ДЕТСКАЯ БИБЛИОТЕКА КАК СОЦИОКУЛЬТУРНЫЙ

 
 
185 
процесса  подготовки  личности  к  жизни  в  обществе  в  сторону 
инкультурации  как  необходимости  освоения  социокультурного 
пространства,  которое  сегодня  характеризуется  мозаичностью, 
мультикультурностью, 
полиэтничностью. 
Таким 
образом, 
в 
формировании  личности  ребенка  усиливается  и  возрастает  роль 
инкультурации  как  процесса  освоения  окружающей  культуры, 
вхождения 
в 
социокультурное 
пространство. 
Психолого-
педагогические  проблемы  восприятия  ценностей  и  норм  культуры 
выступают  главным  содержанием  передачи  социального  и 
культурного  опыта  в  воспитании,  образовании  посредством 
социокультурных  институтов,  среди  которых  выделяется  семья, 
школа  и библиотека. 
Под  влиянием  процессов  глобализации  и  информатизации,  в 
связи  с  изменением  духовных  (идеологических)  и  экономических 
структур  российского  общества  в  сфере  информационных 
потребностей  личности  произошли  существенные  изменения.  В 
чтении  детей  наблюдается  преобладание  доли  функционального 
(учебного)  чтения  –  с  одной  стороны,  и  замены  творческого  чтения 
как  личностно-значимой  духовной  деятельности,  предопределяющей 
воспитательную и познавательную ценность литературы и чтения, на 
развлекательное  (досуговое)  –  с  другой.  Феномен  чтения  как 
традиционного  способа  освоения  культуры  общества  и  социального 
опыта  предшествующих  поколений,  как  составляющего  элемента 
сохранения  культуры  и  истории  страны,  бесспорен.  В  то  же  время  в 
современном обществе кризис в чтении детей и подростков нарастает 
пропорционально потокам массовой информации, насаждающих слой 
массовой  культуры,  отрывающий  личность  от  общечеловеческих 
ценностей. «Размытость» культурных ориентиров осложняет процесс 
инкультурации  личности,  придает  ему  непредсказуемый,  стихийный 
характер. 
Сегодня  мы  можем  утверждать,  что  детская  библиотека  имеет 
все  основания быть  частью пространства  полноценного  культурного, 
духовно-нравственного  развития  ребенка,  формирования  его 
осознанных  и  латентных  потребностей.  По  мнению  псхологов, 
взросление  –  особое  явление,  объективно  необходимое  состояние  в 
динамической 
системе 
общества, 
процесс 
«вызревания» 
подрастающего  поколения  [1]).  Педагогический  аспект  понятия 
«пространство  детства»,  предлагает  рассматривать  его  как 
пространство  полноценной  жизни  ребенка  –  процесс  эмоционально-
интеллектуального  развития  личности  под  воздействием  природного 
мира  и  социума  (мир  семейных  отношений,  культурное  окружение, 

 
 
186 
система  образования,  информационная  среда,  пространство  чувств 
ребенка)  [2]
.  Состояние  детства  характеризует  также  не  только 
каждого  индивида,  в  нем  находящегося,  но  и  большую  социальную 
группу общества, слой [3]
. 
Развитие  концепции  детской  библиотеки  как  неотъемлемого 
института 
Детства 
предполагает 
развитие 
не 
только 
библиотековедческих, 
но 
и 
педагогических, 
социально-
психологических,  философских  идей,  объединенных  понятиями 
«институт  детства»,  «сфера  детства»,  «культура  детства»,  «детское 
общество»,  «пространство  детства»,  «мир  детства»,  которые    можно 
рассматривать как синонимы в контексте проблемы изучения ребенка 
как субъекта детства. Соответственно читатель (пользователь) детской 
библиотеки  ассоциируется  с  субъектом  ее  информационного 
пространства,  являющегося  феноменальной  моделью  пространства 
детства. В освоении информационных и личностных ресурсов детской 
библиотеки не только проявляются такие психологические механизмы 
инкультурации  как  восприятие,  усвоение,  осмысление  культурной 
информации, содержащейся в информационных ресурсах библиотеки 
но активизируется процесс целостного развития личности.  
Нельзя  не  согласиться  с  мнением  психологов,  что  восприятие 
информации  из  книг  и  с  экрана  отличается  на  глубинном  уровне 
протекания  познавательного  и  творческого  актов,  определяющихся 
интенцией  сознания.  И  тем  не  менее,  процесс  распространения 
информационных  технологий  не  должен  восприниматься  как 
экспансия.  
Информационное пространство библиотек претерпевает сегодня 
значительные  изменения  с  появлением  электронных  изданий  – 
гипертекстовых 
словарей, 
справочников, 
энциклопедий, 
компьютерных  учебников,  обучающих  программ,  электронных 
журналов  и  др.,  а  также  в  связи  с  переходом  библиотек  на 
электронные  каталоги,  базы  данных.  Печатные  материалы  (книги, 
периодика, брошюры, материалы изобразительного искусства, атласы, 
карты,  фотографии,  нотные  издания)  используются  наряду  с 
ресурсами  Интернета,  мультимедиа  ресурсами,  электронными 
журналами  и  электронными  книгами,  в  том  числе  и  в  оффлайновой 
технологии  (ридеры,  гаджеты),  обучающими  и  развивающими 
компьютерными  играми),  которые  сегодня  представляют  видовое  и 
жанровое 
разнообразие 
информационных 
ресурсов 
детской 
библиотеки.  Проблему  будущего  электронных  книг,  ридеров  и  их 
совместного  существования  с  традиционной  книжной  культурой 
нельзя игнорировать. Сегодня еще можно уверенно назвать печатную 

 
 
187 
книгу как структурообразующий компонент детской библиотеки, хотя 
и  не  единственный,  посредством  которого  осуществляется 
межпоколенная  культурная  трансляция.  Книжные  фонды,  книга  как 
средство учебной деятельности на сегодняшний день не вытеснены и 
не  имеют  пока  адекватной  замены.  Так,  информационные  ресурсы 
Интернет  характеризует  неполнота  информации,  недостоверность. 
Нельзя  отрицать  и  тот  факт,  что  комплектование  фондов  библиотек 
крупных  мегаполисов  отличается  от  возможностей  формирования 
фондов  муниципальных  библиотек  районного  уровня  области,  края, 
поселенческих  библиотек.  В  последних  книжный  фонд  актуален  не 
только  в силу  того,  что почти безальтернативен,  но и  по  причине не 
сформированной потребности в электронной книге.  
Информационное пространство детской библиотеки отражает ее 
миссию, проявляющуюся в реализации аксиологических принципов в 
хранении,  создании  и  передаче  культурно-значимой  информации, 
воспроизводящей смыслы культуры для нового поколения. Структура 
информационного  пространства  детской  библиотеки  представлена 
двумя  уровнями:  первичным  и  вторичным.  Первичный  уровень 
включает  хранение  и  использование  информации,  воссоздающей  для 
пользователя  детской  библиотеки  весь  универсум  развития  детства. 
Читательское  назначение  отражается  в  содержании,  отраслевом, 
жанровом  и  видовом  разнообразии    системы  информационных 
ресурсов  (фонда)  детской  библиотеки.  Вторичный  уровень 
информационного  пространства  детской  библиотеки  определяется 
созданием 
и 
использованием 
вторичной 
информации 
- 
библиографической, 
вторично-семантической 
(реферативные, 
обзорные, гипертекстовые издания). 
Независимо от того, что читают сегодня наши дети – печатную 
или  электронную  книгу  –  любая  информация,  сохраняемая, 
транслируемая  детской  библиотекой,  должна  носить  ценностный 
характер по отношению к еще не сформированной личности ребенка. 
Эта  проблема  дожна  решаться  совместно  такими  институтами 
общества (институциональные механизмы инкультурации) как семья, 
детская  субкультура,  социокультурные  институты  (СМИ,  школа, 
учреждения  дополнительного  образования,  клубы,  музеи  и  др.), 
которые  и  определяют  направленность  интегративной  деятельности 
детской библиотеки, ее миссии и функций. 
Инкультурация  личности  ребенка  отражена  в  миссии  детской 
библиотеки  –  формировании  системы  передачи  нормативных 
предписаний  культуры,  социальной  жизни  и  вхождения  личности  в 
данную  культуру,  освоения  культурных  ценностей  общества,  их 

 
 
188 
изменения  и  коррекции.  Миссии  подчинены  все  функции  детской 
библиотеки:  информационная  функция  как  «всеобщая  функция 
библиотеки» 
и 
основные: 
социализирующая, 
культурная, 
педагогическая 
(образовательно-воспитательная), 
культуротворческая, 
рекреационная, 
библиотерапевтическая, 
релаксационная.  
Уникальность  детской  библиотеки  определяется  широтой  ее 
функций,  выводящих  ее  за  рамки  института  удовлетворения  только 
информационных  и  образовательных  потребностей  пользователей,  и 
обусловливается  задачами  освоения  отечественной  и  мировой 
культуры  ребенком  в  различных  периодах  детства,  т.  е.  реализации 
культуросберегающей  и  культуроформирующей  функций.  Таким 
образом,  концепция  современной  детской  библиотеки  должна 
развиваться  к  контексте  понимания  ее  как  института  трансляции  и 
трансформации культуры от одного поколения к другому. 
 
Примечание 
В  качестве  базового  определения  используется  понимание 
инкультурации  как  продолжающегося  всю  жизнь  процесса  усвоения 
традиций,  обычаев,  ценностей  и  норм  общечеловеческой  культуры; 
изучения  и  передачи  культуры  от  одного  поколения  к  другому,  не 
противопоставляющего 
инкультурацию 
социализации. 
Если 
социализация  –  это  процесс  усвоения  и  активного  воспроизводства 
индивидом  социального  опыта,  системы  социальных  связей  и 
отношений,  то  инкультурация  охватывает  процесс  усвоения 
когнитивных  аспектов  культуры  (знаний,  верований,  ценностей), 
процесс  освоения  как  родной  культуры,  так  и  общечеловеческих 
культурных ценностей.  
 
Литература  
1.  Фельдштейн,  Д.И.  Детство  как  социально-психологический  феномен  и 
особое  состояние  развития  [Текст]  /  Д.И.  Фельдштейн  //  Вопросы  психологии.  - 
1998. - № 1. - С. 3-19 
2.  Демакова,  И.Д.  Гуманизация  пространства  детства  [Текст]  /  И.Д. 
Демакова // Народное образование. - 2001. - № 4. – С. 167-172.  
3.  Щедровицкий,  П.Г.  Мышление  –  Понимание  –  Рефлексия  [Текст]  /  П.Г. 
Щедровицкий. - М.: Наследие ММК. – 2005.- 800с. 
 
 

 
 
189 
ПМПИ-ДА МЕКТЕП КІТАПХАНАЛАРЫН ӘДІСТЕМЕЛІК 
ҚОЛДАУ ОРТАЛЫҒЫН ЖАСАУ ЖӨНІНДЕГІ ЖОБАНЫ 
ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ТУРАЛЫ 
 
Х.Г. Дәндібаева, Н.А. Колодина 
ПМПИ, Павлодар қаласы 
 
Заманауи ақпараттық қоғамда мектеп кітапханасының миссиясы 
өзгеруде. Мектеп кітапханасы білім беру үдерісінің тиімді қызмет ету 
жағдайын  қамтамасыз  етеді,  білім  беру  және  тәрбие  үдерісіне 
қатысады,  мектептің  ақпараттық  орталығы,  кітап  оқудың  негізгі 
кеңістігі  болып  табылады.  Мектептің  осы  ақпараттық  орталығының 
жұмыс деңгейі мектептің білім нәтижелерінің сапасына тәуелді екенін 
халықаралық тәжірибе көрсетті.  
Заманауи 
мектеп 
кітапханалары 
қызметінің 
көпфункционалдығы  және  олардың  жұмыстарын  ұйымдастыруға 
қойылатын  талаптардың  жоғары  деңгейі  кітапханалардың  түрін 
әдістемелік  қамтамасыз  ету  мәселесін  өзектендіре  түседі.  Қазақстан 
Республикасында мектеп кітапханаларын әдістемелік қамтамасыз ету 
әдістемелік  басшылықтың  кеңес  тұжырымдамасы  шеңберінде  20-
ғасырдың  соңында  қалыптасқан  үшдеңгейлік  иерархиялық  жүйемен 
жүзеге асырылды. 
Қазақстан Республикасының мектеп кітапханаларын әдістемелік 
қамтамасыз  ету  жүйесіне  Республикалық  ғылыми-педагогикалық 
кітапхана  (РҒПК)  атынан  республикалық  орталық,  штаты  1-2 
қызметкерден 
тұратын 
мұғалімдердің 
біліктілігін 
арттыру 
институттарының  кітапханалары  атынан  облыстық  әдістемелік 
орталықтар,  қала  және  аудан  деңгейіндегі  әдістемелік  бірлестіктер 
кіреді.  Мектеп  кітапханаларының  қызметін  әдістемелік  қостау 
жөніндегі  негізгі  жүктеме  қалалық  және  аудандық  білім  беру 
бөлімдеріндегі  кітапханалық  қорлар  жөніндегі  әдіскер/мамандарға 
жүктеледі.  
Тәжірибедегідей,  мектеп  кітапханалары  білім  беруді  жетілдіру 
жағдайында  белсенді  өзгеріп  отыратын  ақпараттық  ортада  дами 
отырып, кітапханалық теория мен практиканың жетістіктерін енгізуде 
және  жаңа  технологияларды  меңгеруде  көп  қиындықтарға  да  тап 
болады.  Мектеп  кітапханашылары  өз  проблемаларының  қатарына 
кәсіби  біліктілігін  арттырудағы  қиындықтарды,  беделді  авторлардан 
тұрақты  әдістемелік  көмектің  болмауын,  кәсіби  қарым-қатынастың 
үзілгендігін 
жатқызады. 
Мектеп 
кітапханашылары 
көпшілік 
кітапханалардағы  әріптестерінен  әдістемелік  көмек  алады.  Бірақ,  оқу 

 
 
190 
кітапханаларының 
ерекшелігін 
білмей, 
орталықтандырылған 
кітапхана жүйелерінің мамандары мектеп кітапханасының қызметінің 
барлық  мәселелері бойынша кеңес бере алмайды. 
Білім беру жүйесі үшін мектеп кітапханасының маңызды рөлін 
түсіне  отырып,  Павлодар  мемлекеттік  педагогика  институтының 
кітапхана  ұжымы  2005  жылы  бастама  негізінде  ПМПИ  ғылыми 
кітапханасы  базасында  аймақтың  мектеп  кітапханаларын  әдістемелік 
қолдау  қоғамдық  орталығын  құру  жөнінде  инновациялық  жобаны  
әзірледі.  
Жобаның  мақсаты:  Павлодар  облысы  мектеп  кітапханаларын 
әдістемелік қамтамасыз етуді жетілдіру. Жобаның алғышарттары: 
Қазақстанда  және  Павлодар  облысында  бірыңғай  білім  беру 
кеңістігін  қалыптастыру,  тәрбие  және  оқу  үдерістерін  ақпараттық 
қостау  бойынша  мектеп  және  жоғары  оқу  орындары  кітапханалары 
жұмысының 
сабақтастығын 
қамтамасыз 
етуде 
әлеуметтік 
қажеттіліктің болуы; 

 
кітапханааралық  деңгейде  «жоо  –  мектеп»  жүйесінде  өзара 
әрекеттестікті нығайтудың қажеттілігі; 

 
мектеп  және  педагогикалық  білім  беру  жүйесінің  сапалы 
кітапханалық  қамтамасыз  етілуіне  деген  кәсіби  жауапкершілікті 
сезіну; 

 
қажетті 
ресурстардың 
(ақпараттық, 
технологиялық, 
әдістемелік, кадрлық) бар болуы.  
Жобада 
әдістемелік 
орталықтың 
негізгі 
міндеттері 
тұжырымдалды: 

 
оқу 
кітапханаларының 
ақпараттық 
қорларын 
тиімді 
пайдалануға ықпал жасау; 

 
мектептік білім беру мамандарына арналған библиографиялық 
өнімдерінің үйлестіруін жасау; 

 
облыстық  деңгейде  оқу  кітапханалары  қызметкерлерінің 
үздіксіз білім алу жүйесін жетілдіру; 

 
педагогикалық жоо кітапханасы мен мектеп кітапханаларының 
өзара әрекеттесу модельдерін тәжірибелі-эксперименталды әзірлеу; 

 
мектеп кітапханашыларын әдістемелік қолдау. 
Жобаны  жүзеге  асырудың  бастапқы  кезеңінде  мектеп 
кітапханалары  жұмысының  халықаралық  тәжірибесі  зерттелді, 
сауалнама  әдісімен  мектеп  кітапханашылары  қызметіндегі  кәсіби 
шектеулер  анықталды,  мектеп  кітапханашылары  мен  кітапханалық 
қорлар әдіскерлер үшін мотивациялық семинарлар өткізілді, аудандық 
және  қалалық  білім  беру  бөлімдерімен  серіктестік  қарым-қатынастар 

 
 
191 
орнатылды,  ынтымақтастық  нұсқалары  мен  ҒК  қорлары  туралы 
ақпараты бар буклеттер шығарылды. 
Жобаны жүзеге асырудың екінші кезеңі мектеп кітапханаларына 
нақты  әдістемелік  көмек  көрсетуді  ұйымдастырумен  байланысты 
болды.  Өткен  жылдары  ПМПИ  ғылыми  кітапханасында  ішінде 
облыстың  мектеп  кітапханаларына  арналған  әдістемелік  жұмыстың 
тұтас  жүйесі  қалыптасты,  оған  әдістемелік  көмектің  сан  алуан 
нысандары кіреді және мына бағыттар бойынша жүзеге асырылады: 

 
жедел кеңес беру; 

 
кәсіби ақпараттандыру; 

 
мектеп  кітапханашыларының  біліктілігін  арттыру  жөнінде  іс-
шаралар ұйымдастыру; 

 
мектеп кітапханаларының инновацияларын әдістемелік қостау; 

 
мектеп  кітапханаларына  арналған  әдістемелік  материалдар 
дайындау; 

 
мектеп кітапханаларының даму мәселелерін зерттеу. 
Мектептердің кітапхана мамандарының тапсырыстары бойынша 
жыл  сайын  әртүрлі  тақырыптар  бойынша  30-дан  50-ге  дейін  жеке 
әдістемелік 
кеңестер 
беріледі, 
оның 
ішінде: 
оқырман 
конференциясының  әдістемесі,  заманауи  кітап  көрмелерінің  түрлері, 
кітапханалық  сабақтың  әдістемесі,  «Бір  ел  –  бір  кітап»  акциясының 
бағдарламасын  әзірлеу,  мектеп  кітапханасын  жетілдіру  жобасын 
әзірлеу,  аттестаттауға  дайындалу  және  тағы  басқалар.  ПМПИ-дің 
бірегей 
жаңалығы 
электронды 
пошта 
пішінінде 
мектеп 
кітапханашыларына  қашықтықтан  кеңес  беруді  ұйымдастыру, 
электронды  тасымалдаушылар  арқылы  әдістемелік  құралдар    жасау, 
сонымен  қатар  жоо  сайтындағы  «Әріптес-кітапханашыға»  тарауында 
мектеп  кітапханаларына  арналған  әдістемелік  жасалымдарды  ұсыну 
болып табылады.  
ПМПИ 
ҒК 
жұмысының 
маңызды 
бағыты 
мектеп 
кітапханашыларының  инновациялық  жобаларын  әдістемелік  қостау 
болып табылады, олардың арасынан Астана қаласында өткен Ұлттық 
кітап оқу конференциясында (2008 ж.) жоғары баға алған «Әкем, анам 
және  мен  –  оқуға  құштар  жанұя»  атты  кешенді  жобаны  (Павлодар 
қаласы, № 43 ОЖББМ, авторы Л. Овсянникова) атап өтуге болады.  
ПМПИ  ҒК-ның  әдістемелік  кабинетіне  кітапханашылардың 
үздік  әдістемелік  жасалымдары  туралы,  облыс  мектептерінде 
енгізілген кітапханалық жаңалықтар туралы ақпараттар жинақталады. 
Кітапханашылардың  жетістіктері  кәсіби  қауымдастыққа  семинарлар 
мен  конференциялардағы  кітапханашылар  жетістіктері  көрмесін 
ұйымдастыру, әдістемелік материалдар жариялау арқылы жеткізіледі.  

 
 
192 
Мектеп  кітапханаларының  мамандарына  көмек  ретінде  ПМПИ 
мамандары  жылда  әдістемелік  және  ақпараттық-библиографиялық 
материалдар  шығарады.  Олардың  арасынан  мыналарды  атауға 
болады: 
«Азбука 
современной 
библиотеки: 
памятка 
старшеклассника»,  «Алгоритм  описания  документа  для  СПА. 
Методическая  консультация  по  работе  с  ГОСТ  7.1-2003», 
«Рекомендуем 
провести. 
Сборник 
сценариев: 
дайджест 
педагогической прессы» және т.б.  
2007 
жылдан 
бастап 
жоо 
кітапханасы 
«Мектеп 
кітапханашысының  әдістемелік  көмекшісі»  атты  электронды  жинақ 
шығаруда. Жинақтың алты басылымына заманауи мектеп кітапханасы 
қызметінің  барлық  бағыттары  бойынша  әртүрлі  әдістемелік 
материалдар 
кіреді, 
Павлодар 
облысының 
үздік 
мектеп 
кітапханаларының жұмыс тәжірибесі көрсетіледі.   
Электронды  пішіндегі  «Мектептегі  кітапханалық  жаңалықтар: 
Павлодар  қаласының  №43  орта  жалпы  білім  беру  мектебі 
кітапханасының жұмыс тәжірибесінен» атты жинақты шығару барлық 
кәсіби  қауымдастыққа  үлкен  оқиға  болды.  Мектеп  кітапханашысы 
Л.П.  Овсянникованың  соңғы  бес  жыл  ішіндегі  инновацияларының 
қайнар көзі Павлодар мемлекеттік педагогика институтының ғылыми 
кітапханасымен  әлеуметтік  серіктестігі  болды.  Электронды  жинаққа 
слайд-тұсаукесерлер, 
авторлық 
жобалар 
мен 
бағдарламалар 
материалдары, мектеп іс-шараларының сценарийлері, әр жылдардағы 
авторлардың мақалалары мен баяндамалары кірді. 
ПМПИ  ҒК-ның  әдістемелік  жұмысында  тұжырымдамалар  мен 
жобаларды әзірлеуге, мектеп кітапханаларының тарихы мен заманауи 
жағдайларын теориялық зерттеуге үлкен назар аударылады.  
2006 жылы Павлодар ауданының білім беру бөлімімен бірлесіп, 
Луганск орта жалпы білім беру мектебі базасында «Ауыл мектебінің 
үлгілі  кітапханасы»  атты  жоба  әзірленді 
[1].  Жобаның  мақсаты: 
ауыл  мектебінде  оқу-тәрбие  үдерісін  ақпараттық-кітапханалық 
қамтамасыз  етуді  және  мектеп  кітапханасының  электронды 
ақпараттық  ортасын  үйлесімді  ұйымдастыруды  үлгілеу,  жаңа 
ақпараттық-кітапханалық  технологияларға  мектеп  кітапханашыларын 
үйрету  базасын  жасау.  Аз  ғана  уақыт  ішінде  Луганск  мектебінің 
кітапханашысы  ПМПИ-дің  ғылыми  кітапханасында  тағылымдамадан 
өтті. 
Педагогика 
институтының 
қызметкерлері 
мен 
кітапханашыларының  ұжымы  мектеп  кітапханасына  500  дана  кітап 
және электронды басылымдары бар компакт дискілердің топтамасын 
сыйға тартты.  

 
 
193 
Мектеп 
кітапханасына 
қағаз 
және 
электронды 
тасымалдаушыларда  іс-шаралар  әзірлемелері,  қажетті  әдістемелік 
құжаттардың топтамасы берілді.  
ҒК  қызметкерлерінің  шығармашылық  тобы  карточкалы 
каталогтардың  негізін  салды,  электронды  каталогтың  бағдарламалық 
қамтамасыз  етілуін  орнатты  («Библиотека-4.02»),  дерекқорға  200-ге 
жуық  библиографиялық  жазба  енгізді,  сөйтіп  заманауи  іздестіру 
аппаратының  негізін  салды.  Өкінішке  орай,  ПМПИ  ҒК-на  тәуелді 
болмайтын  субъективті  себептерден  жоба  толығымен  жүзеге 
асырылмады.  
2009  жылы  облыс  әкімінің  тапсырмасы  бойынша  ПМПИ 
мамандары  Павлодар  облысына  арналған  мектеп  кітапханасы 
моделінің тұжырымдамалық жобасын әзірледі.  
Жоба  негізіне  халықаралық  тәжірибенің  теориялық  талдауы 
жатқызылды. Жобаның ғылыми жетекшісі п.ғ.д., ПМПИ профессоры 
К.А.Нұрымжанова  болды.  Жобаны  әзірлеушілердің  ойынша  кең 
қызметті  мектептің  ақпараттық-кітапханалық  орталығы  (МАКО) 
моделінің  болашағы  зор
 
[2].  Жоба  облыстық  білім  беру 
басқармасының қарауына тапсырылды.  
Дегенмен,  ПМПИ  ҒК  әдістемелік  қызметінің  басым  идеясы 
өзара  байланысты  міндеттерді  шешуге  бағытталған  мектеп 
кітапханашыларының  біліктілігін  арттыру  жөнінде  іс-шаралар  өткізу 
болып табылады
: 
- кәсіби білімді тереңдету және жаңарту; 
- кәсіби сана қалыптастыру; 
- жалпы мәдени ой - өрісті кеңейту. 
Семинарларда таңдалған тақырыптың барлық аспектілері терең  
қарастырылады,  тәжірибе  алмасу  белсенді  өтеді.  Семинарларда 
консультацияларды өткізуге жоо кітапханасының жетекші мамандары 
тартылады.  Шеберлік  сыныптарын  кітапхананың  ең  тәжірибелі 
қызметкерлері  мен  жоо  кафедраларының  оқытушылары  өткізеді, 
практикумдар  мен  тағылымдамалар  кітапханалардың  әдістемелік 
бірлестіктері  мен  білім  беру  бөлімдерінің  сұраныстары  бойынша 
ұйымдастырылады.  
2006  жылдан  бастап  жыл  сайын  көктемгі  немесе  жазғы 
каникулдарда  өткізілетін  мектеп  кітапханаларының  әдістемелік 
апталықтары  (ӘА)  ҒК-ның  белсенді  әдістемелік  қызметінің  үлгісі 
болып табылады.  
Әдістемелік  апталықтың  мақсаты  –  кәсіби  білімді  жетілдіруде 
мектеп кітапханаларының қызметкерлеріне нақты практикалық көмек 
көрсету.  Біліктілікті  арттыру  сабақтары  теориялық  семинарлар, 

 
 
194 
семинар-практикумдар,  шеберлік  сыныптары,  маман  күні  мен  кәсіби 
ақпарат  күндері  түрінде  өткізіледі.  Теориялық  баяндамалар  мен 
практикалық 
сабақтардан 
басқа 
әдістемелік 
апталықтардың 
бағдарламаларына 
оқырман 
конференциялары, 
кітаптардың 
тұсаукесерлері, 
ПМПИ 
ғалымдарымен 
және 
жазушылармен 
шығармашылық кездесулер кіреді.  
2007 жылы мектеп кітапханашыларына жүргізілген сауалнамада 
респонденттердің  40%-ы  ПМПИ  ҒК  іс-шараларына  қатысуды  жаңа 
білім алудың қайнар көзі ретінде атап өтті.  
Кітапхана  мамандарын  әдістемелік  апталықтың  тегін  болуы, 
қатысудың  икемді  сипаты,  нақты  маманға  неғұрлым  қызықты  іс-
шараны  таңдау  мүмкіндігі,  бағдарламалардың  қанықтығы,  жоғары 
кәсіпқойлығы, ПМПИ ҒК барлық қызметкерлерінің ынтымақтастыққа 
бағытталуы мен тілектестігі қызықтырады. [3]. 
ПМПИ  ғылыми  кітапханасының  әдістемелік  қызметі  жылдан 
жылға  жетілдендіріле  түсуде,  оның  серпінін  әдістемелік  орталықтың 
негізгі көрсеткіштерінің кестесі бойынша қадағалауға болады.  
 
 
1 кесте 

жүктеу/скачать 2,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: