Соқыр өзені - СЛИ = 8,59 (6 класс, өте лас су)

 
2011-2014  жылдарға  арналған  Қазақстан  Республикасының  Табиғи  ресурстарын  пайдалану  және  қоршаған 
ортаның жай-күйі туралы ұлттық баяндама 
 
132
 
2
3
.
1
1
.
2
0
1
5 
Е
С
Э
Д
О 
Г
О 
(
в
е
р
с
и
я 
7
.
1
3
.
2
) 
 
К
о
п
и
я 
э
л
е
к
т
р
о
н
н
о
г
о 
д
о
к
у
м
е
н
т
а
. 
П
о
л
о
ж
и
т
е
л
ь
н
ы
й 
р
е
з
у
л
ь
т
а
т 
п
р
о
в
е
р
к
и 
Э
Ц
П
. 
 
Шерубай  – Нұра өзенінің су сапасы 2013 жылдың 
деңгейінде (6 класс, өте лас су). Балқаш көлінің су 
сапасы  2013  жылмен  салыстырғанда  сол  деңгейде 
(3  класс,  орташа-ласталған  су).  Қара-Кеңгір  және  
Кеңгір  су  қоймасының  су  сапасы  2013  жылмен 
салыстырғанда бір класс шегінде (5 класс, 4 класс).
 
11.07.03.  ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ПРОБЛЕМАЛАРДЫ ЖОЮ 
 
