а [а] [ә],
е [э] бер, [й] неге, [ө] төсек, [је] егер;
о [о], [уо], [ө]
сойдеді; ы [ы], [і]; у
[ұ], [ү]; а[ә], і[і], ǒ[ө].
Ал дауыссыздар таңбасы мынадай болды: п, б, м, w (у), т, д,
н, ж, з, ш, с, р, л, j (й), қ (қ), ғ (ғ), к, г, нь (ң). Н.И. Ильминский
<қ>, <ғ> дауыссызы басқа дауыссыздарға қарағанда ерекшеле-
нетіндіктен жеке-жеке әріп арнадық дейді, сондай-ақ <ж>, <ш>
фонемалары жіңішке тілалды ғана болып айтылатынын ескер-
теді.
Сонымен бірге ғалым жазба тілде мынадай морфонологиялық
алмасулардың таңбаланатынын көрсетеді: <б>-<у> (табыб-
тауыб ), <м>-<н> (Махамбет, Үмбет), <н>-<д> (кімді), <д>-
<н> және 0 (кімнен; мен(д)ен-менен). Ал сөз басындағы л, р
әріптерінің алдына әнтек естілсе де ы, і қысаңдарын жазу
дұрыстығын оларға күшейткіш буын лап-лас, рап-рас деп емес,
ып-рас, ып-лас болып жалғанатынына негіздейді.
В.В.Радлов та өзінің 1870ж. жарық көрген “Образцы народ-
ной литературы тюркских племен Южной Сибири и Джунгарии”
деген хрестоматиялық материалдарын орыс графикасымен
жазғаны мәлім. Мұнда байқалатын өзгешелік [и] дыбысы бірде
Достарыңызбен бөлісу: |
