Лекция 1 Тақырыбы : Химиялық кинетика пәні, химиялық реакция жылдамдығы, оған әсер ететін факторлар
жүктеу/скачать 1,89 Mb. Pdf көрінісі
|
| Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
ұлттық университеті Пәннің оқу – әдістемелік кешені Басылым: бесінші ЕҰУ Ф 703-08-15. ПОӘК. Бесінші басылым Катализатордан бөлініп шыққан атомдар реакция өнімдерін түзеді, бұл кезде өнімдердің түзілу жылуларының қосындысына тең энергия бөлінеді. Сөйтіп, мультиплеттік комплекстің ыдырау жылу эффектісі тең: (13) (12) және (13) - теңдеулер реакцияның екі сатысының да жылу эффектісі атомдардың катализатормен байланысы энергиясына ( ) тәуелді екенін көрсетеді, ( ) – шамасын катализатордың адсорбциялық потенциалы деп атайды. Реакцияның жалпы жылдамдығы баяу жүретін, яғни, энергия үлкен тосқауыл болатын сатысының жылдамдығымен анықталады. Реакция жүруіне ең қолайлы (оптималды) жағдай жағдайы. Бұл кезде (14) Осыдан Демек, реакцияға қатысатын атомдардың қолайлы адсорбциялық жылуы бастапқы молекулалардағы үзілетін байланыстар мен өнімдегі түзілетін байланыстардың түзілу жылулықтарының энергияларының жарты қосындысына тең. - мәнін (14) – теңдеуге қойсақ: , мұнда - жалпы реакцияның жылу эффектісі. Қолданылатын катализатордың осындай қатынаста ғана каталитикалық әсері максимал болатынын күтуге болады. Сөйтіп, мультиплеттік теория катализатордың, промотрлардың және улардың селективті әсерін түсіндіреді, бірақ катализдік қарапайым тотығу - тотықсыздану реакцияларын түсіндірмейді. Кобозевтің активті ансамблдер теориясы Н.И. Кобозев 1 3 ж. инертті заттың (арқау) бетіне жағылған катализаторлар үшін активті ансамблдер теориясын ұсынды. Н.И. Кобозевтің пікірі бойынша, акгивті центрлер кристалданбаған аморфты атомдардан (ансамблдерден) тұрады, бұл атомдар арқау бетімен адсорбциялық күш арқылы байланысқан. Арқау бетінің катализатормен толтырылу дәрежесі ( ) дейтін ұғымды енгізейік, сонда =(катализатордың арқау бетіне қондырылған мөлшері)/(катализатордың мономерлі қабаттағы мөлшері). Катализатордың жалпы активтілігі (А) мен меншікті активтілігінің (а) толтырылу дәрежесіне ( ) тәуелділігі 1 және 2 - суреттерде көрсетілген. жүктеу/скачать 1,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|