1.  «Дарьял-У»  радиолокациялық  станция 
аумағында 
полихлордифенил 
құралатын  
конденсаторлармен контейнерлерді шығару мен 
кәдеге  жарату  проблемасы.  Проблеманы  шешу: 
«Дарьял-У» 
бұрынғы 
әскери 
объектісінде  
полихлордифенил  құралатын    конденсаторларды 
шығару  мен  кәдеге  жарату,  және  қоршаған  ортаға 
келтірілген  залал  салдарынан  жою  жөнінде  іс-
шаралар өткізу. Соттың 2014 жылғы 18 ақпандағы 
шешімімен 5946 конденсаторлармен 183 контейнер  
және  қалдықтардан  тұратын  ПХД  3  контейнер 
республикалық  меншікке  өтті  деп  танылды.  2014 
жылдың  16  сәуірінде  ТОЛ  комиссиясы  «Жасыл 
Даму»  АҚ  балансына  республикалық  меншікке 
тапсырылды. 
2. Екінші ластану және жер беті мен жер асты 
суларына  сынаптың  түсу  қауіптілігі  бар.  Су 
объектілеріне  сынаптың  түсуі  ағын  сулармен 
«ТЭМК» АҚ су шығару арқылы жіберіледі. Ластану 
көзі  кәсіпорынның  тазартылған  қондырғыларына 
ағын  судың  тазартылған  қондырғылар  мен 
коллекторға  құйылуы  болып  табылады,  алайда 
тазартылған  қондырғылар  мен  коллектор  меншік 
иесі  «ТЭМК»  АҚ  болғандықтан  мемлекеттің 
қаржыландыруын  қиындатады,  сонымен  қатар 
ТЭМК 
коллекторды 
тазарту 
мен 
тазарту 
қондырғылары 
бойынша 
жұмыстарды 
қаржыландыруға  қабілетсіздігін  және  оларды 
мемлекетке  тапсыруға  дайындығын  хабарлайды. 
Мәселені  шешу:  жаңа  коллектор  мен  тазарту 
қондырғыларының  құрылысы,  барын  жою  немесе 
тоқтатып қою; кәсіпорынның ағын сулардың ағуын 
ауыстыру  жолымен  ағын  суларды  тазартумен 
айналма сумен қамту. Мысалы: - коагулянт (титан), 
сорбциялық  материал  анионит  ВП  –  1АП 
дихлорантин  ерітіндісі,  сонымен  қатар  жаңа 
жергілікті  тазарту  қондырғыларының  құрылысын 
қарастыру;      бірнеше  карталардан  су  жинауыш 
тоған  немесе  булағыш  тоған  салу  және  айналма 
сумен қамтуды пайдалану,  су объектісін ластауды 
болдырмауда  ағын  суды  тазартудың  мембрандық 
технолоиясын қолдану. 
Нұра  өзенін  сынаппен  ластау  көздерін  жою 
бойынша  іс-шаралардың  жоспары  әзірленді. 
«ТЭМК» 
АҚ 
меншік 
қаражаты 
есебінен 
мемлекеттік  сараптаманың  оң  қорытындысы 
алынған  «Тазарту  қондырғыларының  құрылысы» 
ЖСҚ  әзірленді.  2015  жылдың  3  қарашасында 
«ТЭМК» 
АҚ 
қабылдау-тапсыру 
актісімен 
«Теміртау қаласының құрылыс бөлімі» ММ тазарту 
қондырғысының  құрылысын  қаржыландыруға 
бюджеттік  өтінімді  одан  әрі  беру  үшін  барлық 
қажетті құжаттар тапсырылды. 
3.  Қарағанды  көмір  бассейнінің  жойылған 
көмір шахтасынан метан шахта газын шығару. 
Мәселені шешу: Жоюға және шахта газын одан әрі 
пайдалануға қаражат бөлу.  
4.  Балқаш  және  Приозерск  қалаларында 
тазарту қондырғыларының жоқтығы. Қалалық 
кәріз  жүйелерінің  толығымен  тозуы.  Мәселені 
шешу:  Қазіргі  заманғы  технологиялар  бойынша 
тазарту  қондырғыларының  ЖСҚ  әзірлеуге  және 
құрылысына  қаражат  бөлу.  2011  жылдан  «Балқаш 
қаласының  тазарту  қондырғыларының  құрылысы» 
ТЭН  үш  рет  түзетілді,  облыс  бюджетінен    2011 
жылы  –  11,3  млн.  теңге,  2012  жылы  –  13,2  млн. 
теңге,  2014  жылы  –  65,1  млн.  теңге  (мердігерлік 
ұйыммен  шарт  міндеттемелері  орындалмауына 
байланысты  қаражат  игерілмеді).  Қазіргі  уақытта 
"ANTARES  PLATINUM"  ЖШС  ЖСҚ  әзірлеуде, 
меншікті  қаражат  есебінен  қатар  жобалаушы  ТЭН 
түзетуді  жүргізді.    2016  жылдың  бірінші 
тоқсанында ТЭН мен ЖСҚ мемлекеттік сараптама 
алу  жоспарлануда.  2014  жылы  «Қарағанды 
облысының 
энергетика 
және 
тұрғын 
үй-
коммуналдық шаруашылық басқармасы» ММ  «Ақ-
бұлақ» 
бағдарламасы 
аясында 
«Приозерск 
қаласының тазарту қондырғыларын қайта жаңарту» 
жобасын іске асыруды бастады. Жалпы сомасы – 1 
955  632,4  мың  теңгені  құрады.  Нысанды 
пайдалануға беру мерзімі – 2016 жыл. 
5.  Саран  және  Шахтинск  қалаларында 
тазарту  қондырғылары  мен  кәріз  жүйелерінің 
қанағаттанарлық емес жағдайы. Мәселені шешу: 
тазарту ғимараттарын коммуналдық меншікке беру. 
Қазіргі  заманғы  технологиялар  бойынша  жаңа 
тазарту  қондырғыларын  толық  жаңарту  немесе 
қайта құрылысына қаражат бөлу. 
6. 
Қарағанды 
қаласының 
тазарту 
қондырғыларының 
кешені 
жұмысының 
тиімсіздігі.  Мәселені  шешу:  Қазіргі  заманғы 
технологиялар 
бойынша 
жаңа 
тазарту 
қондырғыларын жаңартуға және кәріз жүйелері мен 
қаланың  нөсерлі  кәріздерін  қалпына  келтіруге 
қаражат бөлу. 
7.  Тұрмыстық  қатты  қалдықтарды  (ТҚҚ) 
жою 
және 
облыстың 
елді 
мекендерінде 
коммуналдық  қалдықтарды  көмудің  типтік 
жабдықталған  полигондарының  жоқтығы  мен  
экологиялық 
және 
санитарлық-
эпидемиологиялық  талаптардың  сәйкестігі. 
Мәселені 
шешу: 
қоқыс 
өңдеуші 
зауыты 
құрылысына  және    коммуналдық  қалдықтарды 
көмудің типтік полигонының құрылысына қаражат 
бөлу.  ҚР  Энергетика  министрлігімен  2014  жылы 
Қарағанды  қаласының  (+Абай,  Саран,  Теміртау, 
Шахтинск)  ТҚҚ  басқару  жүйесінің  жаңарту 
инвестицияларын  негіздеу  әзірленді.    Бүгінгі  күні 
(ТЭН)  инвестиция  негіздемесі  МЖК  аясында 
концессиялық жоба енгізілді. МЖК АҚ   инвестор-
концессионер 
іздестіру 
бойынша 
жұмыс 
жүргізілуде. 
 
 

 
2011-2014  жылдарға  арналған  Қазақстан  Республикасының  Табиғи  ресурстарын  пайдалану  және  қоршаған 
ортаның жай-күйі туралы ұлттық баяндама 
 
133
 
2
3
.
1
1
.
2
0
1
5 
Е
С
Э
Д
О 
Г
О 
(
в
е
р
с
и
я 
7
.
1
3
.
2
) 
 
К
о
п
и
я 
э
л
е
к
т
р
о
н
н
о
г
о 
д
о
к
у
м
е
н
т
а
. 
П
о
л
о
ж
и
т
е
л
ь
н
ы
й 
р
е
з
у
л
ь
т
а
т 
п
р
о
в
е
р
к
и 
Э
Ц
П
. 
 
11.08. ҚОСТАНАЙ ОБЛЫСЫ 
2014 жылға жалпы көрсеткіштер 
Субъектінің 
S, мың га 
196 мың шаршы 
шақ 
Халқы мың адам 
880 776 
ЖӨӨ, 
млрд.тг. 
1 356,5 
2011жылдан 2014 жылға дейінгі кезеңдерде облыс бойынша негізгі экологиялық көрсеткіштер 
Көрсеткіш 
2011 ж. 
2012 ж. 
2013 ж. 
2014ж. 
ЖӨӨ бірл. шығарындылардың қарқындығы, 
тн/млрд.тг 
0,096 
0,09 
0,022 
76,5 
Атмосфераны ластағыш заттардың тұрақты 
көздерден шығарылуы,мың тн.  
109,4 
100,5 
115,4 
103,8 
ҚОҚ шығындар, млрд.тг. 
16 061,4 
14 885,6 
14 730,4 
19 223 
ЖӨӨ бірл. қалдықтардың пайда болу 
қарқындығы, мың/млрд.тг. 
202,38 
115,31 
120,81 
195,3 
Пайда болған қалдықтардың жалпы саны, мың 
тн. 
334 132 
330 513 
327 312 
264 999 
 
Облыс Республиканың солтүстігінде,  әкімшілік 
орталығы Қостанай қаласы болып табылады. Облыс 
бойынша  (аумақтың  1  ш.м)  халқының  тығыздығы 
орта  есеппен  4,5  адамды  құрайды. 
Облыс 
территориясы  жазықты  рельфпен  сипатталады. 
Солтүстік 
бөлікті 
Батыс-Сібір 
ойпатының  оңтүстік-шығыс шеткері  аймағы алып 
жатыр,  ал  оңтүстікте  Торғай  үстірті;  облыстың 
батыс  бөлігін  Орал  үстіртінің  толқынды  жазығы 
алса,  оңтүстік-батыста  –  Сарыарқа.  Облыс 
аумағының  солтүстіктен  оңтүстікке  дейін  Торғай 
қолатысымен  қиылысады.  Торғай  үстіртінің 
орталық 
бөлігінен 
батысынан 
шығысына 
Сыпсынағаш  қолаты  өтеді.  Облыстың  батысында 
Жетіқара  тауы  орналасқан,  Торғай  қолатынында  – 
Қарғалы,  Жыланды,  Қызбел  және  Теке  таулары, 
шығыста 
Қызбел-Қыземшекшоқы, 
оңтүстік 
шығысында 
Жыланшықтүрме 
үстірті 
және 
қайыңды  шоқы  тауы  орналысқан. 
Темір,  мырыш 
және алтынды кен, бокситтер, қоңыр көмір, талшық 
тас,  отқа  төзімді  және  кірпіш  саз,  қосынды  және 
цемент  әктас,  шыны  құм,  құрылыс  тастары  мен 
басқа бай кен орындары бар. 
Климаты  шұғыл  континентті.  Тобыл  өзенінде 
Жоғары Тобыл (ауданы 87,4 шақырым2, ұзындығы 
47  шақырым)  және  Қаратомар  (ауданы  94  шақ2, 
ұзындығы  38  шақырым)  су  қоймалары  салынды. 
Облыс орталығы Қостанай қаласында орналасқан. 
Жалпы  аймақтық  өнім  2011  жылы  облыс 
бойынша 1135,6 млрд. теңгені құрады. 2011 жылы 
облыста  өнеркәсіп  өнімі  564  млрд.  теңгеге 
өндірілді.  20,9 млн. тонна темір кені, 7,8 млн. тонна 
темір кенінің жентегі, 223,2 тыс. тонна талшық тас, 
911,7 тыс. тонна ұн, электр энергиясы сағатына 1,9 
млрд. кВт. шығарылды. 
Ауыл  шаруашылығының  жалпы  өнімінің 
шығарылуы  (қызметтер)  2011  жылы  394,4  млрд. 
теңгені  құрады.  Дәнді  дақылдарды  жалпы  жинау 
(өнделгеннен кейінгі салмақта)  7900 мың тоннаны, 
көкөністер – 68,8 мың тоннаны, картоп – 191,2 мың  
тоннаны құрады. 
152,1 мың тонна (сою массасында) мал және құс 
сою іске асырылды, 580,6 мың тонна сүт сауылды,  
553,1  млн.  дана  жұмыртқа  алынды.  Негізгі 
капиталға  инвестиция  көлемі  2010  жылмен 
салыстырғанда  2011  жылы  16,1%-ға  көбейді. 
Инвестициялауға  ең  тартымды  сала  кен  өндіруші 
өнеркәсіп  пен  кен  шығарылатын  жерді  әзірлеу 
болып  табылады  (жалпы  инвестиция  көлемінен 
негізгі капиталға 33,5%).
 
 
11.08.01. АТМОСФЕРАЛЫҚ АУАНЫҢ ЖАҒДАЙЫ 
 
Атмосфералық  ауа  жағдайын  бақылау  4 
стационарлы  бекетте  жүргізіліп,  оның  2-уі 
автоматтандырылған. 
Атмосфералық 
ауада 
өлшенген заттар, РМ-10
 
өлшемнген бөлшегі, күкірт 
диоксиды,  көміртек  оксиды,  азот  диоксиды,  азот 
оксиды, көмірсутек қосындысы, метан анықталған. 
2011  жылдан  2014  жыл  аралығында  бақылау 
мәліметтері  бойынша  атмосфералық  ауаның 
деңгейі  төмен  деп  бағаланады.  Атмосфераның 
ластану индексі (АЛИ5) 2011 жылы 2,6, 2012 жылы 
2,4, 2013 жылы 2,0, 2014 жылы 1,7 құрады.
 
 
Елді мекеннің атауы 
Атмосфераның ластану индексі (АЛИ5) 
2011 жылға 
2012 жылға 
2013 жылға 
2014 жылға 
Қостанай 
2,6 
2,4 
2,0 
1,7 
 

 
2011-2014  жылдарға  арналған  Қазақстан  Республикасының  Табиғи  ресурстарын  пайдалану  және  қоршаған 
ортаның жай-күйі туралы ұлттық баяндама 
 
134
 
2
3
.
1
1
.
2
0
1
5 
Е
С
Э
Д
О 
Г
О 
(
в
е
р
с
и
я 
7
.
1
3
.
2
) 
 
К
о
п
и
я 
э
л
е
к
т
р
о
н
н
о
г
о 
д
о
к
у
м
е
н
т
а
. 
П
о
л
о
ж
и
т
е
л
ь
н
ы
й 
р
е
з
у
л
ь
т
а
т 
п
р
о
в
е
р
к
и 
Э
Ц
П
. 
 
Облыстың 
ауа 
бассейнінің 
ластануы 
кәсіпорындардан 
- 
тау 
кенін 
игеру 
ластағыштарынан, жылу энергетикалық өндірістен, 
автомобиль  көліктерінен  ластағыш  заттардың 
шығарындыларымен 
ескеріледі. 
Жалпы 
шығарындылардың  көлемі  267,8  мың  тоннаны 
құрайды, 
олардың 
ішінде 
өнеркәсіп 
шығарындылары 23%-ға жуық, автомобиль отынын 
жағудан  шығарындылар  үлесі  77  %  -  205,0  мың 
тоннаны 
құрайды. 
Жалпы 
өнеркәсіп 
шығарындылары  көлемі  62,889  мың  тоннаны 
құрайды, былтырғы жылдың ұқсас кезеңінен (2013 
ж. - 73,0581 мың тонна) 14%-ға кем. 
Облыс  орталығында  (Қостанай  қ.)  «Жол 
қозғалысын  реттеу  желісін  реконструкциялау» 
жобасын  жүзеге  асыру  бойынша  жұмыстар  әлі  де 
жүргізілуде, автокөліктен ЛЗ төмендететін «Жасыл 
толқын» қағидасы бойынша, сандық бағдаршаммен 
реттелуі  қаланың  басты  магистралы  бойынша 
автокөлік  қозғалысының  оңтайлы  экологиялық 
факторы болып табылады. Облыстың кен өндіруші 
өнеркәсібін  темір  кені  мен  темір  кенінің  жентігін 
өндіру  бойынша  ірі  кәсіпорындар  -  Рудный  қ.  
«ССКБӨБ»  АҚ  және  «Өркен»  ЖШС  –  Лисаковск 
КӨК 
береді. 
Түрлі-түсті 
металлургия 
кәсіпорындарына  «Қазақстан  алюминийі»  АҚ 
Краснооктябрьск  және  Торғай  боксит  кен 
басқармасы,  Қамысты  ауданының  «Шаймерден» 
ЖШС  (мырыш,  никель),  Жетіқара  қ.  «Орион 
Минералс»  ЖШС  және  Тарановск  ауданының 
«Варваринское»  ЖШС  (алтын,  мыс)  және 
басқалары жатады. 
Атмосфералық  ауаның  ластағыш  көлемі 
бойынша 
ақпарат 
табиғатты 
пайдаланушы 
кәсіпорындардың  берген  деректері  бойынша 
дайындалды. 
Жалпы  өнеркәсіптік  шығарындылар  көлемі 
62,889  мың  тоннаны,  соның  ішінде  күкіртті 
ангидрид  шығарындылар  көлемі  24,925  мың 
тоннаны,  азотдиоксид  шығарындылар  көлемі 
12,570 
мың 
тоннаны, 
қатты 
бөліктер 
шығарындылар  көлемі  20,598  мың  тоннаны, 
көміртек  тотығыш  шығарындылар  көлемі  4,796 
мың тоннаны құрады. 
 
 
11.08.01-кесте. Атмосфералық ауаның ластануы (шығарындылар). 
 
Ластану туралы ақпарат 
2011 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2014 жыл 
Газ жағу нәтижесінде шығарындылар көлемі, мың тонна 
1, 42 
1,46 
1,48 
2,10 
Атмосфералық ауаға тазартусыз өнеркәсіп 
шығарындыларының көлемі, мың тонна 
48, 74 
48,52 
48,36 
44,7 
Соның ішінде апатты шығарындылардың көлемі, мың 
тонна 
0,0 
0,0 
0,0 
0,0 
 
Қостанай  облысының  ең  ірі  кен  байыту 
кәсіпорын 
үлесі 
«ССКБӨБ» 
АҚ 
облыс 
кәсіпорындарының өнеркәсіп шығарындыларының 
жалпы 
көлемінен 
шығарындылардың 
84%             
шамасында болады.  
Өндіріс көлемін арттыруға байланысты табиғат 
пайдаланушылармен  сұратылған  лимит  былтырғы 
жылмен салыстырғанда: «Варваринское» АҚ - 118,5 
%,    КТЭК  МКК–  1,2%,  «Житикаракоммунэнерго» 
МКК  -  21  %,  «Орион  Минралс»  ЖШС  -  4,6  %,  
Лисаковскгоркоммунэнерго  ҚШБ  МКК  –  3,7%. 
Сонымен 
қатар, 
облыста 
өткен 
жылмен 
салыстырғанда  қоршаған  ортаға  эмиссия  көлемін 
жылға  кем  сұрату  салдарынан  өндіріс  көлемін 
төмендеткен  кәсіпорындар  бар:  «КРК  Разрез 
Приозерный» ЖШС – 97,7 %,  «Шаймерден» АҚ – 
43,2 %, «Қостанай Минералы» АҚ - 40 %,  «КБРУ» 
АҚФ - 38 %, Тазалық  ЖШС 2012 – 23,3 %, ТБРУ 
АҚФ – 21,4 % , Өркен ЖШС– 15%, «ССКБӨБ» АҚ 
-  13,8  %,  «Рудасу  каналы»  ЖШС  – 1,4%,  Арқалық 
ЖЭК – 0,5 %, Қостанай Су МКК– 0,5 %. Облыстың 
атмосфералық  ауасының  қолайлы  жағдайына  әсер 
ететіні 
Қостанай 
облысының 
барлық 
ірі 
қазандықтары 
отын 
ретінде 
табиғи 
газды 
пайдаланады. Көмір пайдаланатын  «ССКБӨБ»  АҚ 
ЖЭО 
және 
мазут 
пайдаланатын 
Арқалық                  
ЖЭО қоспағанда. 
Облыстың  елді  мекендердің  көбі  газды 
пайдалануға  көшуде,  бұл  аймақтың  атмосфералық 
ауа жағдайын неғұрлым жақсартады. 
 

жүктеу/скачать 5,06 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: