Казахский национальный педагогический

Resume 
At  present  time  one  of  the  actual  problems  is  working  out  of  the  new  technologies  in  foreign 
language  education.  The  problem  of  involvement  of  the  new  echnologies  into  the  system  of 
education of Kazakhstan is dealt in this article. 
 
ӘОЖ 378.18:14.35.19 (37.016) 
 
Сайбекова Н.У. 
Абай атындағы ҚазҰПУ, Алматы, Қазақстан  
СТУДЕНТТЕРДІҢ  КОММУНИКАТИВТІ-КОГНИТИВТІ  ӘРЕКЕТІН 
ДАМЫТУ 
 
Қазіргі таңда шетел тілін оқытуда студенттердің танымдық, коммуникативті-
когнитивті  әрекетін  және  сӛйлеу  дағдысын  дамыту  мәселесі  ӛте  маңызды  болып 
табылады. Сӛйлеу әрекеті оқу әрекетімен тікелей байланысты, коммуникативтік оқыту 
үдерісінде білім беру ауызша (тыңдалым, сӛйлесім) және коммуникацияға (оқылым және 
жазылым)  тарту,  қарым-қатынас  жасай  білу  дағдысын  қалыптастырумен  және 
дамытумен тығыз байланысты болып табылады. Мақалада ертегіні негізге ала отырып 
студенттердің коммуникативті-когнитивті әрекетін дамыту қарастырылады.  
Тірек  сөздер:  коммуникативті-когнитивті    әрекет,  коммуникация,  тілдік  орта, 
сӛйлеу әрекеті, когнитивтік лингвистика. 
 
Әлемнің  кӛптеген  елдерімен  тығыз  байланыс  орнатып,  саяси-
экономикалық  және  ғылыми-мәдени  қарым-қатынастарымызды  едәуір 
тереңдете түстік. Қазіргі күн сайын жаңарып жатқан қоғамда ӛзгелермен иық 
тірестіріп қатар тұрып, батыспен байыпты сұхбат құрып, шығыспен шынайы 
қатынас  орнатып,  түстіктегі  жұрттармен  тең  сӛйлесе  алатын  іргелі  ел 
болуымыз – білікті мамандарға тәуелді екендігіне тағы да кӛз жеткіздік. Ал, 
білікті  маман  дайындау  –  білім  берудің  моделі  мен  құқықтық  базасына 
тікелей байланысты. Осыған орай, «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстанды» құру 
біздің  алдымызға  үлкен  мақсаттар  қойып  отыр.  Ол  –  жеке  тұлғаның  және 
қоғамның, «парасатты экономиканың» қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін 
бәсекелестікке  қабілетті  білім  беру  жүйесін  қалыптастыру.  Елбасымыз 
Н.Ә.Назарбаевтың 
«Жаңа 
онжылдық­жаңа 
экономикалық 
ӛрлеу-
Қазақстанның    жаңа  мүмкіндіктері»  атты  Қазақстан  халқына  29  қаңтар 
2010  жылғы  жариялаған  жаңа  Жолдауында  білім  беру  туралы  «Жоғары 
білім  сапасы  ең  жоғары  халықаралық  талаптарға  жауап  беруі  тиіс.  Елдегі 
ЖОО-лар әлемнің жетекші университеттерінің рейтингіне енуге ұмтылулары 
керек.  2015  жылға  қарай  Ұлттық  инновациялық  жүйе  толыққанды  жұмыс 
істеп,  2020  жылға  қарай  елде  енгізілетін  талдаулар,  патенттер  мен  дайын 
технологиялар  түрінде  ӛз  нәтижелерін  беруге  тиіс»-деп  арнайы  атап 
кӛрсетілген [1].  
Маманның  біліктілігі  мен  кәсіби  деңгейінің  жоғары  болуы  оқыту 
үрдісін  дұрыс  ұйымдастыра  білумен  байланысты.  Еліміздің  білім  беру 
жүйесінде  әлемдік  деңгейге  жету  үшін  жасалып  жатқан  талпыныстар 
жағдайында  әр  түрлі  әдіс-тәсілдерді  қолдана  отырып,  терең  білімді, 

ізденімпаз,  барлық  іс-әрекетінде  шығармашылық  бағыт  ұстанатын,  сол 
тұрғыда  ӛз  болмысын  таныта  алатын  жеке  тұлғаны  қалыптастыру  маңызды 
міндет  болып  отыр.  Атап  айтқанда,  студенттердің  коммуникативтік-
когнитивті  әрекетін  қалыптастыру  маңызды  болып  табылатындықтан, 
жоғары  оқу  орындарында  ӛмір  сүріп  отырған  заманның  қажеттілігіне, 
әлеуметтік жағдайына, қоғамның нақты сұранысына қарай оқытып тәрбиелеу 
және  жеке  тұлғаны  адамзат  мәдениетінің  барлық  байлығы  негізінде 
қалыптастырушы  ретінде  болашаққа  қызмет  ететін  кәсіби  білімді 
мамандарды даярлау ӛзекті мәселе болып табылады.  
Қазіргі  таңда  шетел  тілін  оқытуда  студенттердің  білім-біліктілік, 
танымдық,  коммуникативтік-когнитивті  әрекетін  және  сӛйлеу  дағдысын 
дамыту  мәселесі  ӛте  маңызды  болып  табылады.  Сӛйлеу  әрекеті  оқу 
әрекетімен тікелей байланысты, коммуникативті оқыту үдерісінде білім беру 
ауызша  (тыңдалым,  сӛйлесім)  және  коммуникацияға  (оқылым  және 
жазылым)  тарту,  қарым-қатынас  жасай  білу  дағдысын  қалыптастырумен 
және дамытумен тығыз байланысты болып табылады. Коммуникативтік әдіс 
– студент мен оқытушының тікелей қарым-қатынасы арқылы жүзеге асатын, 
белгілі-бір  тілде  сӛйлеу  мәнерін  қалыптастыратын,  тілдік  қатынас  пен 
әдістемелік  категорияларға  тән  басты  белгілер  мен  қағидалардың  басты 
жүйесінен  тұратын,  тіл  үйретудің  тиімді  жолдарын  тоғыстыру  нәтижесінде 
тілдік  қарым-қатынас  құралы  ретінде  іс  жүзіне  асыратын  әдістің  түрі. 
Когнитивтік  әрекетке  тоқталмас  бұрын,  когнитивтік  психология  мен  
когнитивтік  лингвистика  саласындағы  зерттеулердің  ортақ  мәселені 
қарастыратынын байқауымызға болады.  
Когнитивтік  психология  («тіл  біліміндегі  психологизм»)  дегеніміз  - 
адамдардың  дүние,  әлем,  қоршаған  орта  жайлы  ақпаратты  қалай  алатыны 
мен  адам  берілген  ақпаратты  қалай  ұғынады,  ақпараттың  есте  сақталып 
білімге айналуы мен осы білімдердің біздің зейініміз бен жүріс-тұрысымызға 
тигізетін  әсерін  зерттейтін  психологияның  бip  саласы  болса,  адамның 
шындық  туралы  алған  ақпаратты  түсініп,  оны  шешім  қабылдау,  күрделі 
мәселелерді  шешуде  колдана  бiлуі  когнитивтік  әдіс  арқылы  іске  асады. 
Когнитивтік  психологияның  нысанын  білімнің  құрылымы  мен  түсінік 
аппараты немесе адамның ойлау әрекеті құрайды [2]. Сонымен, когнитивтік 
психология  мен  когнитивтік  лингвистиканың  қарастыратын  ортақ 
мәселелері: жады (есте сақтау), ішкі сӛздік қор, сӛйлеу әрекетін туғызу мен 
қабылдау.  Яғни,  когнитивтік  психология  мен  когнитивтік  лингвистиканың 
қарастыратын ортақ мәселелері бір болғандықтан, қарым- қатынас үдерісінде 
студенттердің коммуникативті -когнитивті әрекетін қалыптастыруда олардың 
ӛзара тығыз байланысты және маңызды екендігін кӛреміз.  
Қазіргі  таңда,  шетел  тілін  оқытуда  студенттердің  коммуникативті  -
когнитивті  әрекетін  қалыптастыру  және  дамыту  ең  маңызды  мәселенің  бірі 
болып  табылады.  Ол,  жоғарыда  атап  ӛткендей,  сӛйлеу  әрекетін  туғызу  мен 
қалыптастыру үрдісін жоғары деңгейде ұйымдастыра білу  болып табылады. 
Шетел  тілінде  сӛз  әрекетінің  жоғары  деңгейде  болуы  коммуникативті  -
когнитивті 
әрекет 
элементтерінің 
студенттердің 
бойында 
толық 

қалыптасуынан  кӛрініс  табады.  Олар:  коммуникативті-когнитивті  әрекет, 
когнитивті  әдіс,  коммуникативтік  дағды.  Аталған  элементтерді  шетел 
тілдерін  оқып  үйренудің  сӛйлесім  әрекетінде  қалыптастыру  және  оны 
студенттердің бойында толық кӛрініс табуына мүмкіндік жасап, басқара білу 
де  оқытушының  шеберлігіне  байланысты  екендігін  кӛруге  болады.  Яғни, 
оқытушының  коммуникативтік тәртіп аймағындағы білімі (қажетті тілдерді 
білуі, педaгогика және психология, логика, риторика, мәдениет және сӛйлеу 
аймағындағы  білімі)  және  коммуникативтілік  және  ұйымдастырушылық 
қабілеті  (іскерлік  қатынастарды  нақты  және  жедел  орнату,  белсенділік 
таныту, тұлғаны дұрыс қабылдау және түсіну негізінде психологиялық әсер 
ету,  қоршаған  ортамен  және  оқшауланған  адамдармен  біріккен  іс-әрекет 
кезінде  белсенді  әрекет  жасау)  болуы  қажет.  Сонымен  қатар,  оқытушы 
вербальды  және  вербальды  емес  қарым-қатынас  мәдениетін  (сӛйлеу 
техникасы,  риторикалық  амалдар,  аргументация  техникасын  және 
шарттасуды жүргізу, кәсіби педагогикалық әдеп ережелерін сақтау, ұғымдық 
категориялық  ақпаратты  мақсатты  түрде  қолдану,  сӛйлеу  мәдениетін 
меңгеру, вербальды емес құралдарды қолдану) меңгеруі тиіс. 
Коммуникативті  әрекет  -шетел  тілінің  грамматикалық  құрылымы  мен 
тілдік  бірліктердің  қызметін  толық  білетін,  лингвистикалық  білімі  сӛз 
әрекетінен  сӛйлеу  түрі  жоғары  деңгейде  кӛрінетін,  шетел  тілінде  еркін 
қарым-қатынас  жасай  алатын  адамның  тілге  деген  қабілеттілігі  болса, 
коммуникативті  –когнитивті  әрекет  белгілі-бір  тілдік  ортада  немесе  арнайы 
ұйымдастырылған 
оқу 
үрдісінде 
қалыптасады. 
Студенттердің 
коммуникативті-когнитивті  әрекетін  дамытуда  мәтінмен  жұмыс  жасау  аса 
маңызды  орын  алады.  Мәтін  лингвистикасы  –  ӛзінің    теориясы  мен 
практикасы  бар  салыстырмалы  түрде  алғанда  жас  (ХХ  ғасырдың  ортасы) 
дербес  ғылым  және  оқу  пәні.  Мәтін    лингвистикасы    мәтін  ұғымына 
негізделіп,  кӛбінесе  оны  талдаумен  байланыстыратын  филологиялық 
риторика  аталатын  риториканың  тағы  бір  бағытының  дамуына  ықпал  етеді. 
Мәтін  лингвистикасы  мәтінде  қолданылатын  түрлі  коннотация  құралдары 
(функциональды-стилистикалық, эмоциональды-экспрессивті, бағалаушы) ең 
алдымен,  функциональды  стилистикада  зерделенетіндіктен  стилистикамен, 
нормаларын  білмей  қарым-қатынас  мәдениетін  меңгеру,  сауатты  және 
коммуникативті  барабар  мәтін  құрастыру  мүмкін  болмағандықтан,  сӛйлеу 
мәдениетімен  тығыз  байланысты.  Мәтін  лингвистикасында  мәтіннің  негізгі 
екі объектісі айқындалады: 
  тұтас  сӛйлеу  шығармасы  –  сӛйлеудің  кең  мағынасындағы  мәтін, 
макромәтін; 
 
күрделі  фразалық  тұтастық  немесе  күрделі  синтаксистік    тұтастық  –
сӛйлеудің тар мағынасындағы мәтін, микромәтін.
 
«Мәтін»  (текст)  сӛзінің  этимологиясы  латынның  texo-«тоқимын», 
«тігемін»,  «ӛремін»  етістігіне  ұштасады,  textus  -«мата»,  («ткань»)  дегенді 
білдіреді  (орыстың  «текстиль»  сӛзін  еске  алайық»).  Басқаша  айтқанда, 
«мәтін»  (текст)  сӛзі  семантикасының  негізінде  «тігу»,  «ӛру»  метафорасы 
жатыр.  Салыстыру  үшін:  «мән-мағынасыз  әлденені  айтуды»  білдіретін, 

«плести» етістігі, «сплетни» зат есімі немесе кӛне орыс кітап сӛзі «плетение 
словес»; қазіргі лингвистер мен сыншылардың еңбектеріндегі «ткань текста» 
метафорасының  қолданылуы  [3].  Мәтін  дегеніміз  -адам  ӛзінің  когнитивтік 
және  тілдік  қабілеттеріне  байланысты  жүзеге  асыратын  сӛйлеу-ойлау 
қызметінің  қорытындысы  және  дискурстың  нәтижесі  болады.  Мәтінге 
когнитивтік-дискурстық  кӛзқарас  оның  кӛп  жоспарлылығын  және  кӛп 
қырлылығын  ескереді,  сонымен  қатар  мәтінді  тілдік  дерек  ретінде 
шығарумен байланысты күрделі ментальды процестерді нақты елестету мен 
түсіндіруге  мүмкіндік  береді.  Кез-келген  мәтін  –  ең  алдымен,  нақты  табиғи 
тілдің  сӛйлеу  туындысы.Мәтін  ретінде  кез  келген  қысқаша  әңгімені  немесе 
студенттерге  тәрбиелік,  тағылымдық    тәрбие  беретін  ертегіні    алуымызға 
болады.   
Ертегілер  кӛбінесе  ауызша  айтылатын  болғандықтан,  оны  ерте 
замандағы  кӛркем  әңгіме  деуге  де  болады. Ертегілерден  біздің 
бабаларымыздың  тұрмысын,  әдет-ғұрпын,  салт-дәстүрлерін  кӛреміз. 
Ертегілерде  жауыздық  пен  әділдік,  қастық  пен  достық,  жамандық  пен 
жақсылық күресіп, ақыры, соңғылары жеңіп шығады.  Жағымды кейіпкерлер 
ӛз жолында қорқынышты құбыжықтарға, алдырмас кедергілерге тап болады. 
Ер Тӛстік, Нан-батыр, Әбдірахман патшалар тіптен жер асты әлеміне де 
түсіп кетеді. Күнікей қыз оттан күймей аман шығады. Ал, Алдар кӛсе болса. 
Ерте заманда, құйрығы келте заманда Шықбермес Шығайбай дейтін 
бай  болыпты.  Тӛрт  түлігі  сай  болыпты.  Қӛңілі  жай  болыпты.  Сол 
Шықбермес  Шығайбай  үйіне  ешкімді  қондырмайды  екен,  қондырса,  дәм 
бермейді екен. Тіпті тастан да қатты сараң, ӛзі тойса да, кӛзі тоймайтын 
адам екен. Үйіне кісі келсе оның жауабы: — Шық, әй! — екен. Осыдан жұрт 
оны  Шығайбай  атап  кеткен  екен.  Шықбермес  Шығайбайдың  аты 
естілмеген  ел  болмайды  екен.  Оның  «Шық-әйін»  естімеген  жан  болмайды 
екен.  Қайтсем  де,  қалай  болса  да  Шығайбайдан  дәм  татам  деген 
талайлардың  тауы  шағылған  болады  екен.  Алдар  қу!  Алдардың 
алдамайтыны,  арбамайтыны  жоқ  деген  атақ  ел-елге  жайылды.  Ел 
аузындағы  мәтелге  айналады.  Әй,  Алдарың  қанша  қу  болса  да,  Шықбермес 
Шығайбайды  алдай  алмас,  —  дейді  жұрт.  Осы  сӛз  Алдарға  жетеді. 
Шықбермес Шығайбайдың атын Алдар да есітеді. 
—  Шықбермес  Шығайбайды  мырза  бай  етпесем,  Алдар  деген  атым 
құрысын,  —  деп,  Алдар  аттанады.  Шықбермес  Шығайбайдың  елін  іздеп 
сапар  шегеді.  Күн-түн  жүреді.  Ақырында  елден  іргесін  аулақ  салған,  ен 
далада  жалғыз  үй  қонған  Шығайбайдың  үйіне  келеді.«Не  істеп  отыр  екен 
бұл қу» деп, атын алысқа тұсап, ӛзі білдірмей келіп, жабықтан сығалайды. 
Сығаласа:  Шығайбай  қазы  тіліп  отыр  екен.  Бәйбіше  нан  илеп  отыр  екен. 
Тоқалы  бас  үйтіп  отыр  екен,  қызы  тырнаның  жүнін  жұлып  отыр  екен. 
«Осыдан  татпасам  Алдар  атым  құрсын»,  —  деп  жылмаң  етіп;  —  Кеш 
жарық! — деп кіріп барады. Бұлар да жылдам екен, Алдар «кеш …» дегенді 
айтып  болғанша  қолдарындағыларын  жасыра-жасыра  қойып,  Шығайбай 
таспаны,  бәйбіше  ұр-шықты,  қызы  тігіліп  жатқан  кӛйлекті,  тоқалы 

кӛсеуді  қолдарына  алып  отырыса  қалады,  Түк  білмегенсіп,  қолдарындағы 
іспен болып отырғансып, жайбарақат бола қалады.  
Қазақ мәдениетінде қонақжайлылық пен  келген қонаққа  мейірбандық 
кӛрсету  аса  маңызды  болып  табылады.  Этно-мәдени  стереотип  -  әлдебір 
халықты  сипаттайтын  мінездер  туралы  қалыптасқан  түсінік,  яғни, 
этномәдени  қасиеттерінің жүйесі.  Шығыс  мәдениеті  кеңістігіндегі  сараңдық 
ұғымы  батыс  мәдениетімен  ұшырасқанда  берісі  түсінбестік,  әрісі  мәдени 
шиеленіс  немесе  ұғынбаушылық  тудырады.  Отандық  мәдениет  ӛкілдері 
(қазақ, орыс) батыстық  мәдениет ӛкілдерінің қонақжайлықты бір кесе кофе 
немесе бір бокал шырынмен шектейтінін ұят санайды. Біздің мәдениетімізде  
дастархан  басында  араласып,  әңгімелесетін  болғандықтан,  басқа  мәдениет 
ӛкілдерінің  бір  кесе  кофемен  шектелуі  аса  ерсі  болып  саналады.  Оған 
себептер де аз емес, ата-бабамыздан келе жатқан қонақжайлылық, кең байтақ 
жеріміз, мінезіміздің дархандығы. Алыстан келген қонаққа алдына алдымен 
ас  қойып,  содан  соң  барып  жай-жапсарын  сұрау  да  қазақ  халқының 
дархандығына тән мінез. Қазақтың қонақжайлылығы, немістің ұқыптылығы, 
орыстың  тәуекелшілдігі,  қытайдың  рәсімшілдігі,  африкандық  темперамент, 
итальяндықтардың  қызбалығы,  финдердің  бірбеткейлігі,  эстондықтардың 
жайбарақаттылығы, поляктың сыпайылығы – тұтас халық туралы стереотипті 
түсінік.  Ал,  Алдар  кӛсе  мен  Шықбермес  Шығайбай  ертегісінен  кӛретініміз, 
сараң байдың дастарқанынан  Алдар қайтсе де дәм татамын деп ойлайды, ал 
Шығайбай  қайтсем  де  тағам  бермеймін  деп  ойлайды.  Сараң  байдың 
сараңдығына мойымастан, алдап арбау арқылы Алдар Шығайбайдың үйінен 
дәм татады. Яғни, Шығайбай қазақ халқының дархан мінезінде алдап арбау 
арқылы  болса  да,  шынайы  емес  мінезбен  ӛтірік  кӛлгірсіп  Алдар  қудың 
арбауына түсіп қалады.  
Қорыта  келгенде,  студенттердің  коммуникативті  –когнитивті  әрекетін 
дамытудағы  оқу  және  сӛйлеу  дағдысын  дамытуда  мәтіндерді  қолданумен 
қатар, біз оларды жай ғана бір тілден екінші тілге аударып қана қоймаймыз, 
мәтінді тереңінен түсініп оқу арқылы студенттердің  когнитивті танымын да 
кеңейтуге  айрықша  кӛңіл  бӛлеміз.  Яғни,  бұдан  ертегілер  де  танымдық, 
тағылымдық тәрбие беруде айрықша рӛл атқаратындығын кӛруге болады.  
 
Әдебиеттер тізімі: 
1 «Жаңа онжылдық -жаңа экономикалық ӛрлеу-Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері» 
атты Қазақстан халқына  Жолдауы. 29 қаңтар 2010 жыл. 
2 http://www.izden.kz/referattar/kazak-tili-men-debieti-pedagogika 
3 Жармакин О.Қ., Мағзұмов Қ.Б.Мәтін лингвистикасы: филология 
мамандықтарының студенттеріне арналған  оқу құралы  – Павлодар, 2011. – 84 б.  
 
 
 
 
 
 
 

Резюме 
В статье рассматриваeтся  развитие коммуникативно-когнитивной деятельности студентов 
при изучении английского языка, приведя конкретные примеры на основе сказки.   
 
Resume 
The  development  of  communicative-cognitive  activities  of  students  on  the  basis  of  English 
language is considered in the article, giving concrete examples from fairy tales. 
 
 
УДК 378.02:37.016 14.35.09 
 
Кусайынова А. - магистрант  
Центрально-Азиатский Университет, Алматы, Казахстан 
 
ЭФФЕКТИВНОСТЬ И ВОЗМОЖНОСТИ ПРИМЕНЕНИЯ 
ИННОВАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ В ОБУЧЕНИИ АНГЛИЙСКОМУ 
ЯЗЫКУ В ВУЗЕ 
 
Процесс  глобализации,  охвативший  сегодня  все  сферы  жизни  во  всем  мире,  не 
оставил в стороне и Казахстан.  За последние двадцать лет в республике кардинальные 
изменения  в  общественной,  политической  и  экономической  жизни  оказывают  заметное 
влияние  на  развитие  различных  сфер  деятельности,  в  том  числе  и  на  сферу  бизнеса,  а 
также на роль и место иностранного языка в межкультурной деловой коммуникации. 
Ключевые  слова:
 
инновационная  технология,  деловая  коммуникация,  высшее 
учебное заведение, мотивация, эффективность обучения. 
 
Без сомнения, английский язык стал одним из ведущих языков в сфере 
международной  деловой  коммуникации  ХХІ  в.  В  большинстве  случаев,  
владение  английским  языком  считается  одним  из  важнейших  условий 
интеграции  в  мировое  сообщество,  обязательным  элементом  позитивных 
социальных изменений, экономического благополучия и новых технологий. 
В  Казахстане,  как  и  во  всем  мире,  всѐ  большее  применение  получает 
английский язык, один из языков межкультурного общения в сфере деловой 
коммуникации.  В  наше  время  изучение  английского  языка  в  Казахстане  с 
каждым днем становится более актуальным среди казахстанцев. Хотелось бы 
привести  пример  статистики  из  разных  стран.  Например,  в  России, 
английский  язык  изучают  порядка  70  %  учащихся  высших  учебных 
заведений. В Германии в ходе одного из опросов  общественного мнения 45 
% опрошенных заявили, что владеют английским языком. В Италии, знание 
английского языка выступает как обязательное условие при занятии многих 
должностей,  связанных  с  эксплуатацией  современной  техники.  Владение 
английским 
языком 
становится 
нормой 
для 
научно-технической 
интеллигенции  большинства  развитых  стран.  «Знания  и  профессиональные 
навыки  –  ключевые  ориентиры  современной  системы  образования, 
подготовки 
и 
переподготовки 
кадров. 
Чтобы 
стать 
развитым 
конкурентоспособным государством, мы должны стать высокообразованной 
нацией»,  -  отметил  президент  РК  Н.А.Назарбаев  в  Стратегии  «Казахстан 
2050» [1]. Концепция модернизации казахстанского образования определяет 

социальные  требования  к  системе  образования:  "Развивающемуся  обществу 
нужны  современно  образованные,  нравственные,  предприимчивые  люди, 
которые  могут  самостоятельно  принимать  ответственные  решения  в 
ситуации  выбора,  прогнозируя  возможные  последствия,  способные  к 
сотрудничеству, 
отличаются 
мобильностью, 
динамизмом, 
конструктивностью, обладают развитым чувством ответственности за судьбу 
страны".  Модернизация  содержания  образования  в  Казахстане  на 
современном  этапе  развития  общества  не  в  последнюю  очередь  связана  с 
инновационными процессами в организации обучения иностранным языкам.  
Как  известно,  методика  преподавания  иностранному  языку  имеет  свою 
большую  историю.  К  ним причисляются  методы:  грамматико  -  переводной, 
прямой, the Palmermethod, the Gouinmethod, the Jacatotmethod, устный метод 
Fries,  метод  чтения  M.West,  современные  технологии  и  методы.  Учитывая 
богатый  методический  опыт  прошлого,  и  руководствуясь  современными 
требованиями  к  иностранному  языку,  методика  преподавания  продолжает 
своѐ развитие [2]. 
Следует  отметить,  что    инновация,  нововведение  (англ. innovation) — 
это 
внедрѐнное 
новшество, 
обеспечивающее 
качественный 
рост 
эффективности  процессов  или  продукции,  ввостребованное  рынком. 
Является  конечным  результатом  интеллектуальной  деятельности  человека, 
его 
фантазии, 
творческого 
процесса, 
открытий, 
изобретений 
и 
рационализации.  Примером  инновации  является  выведение  на  рынок 
продукции  (товаров  и  услуг)  с  новыми  потребительскими  свойствами  или 
качественным повышением эффективности производственных систем. 
В  современной  научно-педагогической  литературе  часто  используется 
понятие  «инновационные  технологии»,  которое  рассматривается  нами  как 
педагогические технологии, внедряемые в образовательный процесс с целью 
достижения  целей  образования,  соответствующих  возросшим  социально-
экономическим  запросам.  Таким  образом,    в  последние  годы  всѐ  чаще 
поднимается  вопрос  о  применении  инновационных  технологий  в 
образовательном  процессе  РК.  Мы  можем  уверенно  сказать,  что 
инновационные  методы  –  это  новое,  современное  оружие  педагога. 
Инновационные методы обучения  – это методы обучения,  которые несут в 
себе  новые  способы  взаимодействия  «преподаватель  –  студент», 
определенное новшество в практической деятельности в процессе  овладения 
учебным материалом. Это не только новые технические средства, но и новые 
формы  и  методы  преподавания,  новый  подход  к  процессу  обучения. 
Применяя  современные  технологии  в  обучении  иностранному  языку,  мы 
показываем,  как  технологии  могут  быть  эффективно  использованы  для 
повышения 
качества 
обучения 
иностранному 
языку 
студентов, 
формирования  и  развития  их  коммуникативной  культуры,  обучения 
практическому овладению иностранным языком.  
На  сегодняшний  день  задача  внедрения  инновационных  технологий  в 
систему образования РК состоит в том, чтобы создать условия практического 
овладения языком для каждого учащегося, выбрать такие методы обучения, 

которые  позволили  бы  каждому  студенту  проявить  свою  активность,  своѐ 
творчество,  активизировать  познавательную  деятельность  в  процессе 
обучения  иностранному  языку.  Использование  современных  средств  таких, 
как  компьютерные  программы  и  Интернет-технологии,  интерактивные 
методы, а также обучение в сотрудничестве и проектная методика позволяют 
решать эти задачи. Интерактивные методы обучения – это одно из наиболее 
эффективных  методов.  Использование  интерактивных  форм  и  методов 
обучения  иностранному  языку  напрвлено  на  личностно-ориентированный 
подход,  который  должен  создавать  атмосферу,  стимулировать  интересы 
обучаемого,  развивать  у  него  желание  практически  использовать 
иностранный  язык,  стимулировать  его  речевые,  когнитивные,  творческие 
способности,  активизировать  студента,  предусматривать  различные  формы 
работы в группе: индивидуальную, групповую, коллективную [3]. Например, 
в  своей практике,  я  часто использую  интерактивную  доску  для  выполнения 
студентами проектной работы. Как известно, проектная деятельность  - один 
из методов, направленный на выработку самостоятельных исследовательских 
умений, способствующий развитию творческих способностей и логического 
мышления,  объединяющий  знания,  полученные  в  ходе  учебного  процесса  и 
приобщающий  к  конкретным  жизненно  важным  проблемам.  Проектная 
деятельность  включает  в  себя  анализ  проблемы;  постановку  цели;  выбор 
средств ее достижения; поиск и обработку информации, ее анализ и синтез; 
оценку полученных результатов и выводов. 
Современный подход к преподаванию заключается в построении его на 
технологической  основе.  Общие  принципы  и  правила  технологии 
преподавания  видятся  в  следующем:  постановка  целей;  превращение 
деятельности  ученика  в  его  самостоятельной  деятельности;  конкретизация 
учебно-воспитательных  и  развивающих  целей  и  методов;  тематическое 
планирование, включающее краткую характеристику конечных результатов и 
построение  всей  цепочки  отдельных  занятий,  связанных  одной  логикой; 
контроль 
на 
каждом 
этапе 
учебно-познавательной 
деятельности 
обучающегося; стимулирование его творческой деятельности, ориентация на 
студента не только знающего, но и умеющего; разнообразие форм и методов 
обучения,  недопущение  универсализации  отдельного  средства  или  формы 
учитывая,  предмет  преподавания  [4].  Рассматривая  общие  принципы  и 
использование  современного  подхода  в  преподавании  английского    языка, 
можно увидеть эффективность освоения практическим языком. 
Немаловажным  фактором  для  отбора  методик  является  принцип 
преемственности  разных  уровней  образования,  обеспечение  непрерывности 
образования. 
Оптимальным 
способом 
формирования 
иноязычной 
коммуникативной  компетенции  и  обеспечения  преемственности  среднего 
профессионального  образования,  является  интеграция  в  традиционный 
учебный  процесс  таких  современных  методов  обучения  иностранным 
языкам,  как  обучение  в  сотрудничестве,  использование  сети  Internet  и 
«мультимедиа».  Инновационные  технологии  в  образовании  —  это,  прежде 
всего,  информационные  и  коммуникационные  технологии,  неразрывно 

связанные  с  применением  компьютеризированного  обучения.  В  Казахстане, 
внедрение  информационно-коммуникационных  технологий  в  процесс 
обучения  является    на  сегодня  более  актуальной  проблемой  в  системе 
образования. 
Однако  темпы  его  распространения  невероятно  стремительны. 
Применение  Интернет  -  технологий  на  занятиях  по  иностранному  языку 
является  эффективным  фактором  для  развития  мотивации  обучаемых.  В 
большинстве  случаев  учащимся  нравится  работать  с  компьютером.  Сфера 
применения компьютера в обучении иностранному языку необычно широка, 
так  как  использование  компьютера  обеспечивает  студентам  возможность 
работы в интерактивной среде обучения, кроме этого компьютер может быть 
эффективно  использован  для  наглядного  представления  языкового 
материала, расширения словарного запаса. Эффективна и удобна переписка с 
жителями стран изучаемых языков посредством электронной почты; участие 
в  международных  Интернет-конференциях,  семинарах  и  других  сетевых 
проектах  подобного  рода;  создание  и  размещение  в  сети  сайтов  и 
презентаций  (они  могут  создаваться  совместно  с  преподавателем  и 
обучаемыми,  кроме  того,  возможен  обмен  презентациями  между 
преподавателями из разных стран). 
Как  показывает  педагогический  опыт,  работа  по  созданию  Интернет-
ресурсов 
интересна 
учащимся 
своей 
новизной, 
актуальностью, 
креативностью.  Организация  познавательной  деятельности  студентов  в 
малых  группах  дает  возможность  проявлять  свою  активность  каждому 
студенту.  Всемирная  сеть  представляет  уникальную  возможность  для 
изучающих  иностранный  язык  пользоваться  аутентичными  текстами, 
общаться  с  носителями  языка,  создавая  естественную  языковую  среду  и 
формируя  способность  к  межкультурному  взаимодействию.  Как  известно, 
аутентичные  материалы  мотивируют  учащихся,  потому  что  они  более 
интересны  и  являются  большим  стимулом  для  изучения  языка,    они 
приближают  читателей  к  целевой  языковой  культуре,  делая  изучение  более 
приятным.  Работая  с  аутентичными  текстами,  учащиеся  не  просто 
выполняют  то,  что  от  них  заранее  ожидается,  не  просто  работают  над 
лексикой и грамматикой, но они с увлечением открывают для себя какие-то 
понятия,  узнают  многое  об  образе  жизни  в  зарубежных  странах.  Такие 
тексты  воспитывают  толерантность  к  другой  культуре.  Целенаправленное 
использование  материалов  сети  Интернет  на  занятиях  по  иностранному 
языку  позволяет  эффективно  решать  ряд  дидактических  задач.    Таковыми 
являются:  совершенствовать  навыки  чтения;  пополнять  словарный  запас 
лексикой  современного  иностранного  языка;  совершенствовать  навыки 
монологического  и  диалогического  высказывания  при  обсуждении 
материалов  сети;  формировать  устойчивую  мотивацию  иноязычной 
деятельности в процессе обсуждения проблем, представляющие интерес для 
многих.  Исключительные  возможности  в  процессе  обучения  иностранному 
языку  Интернет  представляет  для  овладения  средствами  общения  в 
письменной форме, обеспечивая возможность реализации коммуникативного 

подхода  к  обучению  письменным  видам  речевой  деятельности.  В  целях 
обучения  иностранному  языку  используется  как  свободное  общение  в  сети, 
так и общение в режиме электронной почты. 
Для  достижения  максимального  эффекта  необходимо  использование 
широкого  спектра  инновационных,  в  том  числе,  безусловно,  разнообразных 
медиаобразовательных технологий в обучающем процессе, а также E-book. В 
современной  методике  «мультимедиа»  рассматривается  как  одно  из  многих 
технических  средств  обучения  (ТСО),  которое  способно  решать  круг  задач, 
определяемый  дидактическими  свойствами  и  функциями  данного  средства 
обучения. 
Данное 
средство 
обучения 
(мультимедиа) 
позволяет: 
интегрировать разные  виды информации  в  одном  объект-контейнере  (текст, 
звук, видео) и представлять еѐ, воздействуя на разные органы человеческих 
чувств;развивать  критическое  мышление;стимулировать  когнитивный 
процесс;интерактивно  взаимодействовать  с  обучаемыми;адаптироваться  к 
запросам  последнего;организовать  групповую  работу  в  мультимедийных 
средах;формировать 
устойчивую 
мотивацию 
к 
обучению;создавать 
максимально приближенные к реальности условия для выработки учебных и 
профессиональных навыков преподавателя иностранных языков. 
Таким образом, использование новейших информационных технологий 
на  уроках  иностранного  языка  повышает  мотивацию  и  познавательную 
активность  учащихся,  позволяет  применить  личностно-ориентированную 
интерактивную  образовательную  технологию,  способствует  преодолению 
психологического  барьера  в  использовании  иностранного  языка  в  процессе  
общения,  даѐт  возможность  избежать  субъективной  оценки,  повышает 
эффективность обучения и качество образования. 

жүктеу/скачать 3,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: