№6 Дәріс Үлестiрiм параметрлерiн статистикалық бағалау



бет1/7
Дата25.11.2023
өлшемі141,22 Kb.
#127747
  1   2   3   4   5   6   7

№6 Дәріс Үлестiрiм параметрлерiн статистикалық бағалау

№6 Дәріс Үлестiрiм параметрлерiн статистикалық бағалау



Мақсат: Үлестiрiмнiң белгiсiз параметрлерiн таңдаманың сипаттамалары арқылы бағалау ұғымын енгiзу.

Қарастырылатын сұрақтар тiзiмi:

  1. Параметрлердiң статистикалық бағалары және оларға қойылатын талаптар.


  2. Таңдаманың сандық сипаттамалары және оларды есептеу әдiстерi.


  3. Үлестiрiм параметрлерiнiң нүктелiк және интервалдық бағалары.


Таңдамадағы сандық белгiнiң мәндерiн х1 , х2, …, хk тәуелсiз кездейсоқ шамалар деп қарастыруға болады. Олай болса теориялық үлестiрiмнiң белгiсiз параметрiнiң статистикалық бағасын табу дегенiмiз - iзделiнген параметрдiң жуық мәнiн беретiн бақыланған кездейсоқ шамалардың функциясын iздеу болып табылады.

Теориялық үлестiрiмнiң белгiсiз параметрiнiң статистикалық бағасы
деп бақыланған кездейсоқ шамалардың функциясы аталады.
Статистикалық бағалар бағаланатын параметрлердiң «жақсы» жуықтауларын беруi үшiн олар нақты талаптарды қанағаттандыруы қажет.
Теориялық үлестiрiмнiң белгiсiз  параметрiнiң статистикалық бағасы  * болсын. Оған қойылатын талаптар: жылжымағандық, тиiмдiлiк және орнықтылық.
Таңдаманың кез келген көлемiнде математикалық үмiтi бағаланатын

параметрге  тең болатын статистикалық баға  *


яғни М( * )=  .
жылжымаған деп аталады,

Математикалық үмiтi бағаланатын параметрге  тең болмайтын


статистикалық баға  * жылжыған деп аталады, яғни М( * )≠  .
Дисперсиясы ең кiшi болатын (таңдама көлемi n болғанда) статистикалық баға тиiмдi деп аталады.
n   ұмтылғанда ықтималдығы бойынша бағаланатын параметрге

ұмтылатын статистикалық баға орнықты деп аталады:


lim
n
P *  
   1.

Ендi сандық сипаттамалардың бағаларының түрлерiн қарастыралық. Бас жиын Х сандық белгiге қарағанда зерттелсiн.


Бас жиындағы белгi мәндерiнiң арифметикалық ортасы бас орташа xГ деп

аталады:


xx1 x2  ...  xN .
Г N

Таңдамадағы белгi мәндерiнiң арифметикалық ортасы таңдамалық



орташа



деп аталады:
xТ
x1 x2  ...  xn .
n

Егер таңдамадағы белгi мәндерiнiң жиiлiктерi сәйкес n1, n2 ,...,nk


соңғы формуланы мына түрде жазуға болады:
болса, онда



k

n x


i i
хТi 1 .
n
Таңдамалық орташа бас жиынның жылжымаған бағасы болады.
Х сандық белгi мәндерiнiң өз орта мәнiнен ауытқуын сипаттайтын шамаларды қарастырамыз.



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет