Жұмыс бағдарламасы пәні: «Биостатистика» Пән коды Bіо 3214 Мамандық: 5В110400
Қорытынды сұрақтары (кері байланысы)
жүктеу/скачать 0,79 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Біртаңдамалы t-критерий
- Екітаңдамалы t-критерий тәуелсіз таңдамаларға
| 6. Қорытынды сұрақтары (кері байланысы):
1. Биостатистика пәні нені зерттейді? 2. Биологиялық статистика қандай сұрақтарды қамтиды? 3.Статистикалық зерттеулердің қандай кезеңдерін білесіз? 4. Бас жиынтыққа анықтама беріңіз? 5. Таңдама дегеніміз не? 6. Репрезентативтілік дегеніміз не? 1.2.1.Тақырыбы: Статистикалық жорамалдарды тексеру теориясының негіздері. Параметрлік критерийлер. Биостатистикалық зерттеулерде қолданылатын статистикалық жорамалдар. Бірінші және екінші текті қателіктер. Мәнділік деңгейі. Критерий қуаттылығы. Статистикалық критерийлер. Қалыпты таралған жиынтықтардың параметрлері туралы жорамалдарды тексеру. Екі таңдаманы салыстырудың параметрлік критерийлері. Стьюденттiң t-критериі, оның қолданылу шекаралары. 2.Мақсаты: Статистикалық жорамалдарды тексеру теориясының негіздерін,параметрлік критерийлерді, статистикалық жорамалдарды білу. Статистикалық критерийлерді, қалыпты таралған жиынтықтардың параметрлері туралы жорамалдарды тексеруді, Стьюденттің t-критерийінің биомедициналық мәліметтерді талдауды оқып білу. 3. Дәріс тезистері: Параметрлік статистикалық критерийлер параметрлік емес критерийлерден айырмашылығы жиынтықтардың таралудағы формалардың,қасиеттерінің, сипатамасының жіберілетін мүмкіндіктер арқылы таңдамалыларды талдау жүргізуге мүмкіндік береді. Диперсионды талдау Стьюдент критерийлері бойынша қарапайым бағалау әдістеріне қарағанда бірнеше ерекшеліктері бар. Диперсионды талдау қолданғанда бір экспериментте бірнеше факторлардың әсерін анықтауға болады. Нәтижесінде ұйымдасқан факторлардың әсерлер табиғаты туралы қосымша информация алуға болады. Зерттеу нәтижелерін, диперсионды талдау үшін әр фактордың градациясы ескеріліп топтастыру керек. Мысалы, жасы және жұмыс стажы,ауру кезеңі және формасы. Дисперсионды талдаудың дұрыс қолдануы дисперсионды комплекске алынған жиынтықтың қалыпта немесе қалыптыға жақын таралуын көрсетеді. Мұнда таңдаулы топтардың дисперсиясы бірдей немесе бір-бірімен ұқсас болуы тиіс. Диперсионды талдау тәсілі статистикалық комплекстің оның құрамдас бөліктеріне жалпы дисперсияларға бөлінуіне негізденген. F-критерийі бойынша компоненттерді салыстыра отырып, белгінің жалпы вариациясына факторлардың әсерін анықтауға болады. Бұл талдау бұрында медициналық зерттеулерде шамалы топтардың , белгілердің сандық сипатын, орта шамаларды және олардың дисперсиясын есептеуге қолданылған. Диперсионды талдаудың ерекшеліктері және мүмкіндіктері: Жеке зерттеулердің үлкен емес серияларының анализін болжайды. Экперименттің дұрыс жоспарлауын талап етеді. әсер күшін өлшеуге, олардың дұрыстығын анықтауға, жеке орталардың әртүрлігін бағалауға мүмкіндік береді. Зерттеудің соңғы нәтижесіне бірнеше факторлардың әсерін, олардың әрбірінің орнын және бір-бірімен қарым-қатынасын зерттеуге мүмкіндік береді. Денсаулық сақтау саласында, гигиенада, экспериментальды және клиникалық медицинада,физиологияда,фармакологияда,токсикологияда және т.б. медицина салаларында қолдануға болады. Диперсионды талдаудың негізгі идеясы келесі. Егер белгілі бір белгіге (Х) бірнеше факторлар (Ғ1,Ғ2,Ғ3....Ғn) әсер етіп, және әр фактор m рет болса, онда n х m зерттелетін мағына шығады. Жалпы дисперсиядан Су зерттелетін факторлардың әсерінен пайда болған дисперсияны Сх, және кездейсоқ себептерден пайда боладын, қалдық дисперсияны Сz бөліп алуға болады. Сх және Сz салыстыра отырып, зерттелетін фактордың белгінің үлкендігіне әсерін анықтауға болады. Одан кейін факторды зерттеу, зерттелетін белгінің орта мағыналарын, әрбір факторлардың әсерін салыстыра отырып есептейді. Мысалы, егер басқарылатын фактор (дәрілік препарат дозасы) нәтижелі белгіге (холестерин деңгейі) әсер ететін болса, онда ол бір-бірінен ерекшеленетін топтық орталардың үлкендігіне әсер етеді. Сонын нәтижесінде, мұнда басқарылатын фактор әсерінен топтық орталардың ауытқуы пайда болады. Плохинский диперсионды талдауды зерттей отырып, факторлық белгіге байланысты айырмашылықты – топ аралық, ал факторлық белгілер тобының варианттар айырмашылығын – топ ішілік деп атады. Егер топ аралық вариация топ ішілік вариациядан күштірек болса, онда зерттелетін фактор анықталатын көрсеткішке әсер етеді. Егер топ ішілік вариациялар күштірек болса, онда зерттелетін фактор, арнайы ұйымдастырылған, ешқандай әсері жоқ. Диперсионды талдау тәсілі әр фактордың әсеріне байланысты саны бірдей немесе бірдей емес зерттеулердің бірнеше фактор әсерін зерттеуге мүмкіндік береді. Осыған байланысты бір факторлы, екі факторлы, көп факторлы (3 және жоғары), және біркелкі немесе біркелкі емес статистикалық комплекстерді ажыратады. Бірінші текті қате – дұрыс болжам қабылданбайды. Бірінші текті қатенің ықтималдығын мәнді деңгейі деп аталады. Бұл параметрді «альфа» деп белгіленеді. Биологияда және медицинада мән деңгейі 0,05 жоғары емес деп қабылдайды.Бұл дегеніміз 100 жағдайда 5 жағдайда қате жіберу қауіпі бар деген сөз. Екінші текті қате – дұрыс емес болжам қабылданады. Екінші текті қатенің мәнін «бета» белгісімен белгілейді. Стьюдент критерийі – статистикалық тесттердің жалпы атауы,, сонда статистика критерийі Стьюдент таралуымен сипатталады.Т- критерий жиі орта шамалардың екі таңдамалардағы теңдікті тексеруде қолданады. Нөлдік жорамал орташа шамаларды теңдігін көрсетеді. Ғылыми-техникалық бағдарлама-тапсырыс берушімен зерттеуші арасындағы келісім-шарт негізіндегі нақты ғылыми зерттеулер. Сынақтан өтіп жатқан адамның талап етуі бойынша кез келген кезеңде және оның өміріне, денсаулығына қатер төнген жағдайда тәжірибе жасау тоқтатылады. Профилактикалық емдеу ұйымдары профилактиканың, диагностиканың, емдеудің тәжірибе жасау арқылы қуатталған әдістерін Қазақстан Республикасының азаматтарының денсаулығын сақтау саласында басшылықты жүзеге асыратын уәкілді орталық атқарушы органының арнайы рұқсаты бойынша қолдылады. Клиникалық және медициналық –биологиялық тәжірибе жасау диагностиканың, емдеудің қолдану тәртібін Қазақстан Республикасының азаматтарының денсаулығын сақтау саласында басшылықты жүзеге асыратын уәкілді орталық атқарушы органы белгілейді Біртаңдамалы t-критерийНөлдік жорамалдарды тексеруде қолданады о математикалық теңдікті кейбір белгілі мән . Нөлдік жорамалды анықтауда . Күтілетін тәуелсіз бақылауды есепке алғанда С . Дисперсиялық талдау келесі t-статистиканы аламыз: Нөлдік жорамалда дәлелденбейді. Екітаңдамалы t-критерий тәуелсіз таңдамаларғатәуелсіз екі таңдамалы жиынтық аламыз қалыпты орналасқан кездейсоқ шамалар . кездейсоқ шамалардың математикалық күтілімін нөлдік жорамалдар таңдамалы мәліметтерді тексеру . таңдамалы орта шамалардың айырмашылығы . Нөлдік жорамал . тәуелсіз таңдамалының айырмашылығы: . дисперсияның қалыптасуын бағалау получаем несмещенную оценку дисперсии разности выборочных средних: таңдамалы орташалардың айымашылығы . t-статистика нөлдік жорамалды тексеру тең: жүктеу/скачать 0,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|