Адам факторының қалыптасуында ықпал етуші байланыс,биологиялық өсу мен саналық өсу ықпалында.Кез-келген тұлға қалыптауында –мақсат-мүделері тұлғаның әлеуметтік сипаттамасы.Тұлға болып қалыптасу үшін,психикалық дамудың белгілі бір дәредесіне өтіп,басқа адамдарға қарағанда ерекшеліктерінің бар екендігін,тұтастығын түсінуіне болады.Әр дамушы тұлғаның даму ұғымыағзаның өсуі мен стихиалы әсері байқалады.Әр өсіп келе жатқан адамнан психикалыө дамуы да сырт көзге көрініп тұрады.Әсіресе балалық және жасөспірімдік кезеңдерде-қоршаған ортасы,ата-анасы,достары мен ұстаздары даму деңгейін тез ұғады.Арнайы заңдылыққа бағынатын ағза,дәл сол мезгілдегі өсу деңгейін дәлелдеп көрсетіп,айқындайды.Қоғамдағы педогогика,психология,философия ғылымдары тұлға дамуын жан-жақты зерттеп дәлелдеп қойғандығы сияқты,адам сол жас ерекшелігіне тиісті ішкі жағдайда өмірін жалғастыра береді.Адам материалдық және рухани қамтамассыздық ортасында өмір сүруші болғандықтан,сол адамның жеке басына ғана тән денсаулықы,ақыл-ойы мен ақыл-парасаттылығы,ой-пікірімен дараланады.Әр психикасы дамыған тұлғаның ұадылдау физологиясы да өзіне тән білінеді.Мысалы апаттық жағдайдағы қобалжу,түрлі нәрселерден фобия,немесе өнер білімге икемділігі.Сондықтан әр адамға жеке тұлға деп қараймыз.Жеке тұлғаға арналған қасиеттер сана-сезімімен өлшенеді.Адамдық қарым-қатынасты бір-бірін қадағалау мен бағалау үнемі орын алынуы тиіс.Бұл құбылыс өзара байланысты нығайтады.Ішкі эмоциясын басқара алатын тұлғаны психологтар өте жоғары бағалайды.Ол дамыған тұлға ретінде саналады.Бұл үдерістің бәрі дамыған психологиялық үдеріс болып табылады.
И.С.Кон былай деп жазады: « Бір жағынан, ол нақты индивидті әрекет субъектісі ретінде оның барлық жеке қасиеттерімен, әлеуметтік рөлдерімен бірге белгілейді. Екінші жағынан, тұлға индивидтің әлеуметтік қасиеттері ретінде, осы дамның басқа адамдармен тура немесе жанама өзара әрекеттесуі нәтижесінде түзілген бойындағы әлеуметтік маңызы бар қасиеттердің жиынтығы ретінде түсіндіріледі. Тұлғамен қарымқатынас субъектісінде көреді.»
И.С.Кон былай деп жазады: « Бір жағынан, ол нақты индивидті әрекет субъектісі ретінде оның барлық жеке қасиеттерімен, әлеуметтік рөлдерімен бірге белгілейді. Екінші жағынан, тұлға индивидтің әлеуметтік қасиеттері ретінде, осы дамның басқа адамдармен тура немесе жанама өзара әрекеттесуі нәтижесінде түзілген бойындағы әлеуметтік маңызы бар қасиеттердің жиынтығы ретінде түсіндіріледі. Тұлғамен қарымқатынас субъектісінде көреді.»
• тұлға дегеніміз –ол тұрақты психологиялық сипаттамалар жүйесінде алынған нақты адам. Ондай сипаттамалар қоғамдық байланыс пен қатынастарда көрініс беріп, адамның өзі меноны қоршағандар үшін маңызды орын алады, оның адамгершілік қылықтарын айқындайды және оның өзіне, ортасы үшін маңызды мәнге ие.
