тазартылған күрішке оның кебегінің сығындысын қосып, тауыққа береді. Мұндай жемді жеген тауық бери-бери ауруының өршуін болдырмаған. Мұнан кейін ғалым бери-бери сырқатынан сақтайтын затты күріш кебегінен бөліп алады. Ол амин тобы бар химиялық зат екенін анықтайды. Сондықтан Функ ол затты витамин деп атайды (латынның vita деген сөзінен шыққан, тіршілік, өмір деген мағынада, витамин —тіршілік амині).
Негізгі терминдер
Витаминдер Пеллагра
Провитаминдер Ксерофтальмия
Анемия Гиповитаминоз
Опсин Құрқұлақ (цинга
Геморраги Бери-бери

Бақылау сұрақтары:

  1. Витаминдер дегеніміз не?

  2. Витаминдер қалай жіктеледі және қалай аталады?

  3. А витаминінің провитамині не және биологиялық қызметі қандай?

  4. D2, D3 витаминдерінің провитаминдері қандай қосылыстар?

  5. Е витаминінің биологиялық қызметі және авитаминозының белгілері қандай?

  6. Викасол деген не?



Ұсынылатын әдебиеттер:

  1. Сейітов З.С. Биологиялық химия. – Алматы:«Қайнар», 1992.

  2. Қайырханов Қ.К. Жануарлар биохимиясы. –Алматы:«Ана тілі», 1993.

  3. Сейтембетова А.Ж., Лиходий С.С. Биологиялық химия. –Алматы:«Білім», 1994.

  4. Чечеткин А.В. и др. Биохимия животных. – М.: «ВШ», 1982.

  5. Малахов А.Г., Вишняков С.И. Биохимия сельскохозяйственных животных.– М.:«Колос», 1984.

  6. Сеитов З.С. Биохимия.– Алматы: «Қазақ университеті», 2001.





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   35




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет