156
157
сөзге аффикс жалғанғанда
ә-е
, көпбуынды сөздердің соңғы буы-
нында
и
-ге айналатынын
(бәл-белким, кәлимиң),
е
дауыстысы
көне түркілік
а
дауыстысының көрінісі екенін,
а
фонемасы
ә, е,
и
-ға сәйкескенін айтады.
енді көне түркі жазуындағы еріндік графемалардың
(о-
у, ө-ү)
таңбалануын және ерін үндестігінің берілуі туралы.
ескерткіштерде <
y
o
> гиперфонемасы бір таңбамен, <
Y
o
> бір
таңбамен бірелген. еріндік дауыстылардың графемасы жуан-
жіңішкелікпен айрылған. Сонда
өд (уақыт), үч (үш), күн
сөздерін
[ү], [ө] дыбысы арқылы да оқуға болады. Зерттеулерде бұл гра-
фема қандай белгіге сүйеніп
<ө>
не
<ү>
болып оқылатыны ай-
тылмайды. Дегенмен, мынадай ерекшелікті байқауға болады.
ескерткіштерде
ө-ү, о-у
графемасы
<о>, <ө>
фонемасының ор-
нына жұмсалған да сөз басында және і буында ғана жазылған,
ал
<у>, <ү>
фонемаларын бергенде сөздің барлық позициясын-
да кездескен. мысалы,
чөлг (шөлдік, күнтүз (күндіз), ілгерү
(ілгерү), йағру
.
Сонда і буындағы
Достарыңызбен бөлісу: 
