Жұмыс бағдарламасы «Биоиндикация»
жүктеу/скачать 0,6 Mb.
|
«ЗЕРТТЕУДІҢ БИОИНДИКАЦИЯЛЫҚ ӘДІСТЕРІ» (2)
- Бұл бет үшін навигация:
- Биоиндикация
| Биоиндикация жер-ауа ортаcындағы өсімдіктер көмегімен жүреді. Фитоиндикация ортадағы сапаны жақсартудағы өсімдіктердің пайдаланылуы. Ең жақсы эффект өсімдіктер қауымдастығы болып табылады, бұларнайы атауға да ие индикаторлық геоботаника.__
Биоиндикация барлық ұйымдастырылған тірі дәрежеде бола алады: биологиялық молекула, талшықтар, ұлпалар мен мүшелер, ағзалар, популяция (ерекше бір түрдің әлемінің топтамасы), орта, экожүйе және барлық биосфера. Бұл факті – биоиндикацияның жаңашыл теориясының жетістігі. Биоиндикацияның төменгі дәрежесінде биоиндикацияның тікелей және спецификалық формасы, жоғарлауда – тек жанама және спецификалық емес. Бірақ та, соңғысы табиғатқа антропогенді әсерге комплексті баға береді. Клеткалық және субклетқалық дәрежеде биоиндикация биотикалық және физиологиялық өту реакциясында құрылған. Оның бағалысы жоғарғы сезімталдықты бұзуға, сонымен қатар поллютанттарға сай емес концентрацияға мүмкіндік беретін және оны тез шығаруға. Тек бұл дәрежеде ғана ортаның ерте бұзылуына мүмкіндік туады. Жетіспеушілік санына, биоиндикаторлар-талшықтар және молекулалар күрделіаппаратураны талап ететіні кіреді.Агросферада кездесетін поллютанттардың мутагендік потенциалын анықтау және ластағыштар кешеніне әсер ететін, агроценоздардың ксенобиотиктармен ластануын объективті бағалау үшін тест-жүйелер мен фитотесттерді қолданады . Биоиндикация тәжірибесінде криптомагтардың картографиясымен қатар жоғары өсімдіктердің морфологиялық өзгерістері де ескеріледі. Нидерландыда және басқа елдерде морфологиялық индикаторлар ұлттық мониторинг жүйесінде қолданылады. Морфологиялық өсімдіктерге негізделген биоиндикациялық әдістердің көмегімен көптеген антропогендік әсер етулердің картосхемаларының көп бөлігі алынды. Организмдердің бiрлестiктерiнiң ерекше және экологиялық мiнездемелерi функционалдық мiнездемелер бойынша қоршаған ортада тұрған немесе болып жататын ластануын ескеріп биоиндикацияны атап өту керек. Бiртiндеп түрлi құрамның өзгерiстерi суаттың нәтижесінде ұзақ улану, және анық өзгерiстердiң жағдайларында алысқа баратын болып қалыптасады. Сонымен келгенде, балшықталатын суаттан су бионттарының түрлi құрамын зерттеу оның бағасы уақыттың кейбiр аралығына, су ортасының токсикологиялық қасиеттерiнiң мiнездемесiмен қызмет көрсете бермейдi. Оңайлықпен, жылдамдықпен және ортаның сапасын арзандықпен сонымен бiрге шартта биоиндикациясының өзектiлiгi айқындалады . Мысалы, өлкелер бойынша мұндай топырақтар тұздалуда тағы да сап ете түсіп сарғаяды. Мұндай участкілер, қандыағаштар жай ғана шығып айқындалуы мүмкiн.Биоиндикация бұл жағдайда өте кiр басқан тұрғын жерлерерді бiлдiруге жылдам мүмкiндiк бередi.
Аутэкология және синэкология түрлерінің қоршаған ортада биондикациялық бақылануы. Биомонитор және генотоксикалогия аумағындағы жаңа жетістіктері Әрбір бірлестіктегі жеке түрлерге жататын даралардың өзара және олардың басқа түрлер популяцияларымен қарым-қатынасын, дамуы мен алмасуына айналадағы орта жағдайларының тигізетін әсерін зерттеу де – экологиялық міндеттердің бірі В.Н.Беклемишевтің түрлер арасындағы биоценоздағы биотикалық қатынастар мынандай төрт типке бөлінеді: жүктеу/скачать 0,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|