Жылдық есебі 2015

248
249
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015
Географиялық сегменттер
2015, 2014, және 2013 жж. 31 желтоқсанда аяқталған жылдар іші Топтың негізгі географиялық сег-
менттері бойынша ақпарат төменде ұсынылған. Төменде берілген қаржы нәтижелері Топқа кіретін 
компанияның қызмет жасайтын орнына байланысты бөлінген. 
Қазақстан      
(млн. теңге)
ТМД      
(млн. теңге)
ЭЫДҰ елдері    
(млн. теңге)
2015 ж. 31 желтоқсанда 
аяқталған жыл Барлығы  
(млн. теңге)
 Пайыздық кіріс 
367,548
10,505
-
378,053
Пайыздық шығыс 
(185,676)
(5,291)
-
(190,967)
Пайыздар есептелетін активтердің құнсыздануына 
арналған резервтерді қалыптастыру 
(175,478)
(1,363)
-
(176,841)
Пайда немесе залал арқылы әділ құны бойынша 
бағаланатын қаржы активтері және міндеттемелері 
бойынша таза пайда/(залал)
57,629
(631)
-
56,998
Шетел валютасымен және қымбат металдармен 
операциялар бойынша таза (залал)/пайда
(18,977)
4,858
(34)
(14,153)
Қызметтер бойынша кіріс және комиссиялар 
46,468
1,092
47,560
Қызметтер бойынша шығыс және комиссиялар 
(18,446)
(690)
(1)
(19,137)
Сатуға арналған қолда бар инвестиялардан түскен таза 
іске асырылған пайда/(залал) 
380
(276)
-
104
Дивидендтік кіріс 
1,297
-
-
1,297
Басқа кіріс/(шығыс)
18,870
(1,870)
1
17,001
Сатуға арналған активтерді қайта бағалау
(4,685)
(650)
-
(5,335)
ОПЕРАЦИЯЛЫҚ КІРІС
88,930
5,684
(34)
94,580
Қазақстан      
(млн. теңге)
ТМД      
(млн. теңге)
ЭЫДҰ елдері    
(млн. теңге)
2014 ж. 31 желтоқсанда 
аяқталған жыл Барлығы  
(млн. теңге)
 Пайыздық кіріс 
300,472
13,107
-
313,579
Пайыздық шығыс 
(154,200)
(5,347)
-
(159,547)
Пайыздар есептелетін активтердің құнсыздануына 
арналған резервтерді қалыптастыру 
(67,172)
(6,867)
-
(74,039)
Пайда немесе залал арқылы әділ құны бойынша 
бағаланатын қаржы активтері және міндеттемелері 
бойынша таза (шығыс)/пайда
(30,254)
(146)
230
(30,170)
Шетел валютасымен және қымбат металдармен 
операциялар бойынша таза пайда/(залал)
5,467
3,416
(125)
8,758
Қазақстан      
(млн. теңге)
ТМД      
(млн. теңге)
ЭЫДҰ елдері    
(млн. теңге)
2014 ж. 31 желтоқсанда 
аяқталған жыл Барлығы  
(млн. теңге)
Қызметтер бойынша кіріс және комиссиялар 
39,188
1,877
251
41,316
Қызметтер бойынша шығыс және комиссиялар 
(15,638)
(961)
(50)
(16,649)
Сатуға арналған қолда бар инвестиялардан түскен таза 
іске асырылған пайда/(залал)
1,245
(109)
-
1,136
Дивидендтік кіріс 
1,438
-
-
1,438
Басқа кіріс/(шығыс)
10,479
(2,332)
(32)
8,115
Сатуға арналған активтерді қайта бағалау
(219)
(33)
-
(252)
ОПЕРАЦИЯЛЫҚ КІРІС
90,806
2,605
274
93,685
Қазақстан      
(млн. теңге)
ТМД      
(млн. теңге)
ЭЫДҰ елдері    
(млн. теңге)
2013 ж. 31 желтоқсанда 
аяқталған жыл Барлығы  
(млн. теңге)
 Пайыздық кіріс 
241,948
10,144
-
252,092
Пайыздық шығыс 
(105,859)
(4,691)
-
(110,550)
Пайыздар есептелетін активтердің құнсыздануына 
арналған резервтерді қалыптастыру 
(69,356)
(2,199)
-
(71,555)
Пайда немесе залал арқылы әділ құны бойынша 
бағаланатын қаржы активтері және міндеттемелері 
бойынша таза пайда
4,197
546
-
4,743
Шетел валютасымен және қымбат металдармен 
операциялар бойынша таза (залал)/пайда
(1,699)
1,129
11
(559)
Қызметтер бойынша кіріс және комиссиялар 
30,852
683
-
31,535
Қызметтер бойынша шығыс және комиссиялар 
(8,531)
(656)
-
(9,187)
Сатуға арналған қолда бар инвестиялардан түскен таза 
іске асырылған пайда
85
1
-
86
Дивидендтік кіріс 
322
2
-
324
Басқа кіріс 
4,304
162
-
4,466
Сатуға арналған активтерді қайта бағалау
(21)
747
-
726
ОПЕРАЦИЯЛЫҚ КІРІС
96,242
5,868
11
102,121

250
251
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015
35. Қаржы құралдарының әділ құны
ХҚЕС сәйкес, әділ құн активті сату кезінде алы-
нуы немесе бағалау күні нарық қатысушылары-
ның арасындағы әдеттегі мәміле аясында мін-
деттемелерді табыстау кезінде төленуі  мүмкін 
бағаны ескере отырып айқындалады.
Әділ құны бойынша тұрақты ескерілетін Топтың 
қаржы активтері мен қаржы міндеттемелерінің 
әділ құны. 
Топ өзінің қаржы құралдарын, бағалау кезінде 
пайдаланған бастапқы деректердің маңыздылы-
ғын көрсететін әділ құн иерархиясы негізінде сұ-
рыптайды. Әділ құн иерархиясының келесі дәре-
желері болуы тиіс:
• 
Деңгей – белсенді нарықтағы ұқсас актив-
тер мен міндеттемелердің баға белгіленімі 
(түзетілмеген);
• 
2-Деңгей – активтер мен міндеттемелер үшін 
айқын, яғни тікелей (яғни бағалар) неме-
се жанама (яғни қолда бар бағалар негізін-
де берілген бағалау) түрінде бақылаудағы, 
1-Деңгей нарықтық баға белгіленімінен бө-
лек бастапқы деректер; 
• 
3-Деңгей – айқын нарықтық деректерге 
негізделмеген активтерге немесе міндетте-
мелерге арналған деректер (айқын емес бас-
тапқы деректер).
Топтың жекелеген қаржы активтері мен қар-
жы міндеттемелері әр есептік кезеңнің соңына 
әділ құны бойынша ескеріледі. Төменде кестеде 
аталған қаржы активтері мен қаржы міндетте-
мелерінің әділ құны қалай анықталатынына қа-
тысты ақпарат (атап айқанда, пайдаланатын ба-
ғалау әдістемесі(-лері) және бастапқы деректер) 
берілген.
Қаржы активтері/қаржы 
міндеттемелері
Әділ құны
Әділ құн 
иерархиясы 
Бағалау әдістемесі(-лері) және негізгі бастапқы деректері 
Бақылаудағы емес  
маңызды бастапқы 
деректер 
Бақылаудағы емес бастапқы  
деректердің және әділ құнның 
тәуелділігі  
2015 ж.  
31 желтоқсан   
(млн. теңге) 
2014 ж.  
31 желтоқсан   
(млн. теңге) 
2013 ж.  
31 желтоқсан   
(млн. теңге) 
1) Туынды қаржы активтері 
(15-Ескерту)
14,720
11,030
16,584
2-Деңгей
Дисконтталған ақшалай қаражат ағыны Келешектегі ақшалай 
қаражат ағыны, әртүрлі контрагенттердің кредит тәуекелін 
көрсететін мөлшерлеме бойынша дисконтталған форвардтық 
айырбастау бағамы (есептік кезеңде орын алатын) мен шарт-
тық форвардтық бағамы негізінде бағаланады.  
Қолданылмайды
Қолданылмайды
2) Туынды қаржы активтері 
(15-Ескерту) 
195,766
6,639
-
3-Деңгей
Қолжетімді көздерден алынған LIBOR мөлшерлемесін қолда-
на отырып, дисконтталған АҚШ долларындағы келешектегі ақ-
шалай қаражат ағыны. Қолжетімді көздерден алынған LIBOR 
мөлшерлемесінің және валюта бағамдарының негізінде есеп-
