ейе бастады.
баспен қадай салды.
Сарысу ауданы, Саудакент ауылында дүниеге келген.
болған жандар еді. 2005 жылдың 6 маусымында 86
анамыз да дүние салды.
«Адам – ұрпағымен қымбат» дейді дана халқымыз.
жадымыздан ешуақытта ұмытылмайды.
Ардақты анам арамыздан кеттің бе...
Өзің едің ақылшымыз, панамыз.
Сіздей жанды енді қайдан табамыз.
Қуанушы ем мен өзіңді көргенде.
Жан анашым, болмасаң да бөлмеңде.
Бұйымдардың сəні кетіп қалғандай.
Жансыз зат та өзіңді іздеп тұрғандай.
Кейбір кезде қалдырдым ба көңіліңді.
Таба алмадым шипа болар еміңді.
Тəрбиеңді үлгі тұтар боламыз.
Зор құрметпен əр кез еске аламыз.
Осы өмірге келгеніме мың тəубə.
Сағынышпен осы жырды арнадым.
12
19 маусым,
№25 (453)
Жамбыл облыстық «АРАЙ» газетінің редакциясы ЖШС, ЖСК KZ51319Е010004665197, БСК ABKZKZKX, СТН 211500223161, КБЕ 17, КНП 851, БСН 050740003533 «БТА банк» АҚ Жамбыл филиалы
E-mail: aray2008@mail.ru
www.ar-ay.kz
МЕНШІК ИЕСІ
«Жамбыл облыстық «АРАЙ»
газетінің редакциясы»
жауапкершілігі шектеулі
серіктестігі
Директор –
Бас редактор
Гүлнұр ЕМБЕРДИЕВА
Газет 2012 жылғы 17 сəуірде Қазақстан
Республикасы Мəдениет жəне ақпарат
министрлігінде тіркеліп, мерзімді баспасөз
басылымдарын жəне ақпарат агенттіктерін
есепке алу туралы №12681-Г куəлігі берілген.
Дəулет ТӨЛЕНДІ – бас редактордың орынбасары
Шолпан БӨГЕНБАЕВА – жауапты хатшы
Хамит ЕСАМАН – шығармашылық топ жетекшісі
Тілшілер:
Есет ДОСАЛЫ
Табиғат АБАИЛДАЕВ
Қамар ҚАРАСАЕВА
Жасұлан СЕЙІЛХАНОВ
Саятхан САТЫЛҒАНОВ
Талғат НҰРХАНОВ
Ғани СҮГІРƏЛИЕВ – компьютер орталығының жетекшісі
Құралай СҮЙМАНОВА – корректор
Алтынбек ҚАРТАБАЙ – фототілші
А – материалдың жариялану ақысы төленген
Газет аптасына бір рет шығады
Газет редакцияның компьютерлік
орталығында теріліп, беттелді
Газет «Сенім» ЖШС баспаханасында
басылды
(Тараз қаласы, Төле би көшесі, 22)
Газет индексі – 66250
Тапсырыс – №538
080012, Тараз қаласы,
Ə.Əйтиев көшесінің 2-ші қиылысы, 7-а
Қабылдау бөлімі: 8 (7262) 43-69-00,
43-69-04, Факс: 43-69-04
Тілшілер: 43-69-06
Бухгалтерия: 43-69-08
Мекен-жайымыз:
Редакция
телефондары:
Мақала авторы пікірінің редакция көзқарасын білдіруі міндетті емес
Жарнама мен хабарландырулардың мəтіні мен тіліне жарнама
беруші жауапты
Газетте жарияланған материалдар мен суреттерді сілтемесіз көшіріп
басуға болмайды
Редакция оқырман хаттарына жауап бермейді, оны қайтармайды
жəне авторлар қолжазбасы өңделеді
Көлемі бес компьютерлік беттен асатын материалдар
қабылданбайды
Кейбір суреттер интернет сайттарынан алынды
Таралымы 10010
Кезекші редактор
Қамар ҚАРАСАЕВА.
АҚШАМ
Бұл сабақта оқырман қауым ағылшын тілінің етістіктері, олардың түрлері мен
ерекшеліктерімен танысып, ауызекі сөйлеуде қолдануды үйренеді.
9-cабақ
Тілашар – Language learning
"ÀÐÀÉÄÀÍ"
"ÀÐÀÉÄÀÍ"
ÀFÛËØÛÍ ÒIËIÍ
YÉÐÅÍÅÉIÊ!
ÀFÛËØÛÍ ÒIËIÍ YÉÐÅÍÅ
ÉIÊ!
