ІІІ. Қорытынды.
Ауру алғашқы сепсистік ошақтан бастау алады. Сепсистің туындауы, өршуі, оның өтуі және клиникалық – мофология лық сипаты қоздырушы микроб пен оған тосқауыл қою қабілетінен айырылған макрорганизмнің ерекше өзара әсерлесуіне тәуелді. Алғашқы инфекциялық ошақтан микроорганизмдер қанға еніп, өсіп - өніп, көбейеді. Әдетте тосқауыл дық қызымет атқаратын қанның нейтрофильдері мен макрофагтары қауқарсыз болып, олардың өздерін микробтар жайлап, көбейеді (Д.С.Саркисов, 1980). Сонымен, сепсис кезінде микробтың қанға енуі, көптеген инфекциялық ауруға тән әдеттегі бактериемия емес, микробтар қанда көбейіп, сепсистік бактериемия туындайды, қанда улы заттар жиналады. Бұл құбылыс иммунитеттің туа біткен немесе жүре біткен жеткіліксіздігінен немесе алғашқы инфекциялық ошақтан микробтардың қанға шамадан тыс мол енуіне байланысты иммунитеттің торшалық және гуморальдік буындарының шамасыздығынан болады. Мүшелерде қан айналымы бұзылады, қылтамырлар мен венулаларда ұйыстар пайда болады, лейкоциттер шоғырланады. Оларға іріңсіз васкулит (септице мия кезінде) немесе іріңдіктердің және өлі ошақтардың пайда болуына әкелетін іріңді васкулит (септикопиемия кезінде) қосарланады.
Қандай да болсын инфекциялық ауруларды сүйемелдейтін патологиялық факторлар бірімен –бірі өзара байланысты, белгілі бір заңдылық бойынша дамиды және әр ауру мен оның тобына тән клиникалықанатомиялық көрінісін береді.
Егер ауру пайда болған клиникалық және морфологиялық белгілермен өтетін болса – бұл «манифестті» форма, егер белгілері анық көрінбесе – бұл саңырау, инфекцияның өшірілген формасы, ол ағзаның жоғары резистенттілігі кезінде немесе керісінше инфекцияға қарсы реактивтілік әлсіз болған кезде болуы мүмкін.
Аурудың өткір формалары кезінде клиникалық белгілері болмауы мүмкін немесе әлсіз көрінеді. Қандай да болсын әр түрлі дәрежедегі инфекция кезінде жүйке жүйесі зақымдалады (әсіресе орталық жүйке жүйесі). Өткір инфекциялар кезінде бұзылудың неврогенді табиғаты дене температурасының көтерілуі мен зат алмасудың күйзелісі туралы (ақуыздық, минералдық, газ және су), жүрек-тамыр күйзелісі, көк бауырдың жазық бұлшық еттеріндегі тонуыты жоғалтуы туралы айтады, ал тамырлардың жазық бұлшық еттерінің гипотониясы тромбозға, қан талау мен стазға алып келеді. Кілегей қабық бездерінің гипер және гипосекрециямы өткір және өткірлеу катарға алып келеді.
Сепсис (латынша sepsis – шіру), - ағзадағы нейро-дистрофиялық процестермен бірге жүретін, жергілікті қабыну ошағынан қанға микробтар мен олардың токсиндерінің енуінен туындаған ауыр жұқпалы ауру.
Сепсистің қоздырғыштары: Жылқыларда - стафилококктар, стрептококктар, клостридиялар; артидактилдерде бактериялардың коккалы түрлерінің (стафилококктар, стрептококктар, диплококктар) көбінесе ішек таяқшасымен, Протеиуспен және Клостридиямен, шошқаларда - диплококк пен ішек таяқшаларының бірлестіктері. Әсіресе, анаэробты бактериялар қоздыратын сепсис қауіпті, ағзаның токсиндермен улануы және тіндік ақуыздың ыдырау өнімдері тез дамиды. Қоздырғыштың ағзаның тініне және ішкі ортасына енуінің алғашқы фокусына сәйкес сепсис хирургиялық (жаралы, артрогенді, остеогенді, урогенді, перитонеальды), гинекологиялық және криптогендік болып бөлінеді, оларда бастапқы фокус анықталмайды.
Сепсистің дамуы патогеннің қасиеттеріне байланысты емес, организмнің қарсыласуының бұзылуына байланысты - қолайсыз жағдайлардың (гиповитаминоз, сарқылу, стресс факторлары және т.б.) немесе механикалық тіндердің санына байланысты қорғаныс тосқауылдарының беріктігінің әлсіреуі. зақымдану (көгерулер, жаралар). Егер дене қоздырғышты жергілікті қабынуды локализациялай алмаса және кетіре алмаса. органның фокусы, содан кейін олар қанға енеді.
Клиникалық-анатомиялық ерекшеліктеріне сәйкес сепсистің 3 түрі бар: пиемия, септицемия және септикопиемия. Пиемия немесе метастаздармен сепсис, екінші реттік септицемияның гематогенді түзілуімен сипатталады. Ішкі мүшелердегі абсцесс түріндегі ошақтар (бауыр, өкпе және т.б.). Септицемия - бұл алғашқы септикалық ошақтан микробтардың қанына үздіксіз немесе мезгіл-мезгіл ену. Бактеремия немесе токсинемия түрінде болуы мүмкін. Септикопиемия немесе сепсистің аралас түрі - бұл микробтардың қанына мезгіл-мезгіл түсіп, екінші абсцесс (іріңді қабыну ошақтары) түзілуі. Сепсистің бір немесе басқа түрінің көрінуінде организмнің реактивтілігінің ерекше белгілері маңызды. Пиемия ірі қара малында, шошқада септикопемия, жылқыда септицемия жиі кездеседі. Ауру жануарда депрессия, тамақтанудан бас тарту, дене қызуының 40 ° С-қа дейін және одан жоғары көтерілуі байқалады. Пиемия мезгіл-мезгіл жүретін қызбаның түрімен сипатталады. температураның 2-4 ° C ауытқуы. Бастапқы септикалық фокуста қабыну процесінің үдемелі дамуы, тромбофлебит, жолақты іріңді қуыстардың пайда болуы және абсцесс анықталады. Түйіршіктелген ұлпа лас сұр жабынмен жабылады, экссудаттың бөлінуі азаяды. Жануардың тыныс алуының жоғарылауы, пульстің аз және жылдам болуы, жүректің аритмиясы, конъюнктиваның сарғаюы, асқазан-ішек жолдарының қызметі бұзылуы, құрысулар, паралич (ми абсцессімен), ауаның шіріген иіспен шығарылуы және одан бөлінуі анықталды. мұрын (өкпеде метастаздармен). Лейкоциттер формуласының суреті - пышақ лейкоциттерінің көбеюі, моноциттердің азаюы, эозинофилдердің болмауы, жас лейкоциттердің болуы. Септицемия кезінде - аз ремиссиямен, безгегімен, өте тез және әрең сезілетін пульспен, қан қысымының күрт төмендеуімен, шырышты қабаттардың сарғаюымен және оларға қан кетулермен, диареямен, жалпы әлсіздікпен. Қанның суреті декомпенсациялық ацидоз, эритроциттер санының төмендеуі, гемоглобин пайызы, лейкоциттер формуласының солға жылжуы, эозинофилдер мен моноциттердің болмауы. Зәрде - ақуыз, қан жасушалары, цилиндрлер. Алғашқы септикалық фокуста - іріңді-некротикалық немесе анаэробты тіннің зақымдануы.
Емдеу. Алғашқы септикалық фокусты хирургиялық емдеу жүргізіледі, новокаинді блокада, жергілікті антибиотиктер, антисептикалық заттармен таңғыштар қолданылады. 4% натрий гидрокарбонатының ерітіндісі көктамыр ішіне енгізіледі, бұлшықетке антибиотиктер енгізіледі. Қан құю, аутогемотерапия, Кадыковтың камфора сарысуын көктамыр ішіне енгізу, жүрек препараттары көрсетілген. Жануарлар толық азықпен қамтамасыз етіледі (сүрлемді қоспағанда).
Достарыңызбен бөлісу: |