телетін кірістіліктің ішкі нормасын қолдана отырып, дисконт-
талған теңгедегі келешектегі ақшалай қаржат ағыны. Осы дис-
контталған ақшалай ағынның таза ағымдағы құны арасындағы 
айырмашылық бастапқы тану кезінде нөлге тең болуы тиіс.
Теңге бойын-
ша кірістіліктің ішкі 
мөлшерлемесі
Қолданылмайды. Теңге бо-
йынша ішкі кірістілік мөлшер-
леме құралды бастапқы тану 
кезінде есептеледі және келе-
шекте қайта есептелмейді
 3) Пайда немесе залал ар-
қылы әділ құны бойын-
ша бағаланатын туын-
ды емес қаржы активтері 
(15-Ескерту)
Борыштық бағалы 
қағаздар
100,866
112,276
99,847
1-Деңгей
Сатып алушының белсенді нарықтағы белгіленім бағалары.
Қолданылмайды
Қолданылмайды
Борыштық бағалы 
қағаздар
-
81
87
3-Деңгей
Ішкі үлгі пайдаланылатын кредит тәуекелін түзетуді ескере 
отырып, борыштық бағалы қағаздар бойынша шарттық та-
лаптарға және контрагенттердің ұқсас құралдарының негізін-
де жасалған ақшалай қаражаттың дисконтталған ағыны
Ішкі үлгінің негізін-
де жасалған кре-
дит тәуекелінің баға 
белгіленімі.
Кредит тәуекелінің баға 
белгіленімі жоғары болған 
сайын, құралдың әділ құны 
төменірек болады.
Үлестік бағалы қағаздар
53,925
45,901
5,337
1-Деңгей
Сатып алушының белсенді нарықтағы белгіленім бағалары.
Қолданылмайды
Қолданылмайды
4) Сатуға арналған қол-
да бар инвестициялар 
(18-Ескерту)
34,544
94,606
21,249
1-Деңгей
Сатып алушының белсенді нарықтағы белгіленім бағалары.
Қолданылмайды
Қолданылмайды
5) Туынды қаржы міндетте-
мелері (15-Ескерту)
69,956
20,791
2,296
2-Деңгей
 Дисконтталған ақшалай қаражат ағыны Келешектегі ақшалай 
қаражат ағыны, әртүрлі контрагенттердің кредит тәуекелін 
көрсететін мөлшерлеме бойынша дисконтталған форвард-
тық айырбастау бағамы (есептік кезеңде орын алатын) мен 
шарттық форвардтық бағамы негізінде бағаланады. 
Қолданылмайды
Қолданылмайды
6) Туынды қаржы міндетте-
мелері (15-Ескерту)
5,453
-
-
3-Деңгей
Қолжетімді көзден алынған LIBOR мөлшерлемесін пайда-
лана отырып дисконтталған АҚШ долларындағы келешек-
тегі ақшалай қаражат ағыны. LIBOR мөлшерлемесінің және 
қолжетімді көздерден алынған валюта бағамының негізінде 
есептелген ішкі кірістілік нормаларын пайдалана отырып дис-
контталған келешектегі ақшалай қаражат ағыны. Аталған дис-
контталған ағынның ағымдағы құнының айырмашылығы бас-
тапқы тану кезінде нөлге тең келуі тиіс.
Кірістітіліктің 
теңгедегі ішкі 
мөлшерлемесі
Кірістітіліктің теңгедегі 
ішкі мөлшерлемесі жоға-
ры болған сайын әділ құны 
төменірек 

252
253
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015
Төменде берілген кестеде тиісінше, 2015, 2014 және 2013 жж. 31 желтоқсандағы жағдайы бойынша 
баға әдістемесінің әділ құны бойынша бағаланатын қаржы активтері мен міндеттемелерінің құны 
көрсетіледі:
1-Деңгей  
(млн. теңге)
 2-Деңгей  
(млн. теңге)
3- Деңгей 
(млн. теңге)
2015 ж. 31 желтоқсан 
Барлығы (млн. теңге) 
Қаржы активтері: 
Сауда қаржы активтері 
Борыштық бағалы 
қағаздар 
100,866
-
-
100,866
Үлестік бағалы қағаздар 
53,925
-
-
53,925
Туынды  қаржы 
құралдары 
Валюталық және 
пайыздық келісімшарттар 
-
14,720
195,766
210,486
Сатуға арналған қолда 
бар инвестициялар 
Борыштық бағалы 
қағаздар 
33,143
-
-
33,143
Үлестік бағалы қағаздар 
1,373
-
28
1,401
 Барлығы 
189,307
14,720
195,794
399,821
 Қаржы 
міндеттемелері:
Туынды қаржы 
құралдары 
Валюталық және 
пайыздық келісімшарттар 
-
69,956
5,453
75,409
 Барлығы 
-
69,956
5,453
75,409
1-Деңгей  
(млн. теңге)
 2-Деңгей  
(млн. теңге)
3- Деңгей 
(млн. теңге)
2014 ж. 31 желтоқсан 
Барлығы (млн. теңге) 
Қаржы активтері:
Сауда қаржы активтері 
Борыштық бағалы 
қағаздар 
112,276
-
81
112,357
Үлестік бағалы қағаздар 
45,901
-
-
45,901
Туынды қаржы 
құралдары 
Валюталық және 
пайыздық келісімшарттар 
-
11,030
6,639
17,669
Сатуға арналған қолда 
бар инвестициялар 
Борыштық бағалы 
қағаздар 
91,569
-
-
91,569
Үлестік бағалы қағаздар 
3,037
-
-
3,037
 Барлығы 
252,783
11,030
6,720
270,533
 Қаржы 
міндеттемелері:
Туынды қаржы 
құралдары 
Валюталық және 
пайыздық келісімшарттар 
-
20,791
-
20,791
 Барлығы 
-
20,791
-
20,791
1-Деңгей  
(млн. теңге)
 2-Деңгей  
(млн. теңге)
3- Деңгей 
(млн. теңге)
2013 ж. 31 желтоқсан 
Барлығы (млн. теңге) 
Қаржы активтері:
Сауда қаржы активтері 
Борыштық бағалы 
қағаздар 
99,847
-
87
99,934
Үлестік бағалы қағаздар 
5,337
-
-
5,337
Туынды қаржы 
құралдары 
Валюталық және 
пайыздық келісімшарттар 
-
16,584
-
16,584
Сатуға арналған қолда 
бар инвестициялар 
Борыштық бағалы 
қағаздар 
19,756
-
-
19,756
Үлестік бағалы қағаздар 
1,493
-
-
1,493
 Барлығы 
126,433
16,584
87
143,104
 Қаржы 
міндеттемелері:
Туынды қаржы 
құралдары 
Валюталық және 
пайыздық келісімшарттар 
-
2,296
-
2,296
 Барлығы 
-
2,296
-
2,296
2015 және 2014 жж. 31 жетоқсанда аяқталған жыл барысында 1 және 2 Деңгейлер арасында қаржы 
құралдарын қайта жіктеу жүргізілген жоқ.
2015, 2014 және 2013 жж. 31 желтоқсанда аяқталған жылдар іші кіріс қалдығынан шығыс қалдығына 
дейін әділ құны иерархиясының 3-Деңгейінің әділ құны бойынша тұрақты ескерілетін қаржы актив-
тері бойынша қозғалыс туралы ақпарат төменде ұсынылған: 
 
 
 
Пайда немесе залал арқылы әділ құны бойынша 
бағаланатын қаржы активтері
 Сатуға арналған 
қолдағы қаржы 
активтері 
Барлығы
Саудаға арналған 
борыштық бағалы 
қағаздар
Туынды  қаржы 
құралдары
Сатуға арналған 
қолдағы үлестік бағалы 
қағаздар
2013 ж. 1 қаңтар 
 83
-
-
83
Көрсетілген кірістің/
(шығыстың) барлығы:
пайдамен немесе 
залалмен
4
-
-
4
2013 ж. 31 желтоқсан
 87
-
-
 87 
Сатып алу
 
 9,852 
-
 9,852 

254
255
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015
 
 
Пайда немесе залал арқылы әділ құны бойынша 
бағаланатын қаржы активтері
 Сатуға арналған 
қолдағы қаржы 
активтері 
Барлығы
Саудаға арналған 
борыштық бағалы 
қағаздар
Туынды  қаржы 
құралдары
Сатуға арналған 
қолдағы үлестік бағалы 
қағаздар
Көрсетілген кірістің/
(шығыстың) барлығы:
 
 
 
пайдамен немесе 
залалмен
 16 
(3,213)
-
(3,197)
Өтеу
(4) 
-
-
(4)
Бизнесті біріктіру
(18) 
-
-
(18)
2014 ж. 31 желтоқсан
81 
6,639
-
6,720
Сатып алу
 
827
 81
908 
Көрсетілген кірістің 
барлығы:
 
 
-
пайдамен немесе 
залалмен
1 
 188,300
-
188,301
басқа жиынтық кірісте
-
-
(53)
(53)
Өтеу (үлестік құралдарға 
ауыстыру)
(81) 
-
-
(81)
Еншілес компанияның 
шығуы әсері
14
-
-
14
Шығуы
(15)
-
-
(15)
2015 ж. 31 желтоқсан
 
195,766
 28 
195,794
2015, 2014 және 2013 жж. 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Топ, нарықтық және  бақыланбайтын 
деректерді пайдалана отырып баға беру үлгілерімен бағаланатын туынды қаржы құралдарынан жә-
не бақыланбайтын деректерге негізделген баға беру үлгілерімен бағаланатын жекелеген борыш-
тық бағалы қағаздардан басқа, пайда немесе залал арқылы әділ құны бойынша бағаланатын бар-
лық қаржы активтеріне арналған тәуелсіз ақпарат көздерінен жарияланатын нарықтық деректерді 
қолданды.
Әділ құны бойынша тұрақты ескерілмейтін қаржы активтері мен қаржы міндеттемелерінің 
әділ құны (бірақ әділ құнын ашуды талап ететін).
Әділ құны бойынша ескерілмейтін қаржы құралдарының әділ құнын бағалау үшін Топ келесі әдістер 
мен болжамдарды пайдаланады.
Банктерге және басқа да қаржы институттары-
на берілген несие мен қаражат және банктердің 
несиесі мен қаражаты және тартылған басқа да 
қаражат - өтеу мерзімі үш айдан аспайтын ак-
тивтер және міндеттемелер үшін баланстық құн 
аталған қаржы құралдарының өтеу мерзімі са-
лыстырмалы түрде алғанда қысқа болғандық-
тан шамамен әділ құнға тең. Өтеу мерзімі үш ай-
дан артық активтер мен міндеттемелер үшін 
РЕПО және кері РЕПО келісімдері бойынша не-
сиедің әділ құны қамтамасыз ету ретінде ұсы-
нылған және алынған кепілге берілген актив-
тердің әділ құнына тең. Банктердің барлық 
қалған несиесі мен қаражатының және тартыл-
ған басқа да қаражаттың әділ құны Топтың не-
месе контрагенттің кредит тәуекеліне арналған 
түзетуі ескерілген, жылдың соңына сәйкес тиісті 
нарықтық мөлшерлемелер бойынша дисконт-
талған келешектегі ағымдардың ағымдағы құны 
ретінде анықталады.
Клиенттерге берілген несие – тиісті кезеңнің со-
ңына сәйкес нарықтық мөлшерлемелерді қол-
дана отырып, клиенттерге ұсынылған несиедің 
өтеу кестелері бойынша келешектегі ақша ағым-
дарын алдағы өтеу күндері арқылы дисконттау 
арқылы бағалау орындалған.
Шығарылған борыштық бағалы қағаздар – на-
рықта айналымда жүретін шығарылған борыш-
тық бағалы қағаздардың әділ құнын бағалау 
үшін, егер қол жеткізу мүмкін болса, нарықтық 
бағалар қолданылды. 
Реттелген қарыз – нарықта айналымда жүретін 
реттелген облигациялардың және мерзімсіз 
борыштың әділ құнын бағалау үшін, егер 
қол жеткізу мүмкін болса, нарықтық бағалар 
қолданылды. 
Әділ құны қаржылық жағдай жөніндегі шоғырландырылған есепте көрсетілген құнға тең емес қар-
жы активтерінің және міндеттемелерінің әділ құны төменде ұсынылған:
2015 ж. 31 желтоқсан  
2014 ж. 31 желтоқсан  
2013 ж. 31 желтоқсан  
Баланстық 
құны  
(млн. тенге)
Әділ құны  
(млн. тенге)
Баланстық 
құны  
(млн. тенге)
Баланстық 
құны  
(млн. тенге)
Әділ құны 
(млн. тенге) 
Баланстық 
құны  
(млн. тенге)
Қаржы активтері:
Клиенттерге берілген  несие 
3,829,736
3,853,164
2,122,148
2,227,656
1,900,993
1,952,399
«Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ 
облигациялары 
-
-
659,116
665,099
-
-
Өтеуге дейін ұсталатын 
инвестициялар 
209,936
208,611
18,440
18,482
6,503
6,381
Қаржы міндеттемелері:
Клиенттердің қаражаты 
3,317,559
3,328,690
2,264,140
2,283,364
1,682,035
1,692,680
Шығарылған борыштық бағалы 
қағаздар
695,483
709,344
416,920
390,566
253,311
251,872
Тартылған басқа қаражат 
101,595
74,265
216,693
218,110
15,437
14,669
Реттелген қарыз
281,235
269,296
122,856
107,623
125,160
125,703

256
257
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015
2015 ж. 31 желтоқсан
1-Деңгей 
(млн. теңге) 
2-Деңгей  
(млн. теңге) 
3-Деңгей  
(млн. теңге) 
Барлығы   
(млн. теңге) 
Қаржы активтері:
Клиенттерге берілген несие 
-
-
3,853,164
3,853,164
Өтеуге дейін ұсталатын инвестициялар
208,611
-
-
208,611
 Қаржы міндеттемелері:
Клиенттердің қаражаты 
-
3,328,690
-
3,328,690
Шығарылған борыштық бағалы қағаздар 
709,344
-
-
709,344
Тартылған басқа қаражат 
-
74,265
-
74,265
Реттелген қарыз 
269,296
-
-
269,296

жүктеу/скачать 2,61 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: