Коммерциялық емес акционерлік қоғам Ғумарбек даукеев атындағы алматы энергетика
жүктеу/скачать 3,44 Mb. Pdf көрінісі
|
| t
A x функциясын синфазалық амплитуда, ал t B x функциясын квадраттық амплитуда деп атауға болады. Таржолақты сигналдарды квазигармоникалық тербелістер деп санауға болады. Ақ шуыл деп - барлық жиіліктерінде қуаттың спектрлік тығыздығы тұрақты болатын стационарлық кездейсоқ процесті айтады (мұндай атау «ақ» жарыққа байланысты шыққан). const W W 0 ) ( . (1.13) Ақ шуыл - бұл абстрактілі математикалық модель, бірақ ол нақты кеңжолақты кездейсоқ процестерді шамамен алмастыруға мүмкіндік береді. Ақ шул – бұл дельта және ол корреляцияланған кездейсоқ процесс болып табылады. Нақты хабарламаларды көрсететін барлық электр сигналдар шексіз жиілік спектрін қамтиды. Мұндай бұрмаланбаған сигналдарды жіберу үшін шексіз өткізу жолағы бар арна қажет. Екінші жағынан, қабылдау кезіндегі 29 жоғалтулар спектрдің кем дегенде бір құраушысы сигналдың уақытша түрін бұрмалауға әкеледі. Сондықтан арнаны өткізу жолағында сигналдың бұрмалануы ақпаратты тарату талаптары мен сапасын қанағаттандыратындай етіп сигнал тарату міндеті қойылады. Жиілік жолағы - сигналдың шектеулі (техникалық-экономикалық түсінік пен тарату сапасына қойылатын талаптар негізінде) спектрі болып табылады. Жиілік жолағының ені хабарлама спектріндегі жоғары B F және төмен H F жиіліктердің айырмашылығымен және олардың шектеулерін ескере отырып анықталады. Сонымен тікбұрышты импульстердің кезеңдік реттілігі үшін сигнал жолағы келесі өрнектен табылуы мүмкін: , 2 ... 1 n t П (1.14) мұндағы: n t - импульс ұзақтығы. Сондай-ақ абоненттік деп аталатын бастапқы телефон сигналы (дауыстық хабарлама) 80-ден 12 000 Гц дейінгі жиіліктер жолағы бар стационарлық емес кездейсоқ процесс болып табылады. Сөйлеудің анық болуы 300...3400 Гц жолағында орналасқан форманттармен (жиілік спектрінің күшейтілген аймақтары) анықталады. Телефония және телеграфия бойынша Халықаралық Консультативті коммитетінің (МККТТ) ұсынуы бойынша телефон арқылы сигнал жіберу үшін тиімділігі 300...3400 Гц жиілік жолағы қабылданды. Мұндай сигнал тоналды жиілік сигналы (ТЖ) деп аталады. Бұл ретте жіберілетін сигналдардың сапасы өте жоғары болып шығады - буын анықтығы 90% - ға жуық, ал фразалардың анықтығы 99% - ды құрайды. Дыбыстық хабар тарату сигналдары. Әдетте хабар бағдарламасын тарату кезінде дыбыс көзі ретінде музыкалық аспаптар немесе адам дауысы саналады. Дыбыс сигналының спектрі 20...20000 Гц жиілік жолағын қамтиды. Жеткілікті жоғары сапа (бірінші классты хабар тарату арналары) үшін ∆ F C жиілік жолағы 50...10000 Гц, хабар тарату бағдарламаларын мінсіз шығару (жоғары классты арна) үшін - 30…15000 Гц, екінші класс үшін - 100…6800 Гц болуы керек. Хабар тарату теледидарында кескіннің әрбір элементін электр сигналына кезекпен түрлендіру әдісі қабылданады, кейін осы сигналды бір байланыс арнасы бойынша тарату жүзеге асырылады. Осы принципті іске асыру үшін таратушы жақта арнайы электронды-сәулелік түтікшелер қолданылады, олар берілетін объектінің оптикалық кескінін уақыт бойынша кеңейтілген электрлік бейнесигналға түрлендіреді. Мысал ретінде 1.18-суретте тарату түтікшенің бір нұсқасының жеңілдетілген түрі көрсетілген. Жоғары вакуумды шыны колбаның ішінде жартылай мөлдір фотокатод (нысана) және электронды прожектор орналасқан. Түтікшенің мойнының сыртынан ауытқу жүйесі (АЖ) киіледі. 30 Прожектор үдемелі өріс әсерінен нысанаға бағытталатын жұқа электронды сәулені қалыптастырады. Ауытқу жүйесінің көмегімен сәуле нысаның барлық бетін өтіп, солдан оңға (жолдар бойынша) және жоғарыдан төмен (кадр бойынша) жылжиды. Барлық жолдар N жиынтығы растр деп аталады. 1.18 сурет - Таратыш түтікшенің құрылымы 1.19 сурет - Кадр импульсі жоқ уақыт аралығындағы теледидар сигналының формасы Жарық сезгіш қабатпен жабылған түтікше нысанасына кескін бейнеленеді. Нәтижесінде әрбір элементар нысана учаскесі электр зарядына ие болады. Потенциалды рельеф пайда болады. Потенциалды рельефтің әрбір учаскесімен (нүктесімен) әрекеттесетін электронды сәуле оның потенциалын |