Жануартану пәніне мультимедиялық анимация процессін жасау Кіріспе



бет12/24
Дата15.12.2022
өлшемі2,62 Mb.
#57573
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   24
Байланысты:
dip -zhanuartanu-panine-multimedijalyq-animacija-processin-zhasau-jasavi-2010-63

Файл аты өрiсiне проект атын енгiзiп, Саќтау түй­месiн шерту. Проект файлы .dpr кеңейтiлуi бойын­ша саќталады да, Негiзгi модуль атауы осы атауға өзгер­тiледi. Ол программа атауы ретiнде ќабыл­да­нады.




6 сурет - Модульдi саќтау терезесi


Мұндағы ескеретiн жайт: модуль мен проектiнi бiрдей атау бойынша саќтауға да болады, мысалы, Func1.pas, Func1.dpr. Бiраќ модульдi басќа проектiлерде де пайдалану мүмкiн. Сондыќтан оларды түрлi атаулар бойынша саќтау керек.


Саќтаулы проектiнi ашу үшiн File-Open Project коман­дасының берiлуi тиiс. Көрiнген терезеден ќажеттi буманы ашып, онда көрiнген проект атауын екi рет шертсе болғаны [11].
Ескерту. Файл атауы латын әрiптерi, цифрлар және ас­тын сызу белгiсiнен тұруы мүмкiн, оның цифрдан басталуы­на рұќсат етiлмейдi.
Жаңа ќұрылған программаны (проектiнi) саќтаған соң, оны iске ќосу үшiн компиляциялау ќажет. Ол үшiн берiлетiн команда: Project-Compile Project (Проект-Проектiнi ком­пиля­циялау). Жүйенiң сєйкес күйге келтiрiлуiне байланысты, iске ќосу ко­мандасы берiлген кезде компиляциялау барысы Com­­­piling сұхбаттыќ те­ре­зесiнде көрiнiп тұрады (1.12-сурет).

7 сурет - Компиляциялау барысын көрсету терезесi


Компиляциялау командасы берiлген кезде Com­piling те­резесi экранда көрiнбеуi ыќтимал. Оны экранға шығару тәсiлi:



  • Tools-Environment Options (Сервис-Күйге Келтiру) ко­ман­­дасын беру. Environment Options терезесi ашылады;

  • терезенi» Preferences (Орнату) ќосымша бетiн ашып, Compiling and running (Компиляциялау және орындау) бло­гында орналасќан Show Compiler progress (компи­ляциялау барысын көрсету) жалаушасын орнату (8-су­рет).




8 сурет - Компиляциялау параметрлерiн таңдау терезесi


Ескерту. 1. Программа нәтижесi экранда көрiнiп, бiраќ оның жүрiсi аяќталмаса, алғашќы ќалыпќа өту үшiн Run мәзiрiнiң белсендiрулi тұрған Program Reset ќатарын шерту ќа­жет не форманың Жабу түймесiн шертуге болады.


2. Программада синтаксистiк ќателерден басќа семан­ти­калыќ (мағыналыќ), алгоритмдiк ќателердiң кездесуi де мүмкiн (мысалы, 5 орнына 15 жазылған, нұсќау дұрыс берiлмеген, т.б.). Оларды компилятор ескермей­тiн­дiктен, ќұрылған про­грамманы мұќият зерттеп шыќќан дұ­рыс. Программаны тес­тiлеуге де болады [3].
Компилятор ерекшелеген жолда синтаксистiк ќате бол­май, ќате оның алдындағы жолда жiберiлуi де мүмкiн, мыса­лы, оған енгiзiлген команда соңына нүктелi үтiр (;) таңбасы ќойылмаған, т.б.
Ќате түзетiлiп болған соң Iске ќосу командасын ќайта беру керек не Run-Step Over (Iске ќосу-Ќадамнан бастап) ко­ман­­­­дасын беруге болады.
Егер программада синтаксистiк ќате бар болса, компиля­циялау кезiнде Delphi ќате табылған жолды код терезесiнде ерекшелеп көрсетiп, ќа­те жiберiлген орынға курсорды орна­ластырады және ќате ти­пiн терезенiң төменгi бөлiгiнде ор­наласќан терезеде көрсетiп, машина жұмысын тоќтатады.
Мұндағы ескеретiн жайт: компилятор бiр ќатенi төменгi те­­резеде екеу етiп көрсетедi: бiрiншiсi - синтаксистiк ќате жөнiнде мєлiмет, екiншiсi - файлдың компиляцияланбағанын және орындалмайтынын хабарлау [5].
Проектiнi саќтау кезiнде Delhi PAS, DFM, DCU ке­ңей­тулерi ќосылатын үш файл дайындап шығады. PAS - файлы – код терезесiндегi мәтiн көшiрмесi; DFM файлында форма терезесiнiң iшiндегiсi сипатталады; DCU - файлы – екi файл­дың да машиналыќ нұсќауға түрлендiру нәтижесi. Егер программада синтаксистiк ќате болмаса, компи­лятор олар­ды ехе файлға түрлендiрiп шығады (файлдың аты проект атауымен бiрдей етiп жазылады да, оған .ехе кеңей­тiлуi ќо­сылып ќойылады). Ол Windows-ќа кiрiстiрiлiп, про­ект файлы саќталған бумада орналастырылады. Оны Win­dows жетекшiсi (сiлтеушiсi) терезе­сiнен әдет­тегiдей iске ќоса беру мүмкiн.
Delphi-де программа дайындау үшiн компонент­тiк тәсiл пайдаланылған: пайдаланушы программаларының кiтапха­насы про­граммалау ортасымен бiрге ұсынылатын, бiр iс-әрекеттi орындайтын (дайын про­грам­малар үзiндiлерiнен тұратын) ком­поненттерден жинаќтала­ды, ал олар­­­ форма терезесiне енгi­зi­ледi. Компонент­тiк тәсiл про­грам­малау технологиясына на­ғыз төңкерiс жа­сады деу­ге болады, себебi, компоненттердi пай­далану программа жұмы­сын күрделi түрде жеңiлдеттi.
Компоненттер кiтапханасын визуальды компоненттер кi­тап­ханасы (Visual Component Library, VCL) деп атайды. Онда түр­лi кластыќ көптеген стандартты компонен­ттер жинаќта­лып (Delphi 5-те олардың саны 200-ден артыќ), олар түрлi атаулы 19 бетке орнатылып ќойылған [2]. Мысалы,
Standard бе­тiне енгiзiлген кейбiр компоненттер 1-кес­теде және 6-суретте көрсетiл­ген [12].
Additional (Ќосымша) бетiне енгiзiлген ком­по­ненттер сұх­баттыќ терезелердiң көрiнiсiн түрлендiру үшiн пайда­ла­ны­лады.
System (Жүйе) бетiне OLE (Байланыстыру және орнату) технологиясы бойынша берiлгендердi түрлi программалар ара­сында ал­мас­тыратын және т.б. iс-әрекеттердi орындай­тын компоненттер енгiзiлген. Мысалы,
Timer (Таймер) – наќты уаќыт аралыќтарын есептеу;
PaintBox (Сурет ќорабы) – графикалыќ кескiндер енгi­зi­летiн төртбұрышты облыс ќұру;
OLEСontainer (OLE Контейнер) – байланыстырылатын және орнатылатын объектiлердi ќабылдау контейнерi;
MediaPlayer – Мультимедиалыќ ќұрылғылармен жұмысты басќару.
Win32 бетiне енгiзiлген компоненттердiң бiрi – Animate (жан­дан­дыру, ќозғалыс әсерiн ұйымдастыру) – ќозғалыс әсерiн ұйымдастыру.
Компонент формаға орнатылған кезде соңына индекс ќо­сы­лып, класс атауын алады.

1 кесте – Компоненттер қасиеті





Аталуы

Iс-әрекетi

MainMenu
PopupMenu



Программа мәзiрiн ќұру
Оң түйменi шерткен кезде бетке шығатын (контекстiк) мәзiр шығару.

Edit

Жолды мәндi енгiзу, редак­циялау (мәтiн­­дiк редактор).

Label


Бiр жолдыќ мәтiндi (жазбаны) енгiзу.

Button



Командалыќ түйме. Оның OnClick оќиға­сын өңдеуiш процедурасы бiр iс-әрекеттi орындайды.

ScroolBar



Басќару белдеушесi (Windows терезесiндегi сияќты).

Samples (Модель) бетiне енгiзiлген компоненттер:


ColorGrid (Түстер торы) – түстер кестесi. Ол 16 түстiк палитрадан негiзгi және фон түсiн таңдау;



9 сурет - Компоненттер палитрасы. Standard бетiне енгiзiлген компоненттер




Calendar (Календарь) – ағымдыќ күн белгiленген ай ка­лендарын көрсету (жылдыќ календарды Win32 панелiнiң MonthCalendar компонентiн формада орнату арќылы шығаруға болады), т.б.
Пайдаланушы жаңа компонент дайындап, оны компо­ненттер панелiне ќосып ќоюы да мүмкiн [9].


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   24




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет