Лекция 1 Тақырыбы : Химиялық кинетика пәні, химиялық реакция жылдамдығы, оған әсер ететін факторлар
жүктеу/скачать 1,89 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Екінші жорамал
- Үшінші жорамал
- Төртінші жорамал
| Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
ұлттық университеті Пәннің оқу – әдістемелік кешені Басылым: бесінші ЕҰУ Ф 703-08-15. ПОӘК. Бесінші басылым жүреді. Активтенген молекулалар соқтығысу нәтижесінде түзіледі, соқтығысу процесі эндотермиялық процесс болатындықтан молекулалар жылу энергиясын (Е) сіңіріп активті күйге көшеді. Мысалы реакциясын былай жазуға болады: Активті молекулалардың саны аз болады, олардың энерғия бойынша таралуы Больцман теңдеуіне бағынады, бірақ температура өссе активті молекула саны да өседі. Больцман көбейткіші мына формуламен анықталады: , мұнда - активтенген бөлшектер, - бөлшектердің жалпы саны. Активті молекулалар деп кинетикалық энергиясы мен ілгерілмелі қозғалыс энергиясының және молекула атомдары мен атомдар тобының айналмалы және тербелмелі қозғалыстары энергиясының артық мөлшері бар молекулаларды айтады. Сондықтан Аррениус Еа - шамасын активтену энергиясы деп атайды. Екінші жорамал: активті молекуланың түзілуі қайтымды процесс, сондықтан оған массалар әрекеттесу заңы қолданылады, демек активті бөлшектердің концентрациясы термодинамикалық тепе - теңдікте болатындықтан оны тепе - теңдік константасы Кс арқылы өрнектеуге болады: және Үшінші жорамал: активті молекулалардың концентрациясы аз болатындықтан бастапқы молекулалардың бастапқы концентрациясына әсер етпейді, демек немесе Кс шамасы үшін Вант - Гоффтың изохора теңдеуін деп жазуға болады: мұндағы - активті молекулалар түзілу процесінің жылулығы. Төртінші жорамал: активті молекулалардың реакция өніміне айналу жылдамдығы температураға тәуелсіз, мұнда температура активті молекулалардың түзілу жылдамдығына ғана әсер етеді. Осы жорамалдарды қолдана отырып Аррениус өзінің дифференциалды түрдегі теңдеуін қорытып шығарады: реакциясының жылдамдығы өнімнің концентрациясы бойынща былай жазылады: .(үшінші жорамал бойынша) ( ) Бірақ, екені белгілі, олай болса осыдан (10) Бұл (10) - теңдеуді логарифмдесек: Температура; (Т) бойынша дифференциалдасақ: = (11) Ал болатындықтан, (12) |