ас қорыту сөлін қарын бездері бөледі. қарын сөлін бөлетін бездер негізінен ұш түрлі клеткалардан - негізгі, қосымша жөне жанама клеткалардан түрады.
негізгі клеткалар ас қорыту селінің ферменттерін, қосымша клеткалар мукоидты секрет, ал жанама клеткалар түз қышқылын бөледі.
асқазан сөлінің қүрамында түз кышқылы болатындықтан ол қышқылдық реакцияны көрсетеді. асқазан селінің қүрамына белокты ыдыратушы пепсин мен сүтті ірітуге қатысатын мөйек ферменттері кіреді. адам организмі күніне 2-2,5л. асқазан селін бөледі.
жүмыс
қарынсəлшщферменттікқасиеттершзерттеу жүмыстын мак.саты: қарын селінің ас қорытудағы маңызын түсіну. оның ферменттері мен түз қышқылының мəнін білу.
жүмысқа кажетті күрал-жабдықтар: термостат, штатив, пинцет, қарын селі, фибрин не бақанын, бүлшық еті, түз қышқылының 0.5% ерітіндісі, сода ерітіндісі, стеклограф, лакмус қағазы, пробирка.
жүмыстын барысы: 4 пробирканы нөмірлейді: 1-ге қарын сөлінің 2 мл; 2-ге қайнатқан қарын сөлінің 2 мл; 3- ге 2 мл қарын сөлі жөне сода қосады (қызыл лакмус қағазының көгергеніне дейін); 4-ге 0.5% түз қышқылы ерітіндісінің 2 мл қүяды. барлық пробиркаға 0,1-0,3 г фибрин салады да 30-40 минут уақыт термостатта үстайды (38°с). осы уақыт өткен соң пробиркаларды шығарьш, ондағы фибринді қарайды. нөтижені мына кестеге жазу.