К. Жаңабеков Г. К. Жаңабекова Жануарлар морфологиясы жəне латын терминологиясы



бет17/607
Дата30.12.2023
өлшемі3,09 Mb.
#145123
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   607
Қышқылдық бояуларға эозин, пикрин қышқылы, азокармин, флоксин,
конгорот, лихтгрюн, оранж, эритрозин жəне т.б. қышқылдар немесе олардың 
тұздары жатады. Бұл бояулар мүшелер кесіктеріндегі гистологиялық
құрылымдардың негіздік (сілтілік) қосылыстарымен əрекеттесіп, оларды 
бояудың түсіне сəйкес қызыл, сары, қызғылт-сары, жасыл түстерге бояйды.
Қышқылдық бояулармен боялған гистологиялық құрылымдарды — 
ацидофилді немесе оксифилді (қышқылдық) құрылымдар дейді.

Негіздік (сілтілік) бояуларга гематоксилин, сафронин, метилді көк,
пиронин, толлуидинді көк, азурлар, тионин жəне т.б. құрамыңда сілтілі 
топтар болатын бояулар жатады. Негіздік бояулар мүшелер кесіктері
құрамындағы қышкылдық қосылыстармен əрекеттесіп, оларды көк, көкшіл 
түстерге бояйды. Мұндай гистологиялық құрылымдарды базофилді (
негіздік) құрылымдар — деп атайды. Ал гистологиялық препараттардағы 
қышқылдық жəне негіздік бояулармен бір мезгілде қатарынан боялатын
гистологиялық 
құрылымдарды
нейтрофилді 

немесе
гетерофилді 


(бейтарапты) құрылымдар — деп атайды. Нейтрофилді құрылымдарды
бояйтын бейтарапты бояулар полихромды (грек, поли - көп, хрома - түс, түр) 
бояулар деп те аталады.


18
Арнайы бояуларды тек гистологиялық препараттардағы белгілі бір


құрылымдарды ғана анықтау үшін пайдаланады. Мысалы, судан — III (қара)
жəне

осмий
қышқылының 


(қызғылт-сары)
көмегімен 
ұлпалардағы,
жасушалардағы липидтерді (май жəне май тəрізді заттар), пикрофуксин 
арқылы эпителий, ет жəне дəнекер ұлпаларының құрылымдарын, ал азур - 2
жəне эозинмен дəнекер ұлпалары мен қанның жасушаларын ажыратып 
анықтайды.

Импрегнация — адам мен жануарлар мүшелерінің ұлпалары мен
жасушалары құрамындагы кейбір құрылымдарды ауыр металдар тұздарының 
(күміс, осмий, алтын, қорғасын т.б.) көмегімен анықтау əдісі. Мысалы,
мүшелер кесіктеріндегі жүйке жасушаларының, жүйке талшықгарының, 
жүйке ұштары мен жүйкелік глиялардың микрокұрылымдарын азотты
қышқыл күміс тұзымен өңдеу арқылы анық көруге болады. 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   607




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет