Казбеков Турлыбек Бельгибаевич Ержанова Салтанат Кулдасбаевна Жаксыбаев Куат Рахметоллаевич «Мемлекеттік менеджмент»
Еңбекті қоғамдық бөлудегі мемлекеттік қызметтің рөлі мен орны
жүктеу/скачать 240,11 Kb.
|
| 1. Еңбекті қоғамдық бөлудегі мемлекеттік қызметтің рөлі мен орны
Мемлекеттік қызмет азаматтардың еңбек әрекеттерінің бір түрі болып табылады, сондықтан еңбекті қоғамдық ұйымдастыру принциптеріне негізделеді. Басқаруды мамандандыру да еңбекті қоғамдық бөлу заңдарының әрекетімен байланысты. Тарихи тұрғыдан алғанда өндіріс көлемінің артуы мен еңбекті жалпыландыруды көреміз. Ол басқаруды еңбек нәтижесінде бірлескен адамдар деңгейі мен кезеңдеріне қарамастан қоғамдық қажетті қызмет ретінде бөлуге алып келді. Қоғам танымал жылқы қызметтер тудырады, онсыз ол мүмкін емес. Осыған бағытталған адамдар қоғам ішінде еңбекті бөлуде жаңа сала құрады. Мемлекеттік қызмет дегеніміз басқару қызметкерлерінің мақсатты түрдегі, әлеуметтік-пайдалы, объективтік қажетті және ұйымдастырушылық ресімделген әрекеті. Мемлекеттік органдарда басқару кадрларын таңдау барысында нақты бір әдістер қалыптасып отыр, кооперациялар бар және басқару еңбегін бөлу бар, басқару қызметін бөлу және лауазымды тұлалар арасында лауазымды бөлу орын алған. Осы тұрғыдан алғанда мемлекеттік қызмет жалпы еңбек құқықтары нормасына негізделеді. Мемлекеттік қызметтің кәсіби қызметі нақты бір тән сипаттары болады. Ондай белгінің бірі еңбек ерекшелігі болып табылады (қызметтік функция). Мемлекеттік қызмет нақты бір қызмет түріне жататын жұмысты орындауды көрсетеді, яғни мамандықтар, кәсіп, лауазымдар. Кәсіп дегеніміз – ол еңбек қызметіндегі кең түрдегі сала, онда адам өзінің еңбек мамандығын қолдана алады өз білімін мүмкіндігі мен ептіліктерін қолданады. Мамандық дегеніміз – ол неғұрлым тар мағынадағы еңбек әрекеттері, ол аталған кәсіп аясында болады, онда жұмысшының терең білім мен дағдылары болады, білімді жұмыс барысында қолданады. Біліктілік дегеніміз ол аталған жұмыскерді қандай деңгейдегі күрделі жұмысты атқару алуын көрсетеді, мемлекеттік қызмет саласында аталған түсініктер мазмұны жағынан толықтырылады, мысалы, мемлекеттік лауазымдағы жұмыс әр түрлі білімді талап етеді, (экономикалық, заң және т.б.) сонымен қатар біліктілік талаптарына сәйкес тәжірибені де талап етеді. Әкімшіліктік мемлекеттік қызметкерлердің біліктілігі біліктілік санаттарымен анықталады. Мемлекеттік қызметтің басқа бір белгісі мемлекеттік қызметкердің мемлекеттік орган жұмысына жеке қатысуы. Ол азаматты мемлекеттік органның жеке құрамына (штатқа) алуы және оны басқару қызметін қосу болып табылады. Себебі аталған лауазымда мемлекеттік қызметкердің жеке мүмкіндіктері жүзеге асырылатын болғандықтан аталған лауазымдық тұлғаны басқа лауазымдық тұлғамен жоғары органның келісімінсіз ауыстыруға жол берілмейді. Сонымен, мемлекеттік қызметтің ерекшеліктері мына белгілерді де көрсетеді, ол лауазымды тұлғаның еңбек ақысы. Еңбекақының мынандай ерекшеліктері бар: жұмыс сапасы мен санына қарай төленеді ол еңбекті бағалаудың бірегей критерийлерінен алынады (мөлшерлеме мен жүктеме); алдын ала анықталған норма бойынша жүргізіледі; төлемнің негізгі бөлігі (лауазымдық жүктеме) мемлекеттік органның штаттық кестесімен анықталады, ал қосымша төлем мемлекеттік қызметкердің біліктілігіне байланысты болады және басқа да жағдайларға байланысты болады (мемлекеттік қызметтегі жылдар үстемақысы басқа да төлемдер сыйақы) көлемі шектелмейді алайда заңнамада анықталған минималды көлемнен төмен болмайды; ақшалай формада төленеді. жүктеу/скачать 240,11 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|