Бейнелеу-жалпы материяның қасиеті. Бейнелеудің негізінде екінші құбылысқа, бір дененің екінші бір денеге жасайтын ықпал жатыр. Өлі материяда бейнелеудің екі түрі кездеседі: бірі-изоморфизм, екіншісі-гомоморфизм. Изоморфизмді бейнелейтін объект пен оның бейнесі арасында ажыратқысыз ұқсастық болады. Ал гоморфизм дегеніміз бейнелейтін объект пен бейнесі арасындағы ұқсастықтың жоба түрінде болады.
Материяның түрлі құрылымдық даму дәрежесіне сәйкес бейнеленуіде әр қилы болады. Өлі материяда ондай бейнелеу негізінде зат, дене бірте-бірте мүжіліп, үгітіліп, бара-бара жойылып бітеді. Ал тірі материяда ондай әсерге белсенді түрде бейіделу пайда болады. Ең алғашқы қарапайым бейнелеуге – тітіркену жатады. Ол бірақ тірі организмдерге тән құбылыс. Орталық жүйке жүйесі бар организмдерде ол рефлекс туғызады. Рефлекс шартты және щартсыз болып екіге бөлінеді. Осыған сәйкес организм реакциясы да саналы және инстинктивті болып бөлінеді.
Материяның түрлі құрылымдық даму дәрежесіне сәйкес бейнеленуіде әр қилы болады. Өлі материяда ондай бейнелеу негізінде зат, дене бірте-бірте мүжіліп, үгітіліп, бара-бара жойылып бітеді. Ал тірі материяда ондай әсерге белсенді түрде бейіделу пайда болады. Ең алғашқы қарапайым бейнелеуге – тітіркену жатады. Ол бірақ тірі организмдерге тән құбылыс. Орталық жүйке жүйесі бар организмдерде ол рефлекс туғызады. Рефлекс шартты және щартсыз болып екіге бөлінеді. Осыған сәйкес организм реакциясы да саналы және инстинктивті болып бөлінеді.
Сана-сезім (өзіндік сана)
Сана белгілі бір дәрежеде – сана-сезімге айналады. Сана-сезім – өзін-өзі сезініп, ұғыну арқылы жететін сананың ең жоғарғы сатысы.
Сана-сезім дегеніміз – адамның өзін-өзі ойлай алатын, сезе білетін, әрекеттнетін субъект ретінде түсіне бастауы. Адамның сана-сезімі қашанда таптық, топтық, қоғамдық сана-сезімдерге тығыз байланысты. Бірақ сана-сезім – адамның өзін-өзі түсінуінен гөрі кең ұғым. Өйткені оған адамның өзін-өзі сезіну және өзін-өзі реттеу қабілеттері кіреді.
