Клинические дисциплины chapter clinical disciplines акушерство и гинекология obstetrics and gynecology
жүктеу/скачать 19,82 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ТЕРАПИЯ THERAPY УДК 572.02:613,168
- ИМПУЛЬСТІК ТОҚ ПЕН ЭЛЕКТРОМАГНИТТІК ӨРІСТЕРДІҢ ӘСЕРІ
- Түйінді сөздер
- Материалдар мен әдістер.
- ФТИЗИАТРИЯ PHTHISIATRY УДК 616-002.5-053.2-07
- Ключевые слова
- Цель исследования
Выводы: Анализ ближайших результатов, полученных нами в ходе клинического, микробиологического исследования доказал эффективность применения комплекса «Апексдента» в комбинации с антибиотиком офлоксацином в качестве временного пломбирования корневых каналов при лечении хронического апикального периодонтита у пациентов основной группы наблюдения. К концу первой недели оценка клинической картины в основной группе была значительно лучше относительно результатов, полученных в группах сравнения. Предложенный метод лечения хронического периодонтита может служить методом выбора для практикующих врачей-стоматологов.
СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ 1
Автореф. дис. ... канд. мед. наук. – Ставрополь, 2002.- 92 с. 2
Алюшин М.Т., Анисимава И.В., Козуб М.С., сравнительная оценка эффективности современных пломбировочных материалов, используемых в качестве корневых пломб при лечении деструктивных форм периодонтита. // Институт стоматологии. – 1999. - №2(3). – С.50-51 3
Бурганская Е.А. Основы инфекционного контроля // Практическое руководство. - 1997. - Т.VII. – С. 127-135. 4
Закорян А.В. Электрофорез гидроокисью меди-кальция в комплексном лечении хронического верхушечного периодонтита в зубах с труднодоступными корневых каналами: Автореф. дис. ... канд. мед. наук. - М., 2002. – 48 с. 5
лицевой области // Стоматология. – 1996. – С.67. 6
Покровский В.И., Поздеев О.К. Медицинская микробиология. - М.: Медиа-Пресс, 1999. - 356 с. 7
Полетаева Е.А, Сравнительная оценка методов лечения хронических периодонтитов: Автореф. дис. ... канд. мед. наук. - М., 2000. - 59 с. 8
канд. мед. наук. – Тверь: 2001. – 108 с. 9
Bergey S. Manyal of systematic bacteriologic. – Baltimori: 1984. - Vol.1. - №3. – 179 р. O.E. TURSUNALIEV, K.B. KUTTUBAEVA, N.U. SUSHKO EFFICIENCY OF TREATMENT OF CHRONIC APICAL PERIODONTITIS
microbiological substantiation of application of the combination of “Apexdent” medicine and “Ofloxacin” antibiotic for temporarily filling is presented in the article.
223 ТЕРАПИЯ THERAPY УДК 572.02:613,168 Н.М. АЛМАБАЕВА, Б.М. АДИБАЕВ, А.О. БОПАНОВА С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық медицина университеті ИМПУЛЬСТІК ТОҚ ПЕН ЭЛЕКТРОМАГНИТТІК ӨРІСТЕРДІҢ ӘСЕРІ
өтетін тоқтармен және әсер ететін электромагниттік өрістерге анағұрлым байланысты. Түйінді сөздер: қозу сипатамасы, электр өрісі, индуктотермия, ультра жоғары жиілікті терапия, электромагниттік өріс.
Барлық заттар молекулалардан тұрады, оның әрбіреуі зарядтар жүйесі болып табылады, сол себептен денелердің күйі олардан өтетін тоқтармен және әсер ететін электромагниттік өрістерге анағұрлым байланысты. Биологиялық денелердің электрлік қасиеттері тірі емес объектілерге қарағанда күрделі, ал организм – бұл кеңістіктегі айнымалы концентрациялы иондардың жиынтығы. Тоқтар мен электромагниттік өрістердің ағзаға әсерінің алғашқы механизмі физикалық, ол медициналық емдеу әдістеріне қолданылғандықтан қарастырылады. Ағзаға айнымалы тоқтың әсері оның жиілігіне тәуелді. Тұрақты тоқ сияқты айнымалы тоқ, төменгі дыбысты және ультрадыбысты жиіліктерде биологиялық ұлпаларға тітіркендіру әсерін береді.
