Байланысты: «Кодекс Куманикусты », « ор ыт Ата кітабыны » Дрезден мен
Ғылыми-зерттеулердегі қолжазбалардың түрлеріне сай оны жазу стильдеріне сыни пікір беріңіз.
Зерттеу ең алдымен білікті жұмыс болғандықтан, оның тілі мен стиліне барынша мән беру керек. Шынында да, оның авторының жалпы мәдениетін бағалауға ең жақсы мүмкіндік беретін лингвистикалық және стилистикалық мәдениет.
Жазбаша ғылыми сөйлеудің бір бөлігі ретінде ғылыми жұмыстың тілі мен стилі академиялық этикет деп аталатын әсермен дамыды, оның мәні ғылыми шындықты негіздеу үшін өзіндік және тартымды көзқарастарды түсіндіру болып табылады. Ғалымдардың ауызша да, жазбаша да бір-бірімен сөйлесуінде белгілі бір дәстүрлер қалыптасқан. Дегенмен, ғылыми сөйлеуге арналған «жазбаша ережелер» жиынтығы бар деп ойламау керек. Ғылыми тілдің дәстүрге айналған кейбір ерекшеліктерін ғана айта аламыз.
Жазбаша ғылыми сөйлеу тіліне ең тән қасиет материалды берудің формалды-логикалық тәсілі болып табылады. Бұл сөйлеу құралдарының бүкіл жүйесінде өз көрінісін табады. Ғылыми баяндау негізінен пайымдаудан тұрады, оның мақсаты шындық фактілерін зерттеу нәтижесінде ашылған ақиқатты дәлелдеу.
Ғылыми мәтін мағыналық толықтығымен, тұтастығымен және сәйкестігімен сипатталады.
Мұнда логикалық байланыстарды білдірудің ең маңызды құралы арнайы функционалды-синтаксистік байланыс құралдары болып табылады, олар:
? ойдың даму реттілігі туралы (бастапқыда, ең алдымен, содан кейін, біріншіден, екіншіден, бұл дегеніміз; осылай және т.б.),
? қарама-қайшылықты қатынастар (бірақ, арасында, әзірше, соған қарамастан);
? себепті байланыс (сондықтан, осыған байланысты, осыған сәйкес, осыған байланысты; қосымша, қосымша);
? бір ойдан екінші ойға көшу (...-ға көшуден бұрын, ...-ге бұрылайық, қарастырайық, ...-ға тоқталайық, қарастырып, ...-ға көшу, ...-ға тоқтау керек, ... ескеру қажет);
? жиынтық, қорытынды (сондықтан, осылайша, қорытындылай келе, айтылғанның бәрі қорытынды жасауға мүмкіндік беретінін атап өтеміз, қорытындылай келе, ... айту керек).
Байланыс құралы ретінде есімдіктер, сын есімдер мен жіктік жалғаулар (деректер, бұл, осындай, аталған, көрсетілген, т.б.) қолданылады.
