ҚҰлажанов қ. С., Таусарова б. Р
жүктеу/скачать 0,92 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бақылау тапсырмалары Есептер. 5.2-26
- Зертханалық
- Реактивтер
- Құрылғыны суытуға дайындау
- Бекман термометрін күйге келтіру
- Ерітіндінің қату температурасын анықтау
- Еріткіштің қату температурасын анықтау
| Есептерді шығару жолдары
Мысалы 5.1. 298 К су буының қысымы 2338 Па тең, ал ерітіндінің 5,8 % концентрациясының буының қысымы 2295 Па . Ерітіндінің тығыздығы 100 ∙ 10-3 кг/м3. Еріген заттың молекулалық массасын, ерітіндінің молярлық және молялдық концентрацияларын, ерітіндінің осмостық қысымын, эбулоскопиялық тұрақтыларды, ерітіндінің қату температурасын анықтау. Шешуі: (5.5) теңдеу бойынша ерітіндідегі еріген заттың мольдік үлесін табу: 1 1 0,0182 0 23380 2295 1 2 0 2338,0 Еріген заттың молекулалық салмағын (5.6) формула бойынша есептейміз. g 0 18 5,8 2338,0 М М 2 1 60 g 2 1 94,2 43 Молярлық концентрацияны (5.1) формула бойынша есептейміз. с 1000 g2 M2 100 1000 10 5,8 0,97 60 100 Молялдық концентрацияны (5.3) формула бойынша есептейміз. m 1000 g2 M2 (100 g2 ) 1000 5,8 60(100 5,8) 1,026 моль /1000 (6.4) теңдеу бойынша осмос қысымын анықтаймыз. π = 0,97∙ 8,3 ∙ 103 ∙ 298 = 23,99 ∙ 105 н/м2 = 23,98 ∙ 103 Па (5.7) теңдеуден определяем ∆Тқ анықтаймыз. ∆Тқ =КҚ∙m = 0,51 ∙ 1,026 = 0,52 (6.0) теңдеуді пайдаланып КҚ табамыз: Кз Тз М2 g1 g2 1000 0,52 60 94,2 0,51 5,8 1000 Тк Е m = 1,85 ∙ 1,026 = 1,898 (6.3) теңдеуден Кк табамыз. Кк Тк М2 g1 g2 1000 1,898 60 94,2 1,85 5,8 1000 Бақылау тапсырмалары Есептер. 5.2-26. Еріген заттың молекулалық массасын, ерітіндінің молярлық және молялдық концентрацияларын, ерітіндінің осмостық қысымын, эбулоскопиялық және криоскопиялық тұрақтыларды, ерітіндінің қату температурасын анықтау.
Зертханалық жұмыс №1. Криометриялық әдіспен еріген заттың молярлық массасын анықтау. Жұмыстың мақсаты: таза еріткіш пен ерітіндінің қату температурасын, еріген заттың молярлық массасын эксперимент жүзінде анықтау. Аспаптар мен ыдыстар: ВСП-33 түзеткіші бар ТЛМ микротоңазытқыш; Бекман термометрі; техникалық таразы; аналитикалық таразы; сыйымдылығы 1л фарфор стакан; сыйымдылығы 100 мл химиялық стакан, криоскоп; араластырғыш; 50 мл бюретка; микротоңазытқыштың тоңазыту камерасының түбіндегі эластикалық төсем; мұзды майдалауға арналған қап; балға. Реактивтер: мұз 500 г, су, таблетка. Жұмыстың орындалу реті: Жұмысты орындауда 4 этаппен жүргізеді: құрылғыны суытуға дайындау, Бекман термометрін күйге келтіру, ерітіндінің қату темпеартурасын анықтау, судың қату темпеартурасын анықтау. Құрылғыны суытуға дайындау Суды және ерітіндіні суыту үшін зертханалық жартылай өткізгіш ВСП- 33 түзеткіші бар ТЛМ микротоңазытқыш қолданылады. Микротоңазытқыштың жұмыс көлемі 120 см3 . Алдымен жылу алмастырғаш арқылы ағын суды (су шығыны - 1 л/мин) өткізеді, сосын полярлықты есепке алып микротоңазытқышты түзеткішке қосады және түзеткішті токқа қосады; ауыстырғыштың тұтқасын III жағыдайға қояды (ток күші 28 А). 5-10 мин соң микротоңазытқыш жұмысқа дайын. Суытудың берілген құрылғысы жоқ болса, суытуды майдаланған мұзбен жіне тұз қоспасымен немесе су мен мұзбен (егер еріткіш бензол болса) жасайды. Бекман термометрін күйге келтіру Термометрді күйге келтіру үшін майдаланған мұз және дистилденген су бар фарфор стаканға салады. Капиллярдағы сынаптың деңгейі 3,5-4,5 град шегінде болуы керек. Ерітіндінің қату температурасын анықтау Құрғақ, В сухой, 0,01 г дәлдікпен техникалық таразыда өлшенген 100 мл сыйымдылығы бар криоскопқа 4 (сур.5.1) 20-25 мл дистилденген су құяды және қайтадан сондай дәлдікпен өлшейді. Айырмасы бойынша еріткіштің салмағын табады. Сур.5.1 - Криометриялық өлшеулерге арналған құрылғының сызбасы: 1–латунь араластырғыш; 2 – ауа қабы; 3- Бекман термометрі; 4–криоскоп; 5 – суыту камерасы; 6 – эластикалық төсем; 7 – түзеткіші. Аналитикалық таразыда 0,0002 г дәлдікпен молярлық салмағын табуға қажетті зат таблеткасын немесе ұнтағын өлшейді. Таблетка салмағы 0,1-0,2 моляльды ерітінді болатындай болу керек. Таблетканы суы бар криоскопқа салып, ерітіндіні таблетка ерігенге дейін араластырады, сосын криоскопты арасында ауа қабаты қалатындай етіп үлкен көлемді шыны түтікке орналастырады («рубашка») 2, тоңазытқыш камераға салады 5. 10-15 мин соң, ерітінді суыған соң, оған латунь араластырғышты 1 термометр Бекманды 3 салады. Термометрдің төменгі резервуары толықтай ерітіндіге батып, бірақ криоскоптың түбіне тимеу керек. Суытуды термометрдің көрсеткішіне жеткенше араластырады. Сосын араластыруды тоқтатып, температураның төмендеуін мұқият қарайды. Температура бекітілгеннен 0,3-0,6 град –қа төмен болғанда араластыруды қайта бастайды. Қатты суыған ерітіндіде еріткіштің кристалдануы басталады. Бұл кезде кристалдану жылуы бөлінеді, және ерітінді температурасы кәдімгідей жоғарылайды. Бірқалыпты араластыруды тоқтатпай, берілген концентрацияда ерітіндінің шын қату температурасы болатын максимал температураны белгілейді. Қату температурасын қайта анықтауда криоскопты микрохолодильник камерасынан алып, қолмен мұз кристалдарын ерітеді, сосын суыту камерасына салады және тәжірибені қайталайды. Различие Температура айырымы екі параллель анықтауларда 0,01 град аспау керек. Еріткіштің қату температурасын анықтау Жуылған криоскопты дистилденгенсумен шайып, сосын оған 20-25 мл су құяды. Криоскопты суыту камерасына салады, ал 10-15 мин соң, су суығанда криоскопқа араластырғышы бар термометр Бекманды салады және судың суытылу процесін ерітіндідегідей жүргізеді. Судың қатты суытылуын 1 град асыруға болады. Судық қату температурасын 2-3 рет анықтайды, нәтижене жеткенше. Тәжірибе нәтижесін кестеге жазады.
Эксперименталдық берілгендерді өңдеу. К3 = 1,86 град/моль шамасын біле отырып, формула бойынша зерттелетін заттың молярлық салмағын есептейді. Қателікті есептеу теңдеуі: M 2 2T/ B B A 3 MB B A T3 3 T/ 0,003 град; B 0,0002 г, B 0,02 г. Абсолюттік қателік шамасын табамыз M B M M B B Және соңғы нәтижені жазамыз MB MB . Молярлық салмақты анықтаудағы ең үлкен ауытқу қату температурасын өлшегенде болады, сондықтан 0,1 град шкаласы бар әдеттегі термометрмен өлшеуге болмайды. жүктеу/скачать 0,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||