Бұл электролиттер ерітінділерінің иондарының ығысуымен, олардың
бөлінуімен, жасушалық және жасушааралық кеңістіктің әр түрлі
бөлігінің концентрацияларының өзгерісімен байланысты. Ұлпалардың тітіркенуі импульсті тоқтың пішініне де, импульстің ұзақтығы мен оның амплитудасына да тәуелді. Мысалы, импульс
фронтының тұнықтығы тоқтың табалдырығының мәнін азайтады, ионды қайтарымды үрдістер пайда болады. Түзу бұрышты импульстің тұнықтығы өте үлкен (теориялық - шексіз), сондықтан осындай импульстарда табалдырық тоқ күші басқаларға қарағанда аз. Табалдырық
амплитудасы мен түзу
бұрышты импульстің ұзақтығы тітіркендіру тудырады (1-сурет). Суреттегі қисық қозу сипатамасы деп аталады. Ол әр түрлі бұлшықет үшін тән. Қисық әрбір нүкте мен қисықтан жоғары жататын нүктелерге бұлшықеттің жиырылуын туғызатын импульстарға сәйкес. Қисықтан төмен жатқан импульстар тітіркендіруді тудырмайтын импульстарды бейнелейді. Электр тоғының арнайы физиологиялық әсері импульстің пішініне тәуелді болғандықтан медицинада орталық нерв жүйелерін (электроұйқы, электронаркоз), нерв - бұлшықет жүйелерін, жүрек -
тамырлар жүйелерін (кардиостимуляторлар, дефибриляторлар) және т.б.
стимуляциялау үшін әртүрлі уақыт тәуелділіктеріндегі тоқтар пайдаланылады. Электроұйқыда импульстің ұзақтығы τ и =0,1-1мс және жиілік диапазоны 5-150Гц болатын түзу бұрышты импульсті тоқтарды қолданады.
max амплитудасы мен түзу бұрышты импульстің ұзақтығы
Ал τ
и =0,8-3мс және жиілік диапазоны 1-1,2Гц тоқты имплантацияланатын кардиостимуляторларда емдеу үшін қолданады. Үшбұрыш пішінді импульсті тоқтарды (τ и =1-
1,5мс, жиілігі 100Гц) 2-сурет.а, сонымен қатар импульстары біртіндеп артып және
сәйкес тез
төмендейтін экспоненциалды тоқтарды ( τ и =3-60мс, жиіліктері 8-80Гц) 2-сурет.б, бұлшықетті қоздыру, әсіресе
электрогимнастикада пайдаланылады.
Сурет 2 - әр түрлі емдеу әдістерде қолданылатын токтардың график қисықтары Айнымалы (гармониялық) тоқтың ағзаға төменгі, дыбысты және ультрадыбысты жиіліктегі әсері келесі табалдырық мәндерімен бағаланады: сезілетін табалдырық тоғы мен жіберілмейтін табалдырық тоғы.
224
сезетін ең аз тоқтың күші. Бұл шама жүргізілген кернеудегі дененің бөлігі мен ауданынына байланысты, тоқтың жиілігіне, адамның жеке ерекшеліктеріне (жасы, жынысы, ағзаның ерекшелігі) тәуелді. Бақыланатын біртекті топтар үшін иық, саусақ бөлігі үшін орташа шамасы шамамен 50 Гц жиіліктегі 1 мА сезілетін табалдырық тоғы қалыпты таралу заңына бағынады,( 3- суреттегі 1-қисық) сезілетін табалдырық тоғының орташа шамасының осы топтағы бақыланатын тоқтың жиілігіне тәуелділігі көрсетілген. Егер тоқ күшінің сезілетін табалдырығының шамасын арттырсақ, онда буындары бүгіліп, яғни адам өздігімен қолын бүге алмай және кернеу көзінен – өткізгіштен босата алмайды. Минимал тоқ күшін жіберілмейтін табалдырық тоғы деп атайды. Аз шамадағы тоқты күші жіберілетін болып табылады. Жіберілмейтін тоқтың табалдырығы маңызды параметр, оның артуы адам үшін өте қауіпті болып саналады. Жіберілмейтін табалдырық тоғының шамасы да қалыпты таралу заңына бағынады. (3-суретте 2-ші қисық) сызба түрінде
бақыланатын еркектер тобының жіберілмейтін табалдырық тоғының орташа шамасының жиілікке тәуелділігі берілген. Электр
өрісінің таралуын қарастырайық. Ол
үшін ультражоғары жиілікті терапия аппаратына электродтар, ал дипольді антенна
миллиамперметрмен жалғанады. Горизонталь жазықтықта орналасқан дипольді антенна екі электрод арасына қойылады. Тоқ көзіне қосылғаннан кейін электродтар арасында электр өрісі пайда болады. Өріс көзінен қашықтаған сайын (дипольді антеннаны әр сантиметр сайын жылжытып отырады) тоқ күші әлсірейді. Жүрекке әсер ете отырып адамның өліміне алып келетін тоқ қарыншалардың фибрилляциясын туғызады.
Сурет 3 - сезілетін табалдырық тоғының тоқ жиілігіне тәуелділігі Фибрилляцияны туғызатын тоқ күшінің табалдырығы жүрек арқылы өтетін тоқтың тығыздығына, жиілікке және оның әсер ету ұзақтығына тәуелді. Жиілігі 500 кГц-тен көп болатын иондардың ығысуы молекулалық жылулық қозғалысындағы ығысуына қарағанда өлшеуді қиындатады, сондықтан тоқ немесе электромагниттік толқын тітіркендіру әсерін туғызбайды. Осы жағдайда алғашқы эффектінің негізі жылулық әсер болып табылады. Жоғары жиілікті қыздыру организмнің ішкі бөліктерінде жылудың түзілуі есебінен өтеді, яғни оны қажет жерде туындатады. Бөлінген жылу мөлшері ұлпалардың диэлектрлік өтімділігіне, олардың меншікті кедергісі мен электромагниттік тербелістердің жиілігіне тәуелді. Қажетті жиілікті таңдай отырып, «термоселективті» әсерді жүзеге асыруға болады, яғни қажетті ұлпалар мен органдарда анағұрлым жылудың түзілуі. Жоғары жиілікті тербелістермен қыздырудың ыңғайлы болуы генератордың қуатын тұрақтандыра отырып, ішкі органдарда жылудың бөлінуі ол қуатты басқару мүмкіндігі бар, ал кейбір ем шарада жылуды арттыра аламыз. Электромагниттік тербелістер мен толқындардың үлкен жиілікте жылулық эффектісінен басқа қандай да бір арнайы әсерлерге ішкі
молекулалық үрдістерге алып келеді.Ұлпаларды жылыту үшін үлкен тоқты өткізу қажет. Ал электромагниттік өрістің жылу эффектісі бейтарап бөлшектерге әсер етуімен
бейтарап молекулалар поляризацияланады да, ығысу тоқтары пайда болады.
Айнымалы магнит өрісінде орналасқан массивті өткізгіш денелерде құйынды тоқтар пайда болады. Бұл тоқтар биологиялық ұлпалар мен органдарды қыздыру үшін қолданыа алады. Мұндай емдеу әдісі индуктотермия деп аталады. Бұл әдісте ұлпалардан бөлінетін жылу мөлшері жиілік квадраты мен айнымалы магнит өрісінің индукциясына пропорционал және ал меншікті кедергіге кері пропорционал. Сондықтан тамырларға бай ұлпалар күшті жылынады, мысалы, май сияқты ұлпаларға қарағанда бұлшықет. Әдетте индуктотермияда спиральды немесе жазық бұралған кабельдер пайдаланылып, айнымалы магнит өрісінің жергілікті әсері қолданылады. Айнымалы электр өрісінде орналасқан ұлпаларда ығысу тоқтары мен өткізу тоқтары пайда болады. Әдетте бұл мақсат
үшін ультражоғары жиілікті электр
өрісі қолданылады, сондықтан сәйкес физиотерапевтік әдіс УЖЖ-терапия деген атқа ие болды. Ультражоғары жиілікті өрісінің әсерінің тиімділігін бағалау үшін өткізгіштер мен диэлектриктерден бөлінетін жылу мөлшерін есептеу қажет. Электр тоғын өткізетін дене айнымалы электр өрісінде орналассын. Бұл жағдайда электродтар денеге тигізілмейді. Сол
себептен денеден
бөлінетін жылу
мөлшерін электродтардағы тоқ тығыздығы арқылы емес өткізгіш денедегі Е электр өрісінің кернеулігі арқылы өрнектеу орынды. Қарапайым түрлендіру орындау жеткілікті: ?????? =
?????? 2 ?????? = ??????
2 ??????
2 ??????
???????????? = ?????? 2 ???????????? ?????? .
3 көлемінен бөлініп шығатын жылу мөлшерін аламыз: ?????? = ??????
(????????????) = ?????? 2 ??????
, мұндағы E – электр өрісінің тиімді кернеулігі.
Нақты диэлектрикте ығысу тоғы онша үлкен емес және поляризацияның периодты өзгерісі жүргізілген электр қуаты жұтылуды тудырады, диэлектрик қызады да, айнымалы электр өрісінің энергиясының бір бөлігі жұмсалады, яғни диэлектрлік шығыны болады.
?????? = ??????
???????????? = ???????????? 2 ??????
?????? ??????
0 ?????????????????? (Е деп электр өрісінің тиімді кернеулігі деп түсіну қажет).
Бөлінген жылу мөлшері электр өрісінің тиімді кернеулігінің квадратына пропорционал екені байқалады. Ол сонымен қатар ортаның сипатына, ал диэлектрик өріс жиілігіне тәуелді.
225 Нәтижелері. Ағзаның диэлектрлік ұлпаларындағы 40,58МГц жиіліктегі тоқтар өткізгіштерге қарағанда тез қызады. Яғни электр өрісінде диэлектриктер поляризацияланады (полярлы болады).
Сонымен биологиялық ұлпалардың өткізгіштігі мен диэлектрлік өтімділігі түсетін жиілікке және ұлпалардағы судың ионның, диполь молекулаларының құрамына байланысты. Импульстік тоқ пен электромагниттік өрістің әсері медицинада кеңінен қолданылады.
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 1
Абирова М.А., Алмабаева Н.М., Адибаев Б.М. Биофизика. – Алматы: 2015. – Том 1. – 246 б. 2
Ремизов А.Н. Медицинская и биологическая физика. – М.: 2012. - 4 изд. - 412 б. 3
Тиманюк В.А., Животова Е.Н. Биофизика. – Киев: 2004. - 549 б.
Н.М. АЛМАБАЕВА, Б.М. АДИБАЕВ, А.О. БОПАНОВА ВЛИЯНИЕ ЭЛЕКТРОМАГНИТНЫХ ПОЛЕЙ И ИМПУЛЬСНОГО ТОКА Резюме: Все вещества состоят из молекул, каждая из них является системой зарядов. Поэтому состояние тел существенно зависит от протекающих через них токов и от воздействующего электромагнитного поля. Ключевые слова: характеристика возбуждения, электрическое поле, индуктотермия, ультра высокочастотная терапия, электромагнитное поле. N.M. ALMABAEVA, B.M. ADIBAEV, A.O. BOPANOVA EFFECTS OF ELECTROMAGNETIC FIELDS AND A PULSED CURRENT
flowing through them and from the effects of electromagnetic fields. Keywords: characteristics of the excitation electric field inductothermy, ultra-high-frequency therapy, electromagnetic field.
226
УДК 616-002.5-053.2-07 А.Г. ИСАЕВА, Д.Н. АХМЕТКАЛИЕВА, Ф.И. ТОЛКИНБЕКОВА, Г.Д. ТУЛЕМИСОВА Казахский Национальный медицинский университет им. С.Д. Асфендиярова, Казахский медицинский университет непрерывного образования, Противотуберкулезный диспансер г. Алматы КЛИНИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА ТУБЕРКУЛЕЗА У ДЕТЕЙ НА СОВРЕМЕННОМ ЭТАПЕ Анализ клинической характеристики туберкулеза 69 детей, позволил установить, что преобладали первичные формы (туберкулез внутригрудных лимфатических узлов - 28 (40,4%) и первичный туберкулезный комплекс - 15 (21,6%). Из них 31,8% выявлялисьпри затихающей стадии специфического процесса. Бактериовыделение выявлено в 2,8% микроскопией и в 5,7% случаев методом посева.У 2,8% больныхустановлена множественная лекарственная устойчивость. Ключевые слова: первичный туберкулез, дети, микобактерия туберкулеза Актуальность темы: Заболеваемость туберкулезом детей явялется важным прогностическим показателем, отражющим общую эпидемическую ситуацию в регионе. За последние годы в стране отмечено заметное снижение эпидемиологических показателей, и среди детей эпидемическая ситуация относительно стабилизирована [1,2]. Вместе с тем туберкулез у детей и подростков остается серьезной проблемой, продолжает ухудшаться клиническая структура, отмечается увеличение частоты лекарственно- устойчивых форм туберкулеза [3]. Все это требует совершенствования противотуберкулезных мероприятий.
изучение клинической характеристики специфического процесса на современном этапе. Проанализированы данные 69 детей впервые заболевших туберкулезом за период с 2010-2012гг. Все анализируемые лица были жителями г.Алматы. Нами проанализированы выявляемость туберкулеза в различных районах г. Алматы (рисунок 1).
Из представленного рисунка 1 видно, что в 2010 году выявленных больных
межрайонным противотуберкулезным диспансером (МРПТД) Жетысуского и Алатауского районов было в большинстве случаев (48,2¿ ). В Ауэзовском районе в 2012 году заболевших детей было в 2-3 раза больше, чем в предедущие годы (62,5¿). Необходимо отметить, что из общего количества заболевших детей (69), за исследуемые годы большинство случаев туберкулеза наблюдалось в Турксибском и Алатауском районах (в 2010г.). Проведен анализ заболевших детей по возрастам (рисунок 2). 15,7 14,1
2,8 1,8
22,2 2,1
3 9,1
9,57 2,1
1,4 3,6
5,7 4,2
9,5 5 8,7 2,3 6,8
6,8 4,2
4,4 10 8 0 5 10 15 20 25 Алатауский Алмалинский Ауэзовский Бостандыкский Жетысуский Медеуский Турксибский г.Алматы
2012г. 2011г.
2010г.
227 Рисунок 2 - Распределение больных туберкулезом детей по возрастам (¿)
Из представленного рисунка 2 видно, что основной пик заболевания приходится на возрастные группы 4-5 лет и от 8 до 14 лет. Связано это, видимо, с угасанием постпрививочного иммунитета. Изучалась эпидемиологическая характеристика семьи. Так, проживали в очаге туберкулезной инфекции 26,1¿ заболевших детей. Причем в основном отмечен внутрисемейный контакт с больным туберкулезом. Анализ условий проживания показал, что в большинстве случаев заболевшие дети проживали в условиях с пониженной комфортностью. Лиц не имеющих постоянного места жительства было 19 (27,5¿), живущих в частном доме без удобств 43 (62,3¿), комнату в общежитиях 11(15,9¿), квартиру со всеми удобствами имели лишь 15 (21,7¿). Анализ семейного положения показал, что в полной семье проживали 45 (65,2¿) детей, в неполной, т.е. мать одиночка или отец с детьми 19 (27,5¿), сироты, воспитывающиеся в государственных учреждениях 2 (2,8¿), живущие на попечении у родственников 3 (4,3¿). Из общего числа заболевших детей – школьного возраста составили - 43,4%, дошкольного -56,5¿ случаев. Необходимо отметить, что из 56,5¿ детей дошкольного возраста только 1 ребенок посещал
детский сад,
остальные составили число неорганизованных. Туберкулез у больных выявлен при профилактических осмотрах 48 (69,5¿), остальные 21 (30,4¿) обратились к врачу в связи с ухудшением самочувствия. Среди заболевших туберкулезом в разные сроки после вакцинации БЦЖ, отмечались рубчики величиной от 3 до 8 мм у 54 (78,2¿), у 15 (21,7¿) местные постпрививочные знаки отсутствовали, хотя эти дети были привиты вакциной БЦЖ.Анализ клинической структуры показал, что в основном преобладали первичные формы (Таблица 1).
Таблица 1 - Распределение больных туберкулезом детей по клиническим формам жүктеу/скачать 19,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|