Жинақы мәтін дегеніміз - оқырманның түсінуіне ыңғайлы етіп құрылған бастапқы мәтіннің ықшамдалып (сығымдалып) берілуі.
Ықшамдау барысында мәтіннің негізгі мағыналық-құрылымдық бірлігі сақтала отырып, оқырман үшін басы артық элементтер алынып тасталады.
Жинақы мәтін – негізгі мазмұн сақталған екіншілік өңделген мәтін.
Мәтінді толықтай түсіне отырып, мәтіндегі негізгі ойды басқа формамен қысқаша бекіту үрдісі. Түпнұсқа мәтін жинақы мәтінге айналады.
Тыңдалым және оқылым материалдары негізінде жүргізіледі.
Жинақы мәтін формалары: Тезис, Аннотация, Презентация, Конспект
Кесте , Схема , Тезистік жоспар, Ықшамдалған мәтін.
Жинақы мәтін құрастыру жолдары:
Мазмұндық өңдеу: - Мәтінді мұқият оқу және негізгі, қосымша ақпараттарды анықтау; қосымша ақпараттарды сызып тастау.
- Негізгі ойды білдіретін тірек сөздерді, сөйлемдерді белгілеу.
- Автор ойын, баяндау желісін сақтай отырып, мәтіндегі негізгі ойды ықшамдау.
- Мәтін түпнұсқасының сілтемесін көрсету. Мысалы: Абай айтқандай..., «Ұлан» газетінде ..., Мақалада «.....» берілген, т.б.