Әдістемелік нүсқау №5 1. Тақырыбы: Бүйрек үсті безінің қыртысты және милы қабаттары гормондарының физиологиялық маңызы.
2. Мақсаты: бүйрек үсті безінің мийлы және қыртысты заттының морфофункционалды сипаттамасын оқып үйрену.
3. Оқыту мақсаты:
ішкі сөлденіс бездерінің топографиясы
гормоналды реттелу нәтижесін бағалау
ішкі сөлденіс бездерінің қызмет бузылу барысындағы клиникалық белгілерін анықтау
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары 1. Эндокриді жұйенің құрылымдық функционалдық ұймдастыруы.
2. Гормондардын әсер ету механизімі
3. Эндокринді бездердің транс және парагипофизарлы реттелісі
4. ІСБ-ның жұйке жүйесімен байланысы.
5. ІСБ- ның әдісін оқып үйрену.
6. Өздігінен реттелістің жергілікті және гормоналды жүйелік.
7.Гипоталамо-гипофизарлы жүйе. Гипоталамус нейросекреттері: либериндер және статиндер.
8.Гипоталамустың гипофизбен функционалды байланысы.
9. Адено-нейрогипофиздың гормондары.
10.Қалқанша безі. Тиреоидты гормондардың және олардың организмдегі маңызы.
5. Білім берудің және оқытудың әдістері:зерттеу нәтижелерін талқылау, хаттамаларды дайындау.
6. Әдебиет. № 1 қосымшаны қараңыз.
7. Бақылау Есептер
1. Жеткіншектің жасы 10-да, бойы 178 см, салмағы 64-кг. Ол қандай эндокриндік без қызметінің бұзылу салдарынан?
2. Адамда қалқанша без белгісінің көлемдік ұлғайғаны анықталды. Топырағы мен су құрамын ескеріп тамақпен судағы қандай заттардың жетіспеушіліктері туралы айтуға болады?
3. Ағзаларды көшіргенде (жүрек, бүйрек) не мақсатта гормондық ем қолданады. Ол үшін қандай гормондарды қолдануға болады?
4. Көмір сулар алмасуын қайсы гормон реттейді?
5. Кальций мен фосфор тұздарын реттеуде қандай эндокриндік бездер қатынасады?
6. Су мен тұз алмасуын реттеуге қандай гормондар қатынасады?
7. Қандай эндокриндік бездер ақуыз алмасуы мен ағзаның өсуін реттеуге қатысады.
8. Науқасқа ұзақ мерзім ішінде қолданылатын гормонның әсерінен науқас терісінің қараюы, ұлпаның майлы қабатының жұқаруы байқалады.
Науқасқа қандай гормон қолданылатынын түсіндір.
Тесттер
1. Қалқанша маңы бездерiнiң гормонына ... жатады.
паратгормон