Критериалды бағалау жүйесінің негізгі элементтері:
оқытудың нақты нəтижелерінің тізбесінде (оқу бағдарламасы шеңберінде меңгеру деңгейлері анықталған оқу мақсаттары) көрініс табатын тақырыпты (сабақты) меңгерудің критерийлерін дəл анықтау;
негізгі мақсаты түзету оқу процедураларының қажеттілігін анықтау болып табылатын тексеру жұмыстарын əзірлеу;
оқу материалын жекелеген бөліктерге (оқу бірліктеріне) бөлу, оқу барысында қол жеткізілетін сипаттамасы бар (дескрипторлары бар) нəтижелерді (критерийлерді) анықтау, əрбір оқу бірлігін оқып-үйренуде мақсаттарға жетуге мүмкіндік беретін ағымдық тексеру жұмыстарын əзірлеу;
Осындай тəсілдеме шеңберінде бағалау мен өзін-өзі бағалаудың əртүрлі формалары, əдістері жəне түрлері пайдаланылады. Бұл ретте мұғалім алдында келесі бірқатар қағидалар туындайды:
білім алушы өзінің жетістік деңгейін жəне бағасын өзі анықтауына мүмкіндік беретін бағаны шығарудың нақты алгоритмі əзірленуі тиіс. Рефлексия білім алушының тұлғалық дамуының міндетті шарты, оның дамуына қажетті компонент болып табылады;
оқушыларды бағалау үдерісіне қосу, өзін-өзі бағалауға талпыну;
оқытып-үйреткенді ғана бағалауға болады, сондықтан бағалау критерийі – оқу мақсаттарының нақты көрінісі;
пəн бойынша жалпы оқу мақсаттары білім алушылардың сол пəн бойынша жетістіктерін бағалаудың критерийлері болып табылады жəне білім алушының жекелеген жұмыстардың көмегімен анықталған нəтижелерін жалпылауға мүмкіндік береді.
Критериалды бағалау оқу бағдарламасының мазмұнына, бақылау іс- шараларының формаларына, білім алушылардың жеке психологиялық- педагогикалық ерекшеліктеріне сəйкес жүзеге асырылады; білім алушылардың оқу жетістіктерін аралық жəне қорытынды бақылауды тұтас пайдаланылатын қалыптастырушы жəне жиынтық бағалаудың бірлігі негізінде; білім алушылардың оқу жетістіктерін бақылау үдерісінің сипаттамасы ретіндегі саналылық негізінде; осы технологияны пайдаланудың тиімділігіне педагогикалық диагностика өткізуде іске асырылатын диагностикалық негіздерінің бірлігі негізінде жүзеге асырылады.