Айдарды жүргізетін
Арайлым ӨМІРЗАҚҚЫЗЫ,
Тараз қаласындағы №53 орта мектебінің
ағылшын тілі пəнінің мұғалімі.
АЛДЫҢҒЫ САБАҚТА СЫН ЕСІМДЕР МЕН ОЛАРДЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІМЕН ТАНЫСТЫҚ.
ЕТІСТІКТЕР ЖƏНЕ ОЛАРДЫҢ ТҮРЛЕРІ
ПАВЛОДАР МЕМЛЕКЕТТІК ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ИНСТИТУТЫ
БОЛАШАҚ БІЗДЕН БАСТАЛАДЫ!
Павлодар мемлекеттік педагогикалық институты
– Қазақстан Республикасының педагог зиялыларын
дайындайтын көшбасшы оқу орны.
ПМПИ заманауи оқу материалдық-техникалық
негіз қоры болып табылады. Оқу орнының жоғары
деңгейде жабдықталған 6 оқу ғимараты, спорттық
кешені, үлкен жүзу бассейні, 2 заманауи Студенттер
үйі, тегін ғаламтор желісі бар. Сонымен қатар 6
ғылыми-зерттеу орталығы жұмыс істейді.
ПМПИ ҚР-ның жоғары оқу орындары арасында
Бас деңгейде 15-орынды жəне Ұлттық деңгейде
14-орынды иеленеді.
2012 жылы бұл оқу орны «EUROPEAN QUALITI»
халықаралық марапатына ие болды.
Институт
Қазақстан
жəне
Германияның
Тəуелсіз аккредиттеу агенттігінде барлық білім беру
бағдарламасы бойынша институциялық жəне арнайы
аккредиттеуінен өтті.
Аталмыш жоғары оқу орны үздік əлемдік тəжірибеге
сəйкес əзірленген білім беру бағдарламасы бойынша
болашақ мұғалімдерді дайындайды.
Институтта Қазақстанның 14 аймағынан 400-ден
аса студент, таяу жəне алыс шетелден 200-ден аса
студент білім алады.
Институтымызда білім беру үдерісі əлемдік
тəжірибе негізіндегі инновациялық көзқарас, қолданыс
пен стратегияны пайдалану арқылы жүзеге асады.
Сондай-ақ «Назарбаев зияткерлік мектебі» АБҰ
педагогикалық шеберлік орталығымен жəне Назарбаев
университетімен тығыз байланыс жасайды.
Оқу ордасы шектесімді білімді дамыту бойынша
Қазақстан жəне Ресей педагогикалық жоғары
оқу орындары Қауымдастығын құруда бастаушы
болды. Сонымен бірге Азия университеттері
Қауымдастығының құрамына кіреді.
Бұл оқу орнында халықаралық ынтымақтастық
Ұлыбритания, Малайзия, Польша, Венгрия, Испания,
Болгария, Германия, Ресей, Беларусь, Украина,
Өзбекстан, Қырғызстан елдерінің ЖОО-ларымен
жүзеге асады.
Студенттердің 92 %-ы мемлекеттік шəкіртақы
алады, 25 %-на əлеуметтік қолдау жасалады.
ПМПИ студенттерінің өмірі зияткерлік олимпиада,
семинар, көңілділер мен тапқырлар клубы, студенттер
театры, хореографиялық, 27 түрлі спорттық үйірмеге
қатысумен қызықты өтеді.
ПМПИ-де білім беру мемлекеттік, орыс жəне
ағылшын тілдерінде күндізгі жəне сырттай оқыту,
қашықтықтан оқыту қолданысы бойынша өтеді.
Біздің оқу орнымызда Жамбыл облысының
түлектері үшін арнайы білім беру гранттары келесі
мамандықтар бойынша бөлінеді:
5В010100 Мектепке дейінгі оқыту мен тəрбиелеу
5В010200 Бастапқы оқытудың педагогикасы мен
əдістемесі
5В012300 Əлеуметтік педагогика жəне өзін-өзі
тану
5В010900 Математика
5В011000 Физика
5В011100 Информатика
5В012000 Кəсіптік оқыту
5В011900 Шет тілі: екі шет тілі – ағылшын тілі
5В012100 Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі
қазақ тілі мен əдебиеті
5В012200 Орыс тілінде оқытпайтын мектептердегі
орыс тілі мен əдебиеті
5В011400 Тарих
5В010500 Дефектология
5В011200 Химия
5В011300 Биология
Келісімшарт негізінде оқитын студенттерге бөлек
жағдай жасалады. Оқу ақысына 10%-дан 50%-ға дейін
жеңілдік бар.
Құрметті түлектер, қарыштап дамып келе
жатқан бүгінгі заманда сіздерге туған еліңіздің
жарқын болашағы үшін білім алып, еңбек етуге
мүмкіндік беріліп отыр.
Еліміздің келешегі мен ұрпақ келбеті тек кана
Мұғалімге байланысты.
ПМПИ сіздерге сапалы білім беру үшін құшағын
айқара ашады. Сіздің таңдауыңыз оң болсын!
Шет
жақтан
келетін
студенттер 100%
жатақханамен қамтамасыз етіледі.
Қызметке орналасуға кепілдеме беріледі.
Біздің мекен-жайымыз:
140002, Қазақстан Республикасы, Павлодар
қаласы, Мир көшесі, 60-үй.
Тел.: 8 (7182) 55-55-05, 8 (7182) 65-16-14,
8-8000-80-90-80 (Қазақстан бойынша қоңырау тегін).
www.ppi.kz, gakienova@mail.ru, vk.com/selectpspi
Содан бері өнер əлемінде
қанаттары
талмай,
көпшілік
қошеметіне
бөленіп
келеді.
Ансамбль
мүшелері
домбыра,
қобыз, сырнай секілді
ұлттық
аспаптарда өнер көрсетеді. 2012
жылы
Жаңабаевтар
отбасылық
ансамблі халықтық ансамбль атағын
иеленді.
Бұл отбасының тұңғыш перзенті
– Айжан. Айжанның негізгі қобыз
класын
бітіргенімен,
домбыра,
фортепиано, аккордеон, скрипка,
виолончель аспаптарында ойнай
біледі.
Қазіргі
таңда
Жамбыл
ауданы,
Б.Беспаев
атындағы
орта мектепте информатика жəне
музыка пəнінің мұғалімі. Аудандық
«Жыл мұғалімі» байқауынан ІІ
орын иеленген жетістігі өз алдына.
Жолдасы Əділхан – спортшы. Екеуі
Қуаныш, Жанболат, Арсен атты
ұлдарды тəрбиелеп отыр. Олар да
өнер мен спортқа бейім.
Айжанға
тете
Нұржанның
бойына бірнеше жақсы қасиеттер
жинақталған. Өзі əнші, концерт
жүргізуші, асаба, ұйымдастырушы,
қоғамдық істердің ұйытқысы. Нұржан
республикалық
тоғызқұмалақ
федерациясының
директоры
қызметін атқара жүріп, халқымыздың
ұлттық
өнері
тоғызқұмалақты
барлық облыста дəріптеп, мектеп
оқулығы бағдарламасына енгізілуіне
де өзіндік үлесін қосты. Нұржанның
бірер жыл облыстық «Жастар
орталығында» қызмет атқарғанын
да білеміз. Өмірлік серігі Нəзия
– тіл маманы. Əншілік өнері де
ешкімнен кем емес. Көкшетау
қаласында өткен «Көкше көлін
тербеткен Шəмші əндері» атты
əн фестивалінде жүлделі бірінші
орынды иеленгенінен-ақ Нəзияның
қандай деңгейдегі өнерпаз екенін
байқай беруге болады. Нұржанның
үлкен ұлы Нұрбақыт төрт жасында
отбасылық ансамбльдер байқауына
қатысып,
Жандар
атасының
«Киіз
басу»
əнін
орындады.
Қазір жасөспірім əншінің жеке
қоржынында бірнеше əндер, күйлер
бар. Домбыра тартудың шебері.
Екінші ұлы Еркебұлан да отбасылық
ансамбльдің бір мүшесі. Бір жастан
енді асқан Інжудің де болашақта
өнерпаз болатынына күмəн жоқ.
Жаңабаевтар əулетінің үшінші
перзенті – Нүркен. Кəдімгі жұрттың
аузында нағыз асаба деп танылып
жүрген
жігіт.
Мектеп
жасынан
бастап Нүркен аудандық, облыстық
байқаулар мен фестивальдердің
жүлдегері
атанды.
Олардың
арасында «Жуалы жұлдыздары»,
«Тараз жұлдыздары», «Таланттарды
іздейміз», «Абай
оқулары»,
«Шəкəрім
оқулары», «Жігіт
сұлтаны» байқаулары бар. ТарМУ-
ды Мемлекеттік жергілікті басқару,
ТарМПИ-ды музыка мамандығы
бойынша бітірді. Айтпақшы, Нүркен
2000-2004 жылдар аралығында қазақ
«Жайдарман» (КВН) ойындарының
негізін қалаушылардың бірі болып,
республикалық фестивальде жүзден
жүйрік шықты. Өмірлік серігі Дина
– тарих жəне құқықтану пəнінің
мұғалімі. Еңлік пен Нұрқанат есімді
ұл-қыздары бар. Нүркен аспап
түрлерінде ойнау, əншілік өнерімен
дараланса,
Дина
отбасылық
ансамбльдің
ұйымдастырушылық
жұмыстарына белсенді үлесін қосып
жүр.
Отбасылық
осынау
əулеттің
кенжесі – Фариза. Фаризаның
есімін сол кездегі үлкен бір
кеңшардың
директоры
Бералы
Үсіпəлиев деген кісі қойған екен.
Жақсылардың ықыласы ауған қыз ел
назарын аударды. Ол – əнші, биші.
Фаризаның Алматы қаласындағы
жоғары оқу орындары арасында
өткен
байқауларда
бишілікпен
көзге түсіп, жеңімпаз атанған кезі
көп-ақ. Кейіннен «Керім-ай» атты
биші қыздар тобын құрып, танымал
өнер жұлдыздарымен концерттерге
шығып жүрді. Ол Абай атындағы
Қазақ
Ұлттық
педагогикалық
университетінің
журналистика
бөлімін бітірген. Қазіргі таңда
Алматы қаласындағы №83 орта
мектепте мұғалім. Фаризаның əнші,
бишіліктен бөлек ақындыққа да
бейімі бар. Мəселен, ол:
«Фəниді қиып, ертелеу кеттің
өмірден,
Сəттерің
кетпес
əрдайым
біздің көңілден.
Жан əкем – жайсаң, жүрегі
жомарт жан едің,
Əр сөзі – өлең, қимылы – күймен
өрілген» – дейді «Əкені аңсау» атты
өлеңінде.
Жаңабаевтар
отбасылық
ансамблі
елдің
аузында,
жұрттың жүрегінде жүрген өнер
ұжымы. Ансамбль 2013 жылы
15 наурызда Жуалы аудандық
мəдениет үйінде, сол жылы 25
сəуірде Тараздағы «Баласағұн»
сарайында
шығармашылық
есепті концерттерін берді. Биыл
елімізде тұңғыш ұйымдастырылған
«Мерейлі
отбасы»
отбасылық
байқауында Жаңабаевтар Жуалы
ауданының жеңімпазы атанып отыр.
Алдағы шілде-тамыз айларының
бірінде Тараз қалалық мəдениет
үйінде Жаңабаевтар отбасылық
ансамблінің есепті концерті өтпек.
Ансамбльдің
ұйтқысы
Жандар
Жаңабай өзі өмірден өтіп кеткенімен,
мұраты
орындалды.
Өнерлі
ұрпақтарымен асыл əкенің ғұмыры
да, өнері де болашаққа жалғасып
жатыр.
Е.ЖАҢАБАЙҰЛЫ.
Өнерлі шаңырақ
Еліміздің патриот, білімді, өнерлі болашағын дайындауда
отбасының маңызы өте жоғары. Ал, бір отбасының түгел өнерпаз
болуы, ол сирек кездесетін жайт. Жуалылық Жаңабаевтар отбасылық
ансамблінің өнер əлемінде жұлдызы жанғанына жиырма жылдың
жүзі болды. Жаңабаевтар əулетінің тіпті бесіктегі баласына дейін əн
десе құлағы елеңдейді десек, артық айта қоймаспыз. Ансамбль бұл
күнде берісі Жамбыл жеріне, əрісі еліміздің бірнеше облыстарына
танымал. Бұл отбасылық ансамбльдің тірегі, ұйытқысы – отағасы,
бұл күнде өмірден озған Жандарбек Жаңабай еді. Жəкең өзінің қырық
жылға жуық саналы ғұмырын білім саласына, жас ұрпақ тəрбиелеу
жұмысына арнады. Əншілік, сазгерлік қыры өз алдына бір төбе еді.
Бірнеше əндері ел аузында айтылып жүр. Ұзақ жыл мектептерде
директор болды. Ал, өмірлік серігі Күлімбала Оразымбетқызы 35 жыл
мектептерде музыка пəнінің мұғалімі болды. Сөйтіп, бұл отбасылық
өнер ұжымы 1994 жылы құрылды.
ЖҰЛДЫЗЫ
ЖҰЛДЫЗЫ ЖАНҒАН
ЖАНҒАН ЖАҢАБАЕВТАР
ЖАҢАБАЕВТАР
Ағылшын тілінің етістіктері (Verbs) қазақ тіліндегі секілді заттың қимыл-əрекетін білдіреді.Етістіктер не
істеді? деген сұраққа жауап береді. Ағылшын тіліндегі етістіктердің мынадай түрлері бар:
1.
Негізгі етістіктер
2.
Көмекші етістіктер
3.
Модальды етістіктер
Достарыңызбен бөлісу: