202
11
36.32
42.88
48.60
53.31
56.87
59.19
60.17 59.78 58.00 54.87
12
21.88
25.35
28.43
31.01
33.04
34.45
35.19 35.24 34.58 33.21
Осы кесте 1 бойынша панельді күн радиациясының ең көп жинақталуы түсу бұрышы
30
о
- 40
о
сәйкес болатындай етіп орналастыру керек.
Сурет 1 - Күн радиациясының көлбеу жазықтықтағы түсу бұрышына
тәуелділігі
Ал график бойынша ең көп күн радиациясының жинақталуы жаз мезгіліне, яғни
маусым-шілде айларына сәйкес келеді.
Көптеген тізбектей-параллель қосылған ФЭТ-тер Күн панелін қажетті кернеу және
ток күшімен қамтамасыз етеді. Жеке ФЭТ-тің электр қозғаушы күші 0,5-0,55 В-қа тең
және ол оның ауданына тәуелсіз (1см² ауданға келетін қысқа тұйықталу тогының
шамасы – 35-40 мА). Күн панеліндегі ток шамасы оның жарықтану жағдайына
байланысты. Яғни күн сәулелері Күн панелі бетіне перпендикуляр түскенде, ол ең үлкен
мәніне жетеді. Температура жоғарылаған сайын (25ºС-тан жоғары) ФЭТ-тегі кернеудің
төмендеуіне байланысты Күн панельдерінің пайдалы әсер коэффициенті кеміп, Күн
панельдерінің жиынтық қуаты ондаған, тіпті жүздеген кВт-қа жетеді. Күн панельдерінде
шикізат ретінде кремний қолданылады
.
Ал енді тұрғын үйдегі электр энергиясы мен күн энергиясының шығынын
салыстыратын болсақ:
Әрбір тұтынушы тұтынатын электр энергиясы Р
е
, Вт/сағ мына формула бойынша
есептелінеді:
Р
е
= Р
орн
*К
қол
*К
қос
(1)
мұндағы: Р
орн
– тұтынушының орнатылған қуаты, Вт/сағ; К
қол
– электр қондырғысын
қолдану коэффициенті, К
қос
– қосымша электр қондырғысын қолдану коэффициенті.
203
Сурет 2 - Түрлі бағыттағы күн панелінен күн энергиясының қабылдану мөлшері
– жылжымайтын көлденең панель;
- күннің полярлы
осьті айналудағы жағдайы;
– оңтүстікке бағытталған жылжымайтын тік панель;
- 40° көкжиектегі онтүстікке бағытталған жылжымайтын панель
Барлық қондырғының жүктемесі есептелген соң (жарықтандыру, кір жуу машинасы,
микротолқынды пеш, үтік, теледидар, компьютер, тоңазытқыш және т.б.), осы
жүктемелердің қосындысы есептелінеді.
Кесте 2 - Тұрғын үйдегі электр
энергиясын тұтыну шығыны
Айнымалы
тоқты
тұтынушылар
Қуаты
Вт
Саны
дана
Жұмыс істеу
режимі, сағ/күн
Жүктеме
Вт*сағ/күн
Тоңазытқыш
1800
1
4,0
10800
Кофеқайнатқыш
800
1
1
1200
Микротолқынды пеш
1000
1
0,2
300
Теледидар
250
1
4,0
1500
Компьютер
500
1
2
1500
Энергия үнемдегіш лампа
7
20
3,0
9450
Спутникті антенна
30
1
4,0
180
Жылыту жүйесіне арналған
сорап
400
1
0,5
300
Достарыңызбен бөлісу: