Кафедра: қаржы және құқық 5B030100 – «Құқықтану»
жүктеу/скачать 1,2 Mb. Pdf көрінісі
|
imashev kylmystyk
|
2. Қылмыстық процестегі лауазымды тұлғалар және органдар. Сот Қылмыстық iстер бойынша сот әдiлдiгiн жүзеге асыратын заңды, тәуелсiз, бiлiктi, бейтарап сот билiгi органы болып табылады (ҚР ҚПК 51–57- баптар). Сот – бұл сот билiгiне ие бiр ғана мемлекеттiк орган. Ол мемлекет атынан қылмыстық iстер бойынша үкiм шығару ерекше құқығына ие. Сот өз қызметi арқылы мынадай тәртiптiң сақталуын қамтамасыз етедi: – нақты iстердiң соттылыққа жататындығын анықтау; – нақты iстердi қарау үшiн сот құрамын қалыптастыру; – соттардың қарсылық бiлдiруi; – iстi шешу қызметiнен айыптау және қорғау қызметiн ажырату. Өз қызметiнде сот анықтау органдары мен алдын ала тергеу органдарының қорытындысына, прокурор пiкiрiне және жоғары тұрған сот инстанцияларының қорытындысына байланысты (тәуелдi) болмайды. Сот бiрiншi сатыдағы сот ретiнде, апелляциялық және қадағалау сатысындағы сот ретiнде әрекет ете алады. Ол әрқашан ешкiмге тәуелдi болмай-ақ, өзiнiң iшкi сенiмiне сүйене отырып, дәлелдемелердi сараптайды, жекеше өз алдына барлық мәселелердi шешу арқылы Қылмыстық процесте басқарушы, билiк етушi дәрежеге ие бола алады. Сот әдiлдiгi судьяның жекеше дара әрекетi арқылы жүзеге асырылады. Ол құрамы үш алқабиден тұратын немесе екi судьядан және 9 алқабиден тұратын сот арқылы шешiледi (ҚР ҚПК 52, 632-баптар). 21 Сот шешiмiн өзгерту немесе алып тастау тек бiрiншi сатыдағы апелляциялық және қадағалау соттарының қарсы наразы болуы немесе шағымдануы тәртiбiне сәйкес мүмкiн бола алады. Алқабилер (ант берген заседательдер) – ҚР ҚПК-iнде белгiленген тәртiпке сәйкес Қылмыстық iстi қарауда қатысуға шақы-рылған және ант берген Қазақстан Республикасының азаматы (2006 жылдың 16 ақпанындағы «Алқабилер туралы» Қазақстан Республикасының Заңы). Алқабилердiң өкiлеттiлiгi мен оның тәуелсiздiгiне кепiлдiгi ҚР ҚПК- нiң 14-тарауында айқындалған. Алқабилердiң құқықтары: (ҚР ҚПК 647-бап) сотта алқабилердiң мiндеттерiн жүзеге асыру кезiнде заңмен белгiленген соттардың тәуелсiздiк кепiлдiгi таратылады. Прокурор – анықтау, тергеу органдарының Қылмыстық iстi қарастыру заңдылығын және сот шешiмiнiң заңдылығын, Қылмыстық процестiң барлық кезеңдерiндегi Қылмыстық қудалау заңдылығын қадағалау сияқты өз бiлiктiлiгi шегiнде қызмет ететiн мемлекеттiң уәкiлеттi лауазымды тұлғасы. Өзінің процесс уәкiлеттiлiгiн атқару барысында прокурор тәуелсiз және тек заңға ғана бағынады (ҚР ҚПК 58-бап). Қылмыстық iс жүргiзу заңына сәйкес прокурордың (ҚР ҚПК 1, 185, 186, 193, 317, 337, 414, 483, 484, 488-баптары) сотқа дейiнгi өндiрiс кезеңiнде және сот талқылауы кезiнде заңды күшi бар (құқылы) жүктеу/скачать 1,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|