К. Жаңабеков Г. К. Жаңабекова Жануарлар морфологиясы жəне латын терминологиясы
жүктеу/скачать 3,09 Mb.
|
ÐоÑÑологиÑ-emirsaba.org
- Бұл бет үшін навигация:
- ҚАЛҚАНША БЕЗ Қалқанша без
| 175-сурет. Эпифиз
1 - пинеалоциттер, 2 – пинеалоциттер өсінділерінің шоқпар тəрізді ұштары. 176 — сурет. Эпифиз жасушалары 1 — өсінділі ірі жүйкелік глия жасушалары - глиоциттер. Глиоциттер бөлікшелердің шеткі жағында орналаскан, ұзынша ядролы, цитоплазмасы базофилді боялған өсінділі жасушалар. Бұлар пинеалоциттер үшін тіректік, трофикалық (қоректендіру), шекаралық (оқшаулау) қызметтерін атқарады. Эпифиздің орташа салмағы жылқыда — 1300-4000 мг, сиырда — 70-150 мг, қой мен ешкіде — 40-100 мг, шошкада — 100-200 мг, итте -60-100 мг. ҚАЛҚАНША БЕЗ Қалқанша без (glandula thyroidea) көмекейден кендрдектің басталар (2-4 -інші шеміршек сақиналары) тұсының сыртқы екі қапталы мен төменгі бетінде орналасқан, қоңыр-қызыл түсті без. Ол пішіні мен көлемі əр түрлі жануарларда түрліше келген оң жəне сол бөліктен, оларды өзара байланыстыратын мойыншық тұрады. Қалқанша без I жəне II желбезек қалташалары аймағында дамып жетіледі. Қалқанша бездің паренхимасы эмбриондық кезенде жұтқыншақтың төменгі кабырғасындағы энтодермалык элителийден, фолликулдармаңы жасушаларының нейробласттарынан, без стромасы — мезенхимадан дамиды. Қалқанша без сыртынан дəнекер ұлпалық қапшықпен қапталған. Қапшықган дəнекер ұлпалық перделіктер без паренхимасын бөлікшелерге бөледі. Бөлікшелерді диаметрі əр түрлі (0,02- 0,9 мм), пішіні дөңгелек немесе сопақша келген қуысты көпірішіктер фолликулдар құрайды. Қалқанша без паренхимасының құрылымдық-қызметтік бірлігі фолликулдар немесе аденомерлер. Без паренхимасының құрамына аденомерлерден басқа, олардың аралықтарындағы дəнекер ұлпалық аралықтарда орналасқан эпителиоциттер аралшықтары жəне фолликулдармаңы жасушалары — кальцитониноциттер (К-жасушалар) кіреді. Стромасын бездің дəнекер ұлпалық қапшығы мен бөлікшелераралық жəне бөлікшелер ішіндегі аденомерлераралық борпылдақ дəнекер ұлпасы түзеді. Строма арқылы қан жəне лимфа тамырларымен жүйкелер өтеді. Дəнекер ұлпалық аралықтарда 365
кездеседі. Фолликулдардың қабырғасы мен аралшық
жүктеу/скачать 3,09 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|