Оқытушының студентермен және басқа оқытушылармен қатынастарды орнату жеңілділігі оның коммуникативтік қабілетінің және қарым-қатынаста құзыреттілігінің даму деңгейіне байланысты, өз кезегінде бұл қабілет оқытушыға педагогикалық міндеттерді табысты шешуге мүмкіндік береді.
Оқытушының студентермен және басқа оқытушылармен қатынастарды орнату жеңілділігі оның коммуникативтік қабілетінің және қарым-қатынаста құзыреттілігінің даму деңгейіне байланысты, өз кезегінде бұл қабілет оқытушыға педагогикалық міндеттерді табысты шешуге мүмкіндік береді.
Гносеологиялық компонент – бұл жоғары оқу орны оқытушысының кәсіби әрекетінің негізін құрайтын білім мен іскерліктерінің жүйесі, сонымен бірге сол әрекеттің тиімділігіне әсер ететін оқытушының танымдық әрекетінің белгілі бір сапалары болып табылады. Бұл сапаларға болжамдарды құру және оларды тексере алу, қарама-қайшылықтарды сезе алу, алған нәтижелерді сыни бағалай алу жатады. Білім жүйесі өзіне дүниетанымдық немесе жалпымәдени және арнайы білімдер деңгейлерін қамтиды.
ЖОО оқытушысын шартты түрде 3 топқа бөлуге болады:
4.Студенттердің танымдық іс-әрекетін ұйымдастырудағы педагогикалық қарым-қатынастың ролі Студенттердің танымдық іс-әрекеті оқу үрдісіне негізделе отырып дамиды. Яғни бұл іс-әрекеттер қарым-қатынас арқылы қалыптасады. Олардың ішінде ең маңыздысы — оқытушы мен студент арасындағы қарым-қатынас. Яғни студенттердің танымдық іс-әрекетінің дамуы оқытушының оқытуына да байланысты болып келеді.
Студенттердің танымдық белсенділіктерінің деңгейлеріне тоқталатын болсақ, оның ең жоғары деңгейі танымдық міндеттерді өз бетінше қоюмен, тапсырмалардың шешімін табуда неғұрлым тиімді жолдарын болжаумен және өз бетінше айқындаумен, өздігінен бағалаумен сипатталады.
Ал орташа деңгей жоғары деңгейдің кейбір элементтерінің оқытушының көмегімен орындалатынымен сипатталады, мұнда оқытушы танымдық тапсырма беріп, оның шешілуін бақылауы немесе студентке шешу тәсілдерін көрсетуі тиіс.
