Лекция №1 Тақырыбы Сурдопедагогика жалпы негіздері Жоспары
жүктеу/скачать 117,44 Kb.
|
| Қойылған мақсаттармен байланысты тәрбиешілердің алдына келесі міндеттер қойылады:
• Оқушыларға өмірдегі өз орнын табуға және анықтауға көмектесу ; •Баланың болашақағы руханилылығын жүзеге асыру, талаптарын қалыптастыру; • Қызметтің түрлі сферасында баланың шығармашылық қабілеттерін дамыту; •Еңбекті құрметтеуге тәрбиелеу және еңбекке деген құлшынысын қалыптастыру; Қоршаған ортамен барлык тұлғалық қарым-қатынасын қалыптастыру; •Заңды құрметтеуге тәрбиелеу, адамның азаматтық және әлеуметтік жауапкершілігін дамыту; • Өзіне-өзі баға беру қабілетін дамыту; • Салауатты өмір сүру салтындағы талаптарға тәрбиелеу; • Жақсы жанұяға ие болып, толық бақытты өмір сүре білу қабілеттілігіи дамыту. •Естімейтін және нашар еститін оқушыларды еститіндер ортасында қабылданған сөйлеу қарым-қатынасында оқыту керек. • Ауызша сөйлеу тілін өз ұжымында үйрету, ұжымның кез-келген мүшесімен диалогтық дағдыны қалыптастыру. •Тәрбиеші мектеп-интернаттың педагогикалық ұжымдық бірлігінде тәрбиешінің тұлға аралық және рөлдік қарым-қатынасында қалыптастырады. • Тәрбие-бұл қажетті әлеуметтік, рухани-адамгершілік, эмоционалды құндылықтарды меңгере отырып, адам тұлғасының дамуы үшін жағдай туғызуды ұсынатын мақсатты бағытталған процесс. • Жасөспірімдер мен балаларда рухани адамгершілік қалыптасуы-қоғамдық дамудың маңызды бөлігі. • Қазіргі уақытта білім беру сферасында мемлекеттік саясат принципін жетілдіру жолында Қазақстанның білім беру жүйесінде тәрбие бағдарламасы жасалған және қабылданған. Ол тәрбиенің әлеуметтік институтының қоғамдық статусын жоғарлатуға мемлекеттік, қоғамдық, жанұялық тәрбиенің өзара байланысына, білім берудің барлық түрінде тәрбие механизмін бекітуге бағытталған. Тәрбиенің ұйымдастырылған қағидалары: • Тәрбие аясындағы ұлттық стратегия және саясат заңдылықтарымен анықталып, тәрбиелік ұйымдар, жүйелер, формалар, әдістер түрлігімен ұйғартылады. • Мемлекет және институттар жасөспірімдер мен балалардың тәрбиесінің маңызды субъектісі болып табылады, тәрбие функциялары олардың өмірінің барлық сферасында жүзеге асады. Балалар және жасөспірімдер - тұлғаның өзіндік дамуында тәрбие процесінің тең құқылы субъектісі. • Жалпы білім беру, мәдени құндылықтар мен оның негізін игеру тәрбие мазмұнының фундаменталды базасын құрайды. Тәрбиенің өзегі -тұлғаның адамдық сапалары мамандыққа қызығушылығы, азаматтық позициялары болып табылады. • Тәрбиенің мазмұны және ұйымдастырылған түрі, тұлғаның дамуына бағытталған мәдени образды принципті негізінде ұйымдастырылады. • Қазіргі қоғамда жастарға соның ішінде есту қабілеті зақымдалған тұлғаларға әлеуметтік-психологиялық және педагогикалық көмек көрсету аса маңызды мәнге ие. Есту қабілеті зақымдалған жастар мен балаларға білім берудің мақсаты- тек білімді меңгеру ғана емес, сонымен қатар адамдық бірлестіктегі мінез-құлық, қарым-қатынастың әлеуметтік психологиялық ерекшеліктері, бағдарлау құндылықтары тұлғалық ерекшеліктердің базалық қалыптасуы, дамуды түзетуі, диагностикалауды нақтылау да болып табылады. Соңғы жылдары білім беру реформалары балалардың тұлғалық санасының қалыптасу процесінде тәрбиелеудің танымдық потенциалдарын белсендіру келе жатыр. Олардың толық жан-жақты дамуы келесі жагғай есебінде; • Жанұялық тәрбие және қарым-қатынас, ата-аналардың төмен педагогикалық мәдениеті кезінде өз баласына деген сараң махаббаты жағдайында негативті болуы мүмкін. • Баланың өзіндік әрекеттер мен жағдайларды талдау қабілетін дамыту үшін құрдастарымен қарым-қатынасты ұстауды қажет етеді. Қоғамдық арнайы білім беру жанұяның орнын ауыстыра алмайды, сондықтан мектептегі білім беру жүйесіндегі тәрбие алуына ерекше міндеттер қойылады. Бүгінгі таңдағы міндеттер мыналар болып табылады: • Тұлғалық бағытталған позициядағы балаларды оқыту және тәрбиелеудің жаңа мазмұны бар, қазіргі бағдарламалар мен технологияларды меңгерту, кәсіби тәрбиешіні дайындау жүйесін жүзеге асыру; Мектепке дейінгі және мектептегі білім беру мекемелерін жабдықтандыру; • Сурдопедагогика саласында ғылыми зерттеу негізін қамтамасыз ету; Балалардың тұлғалық дамуы және әлеуметтік эмоционалдық дамуы бойынша жаңа білім беру бағдарламалары мен технологиялармен оку-тәрбие мекемелерінің жұмыстарын қамтамасыз ету; • Мектепке дейінгі және мектептегі білім беру мекемелерінде жұмыс әдістері және формалары, кемістік құрылымын есепке ала отырып, есту қабілетін ерте жастан, кіші және ересек мектеп жасында жоғалтқан балаларды үздіксіз тәрбие процесінің жүйесін дамыту; • Есту қабілетін жоғалтқан балаларды тәрбиелеу сұрақтары бойынша, жанұяға диагностикалық, әдістемелік, коррекциялық-педагогикалық көмек көрсетудің кешенді бағдарламасын дайындап жүзеге асыру; • Баланың жанұямен жеке жұмыс жасауын жүзеге асыратын құрылымды дамыту. • Барлық категориядағы балаларды мектепке дейінгі және мектепте оқыту жүйесіндегі тәрбиелеуді дамытуды ақпараттық түрде қамтамасыз ету. Есту қабілеті зақымдалған балаларға білім беруге арналған арнайы мекемелерде тәрбиені дамытудың негізгі бағыттары мен жағдайларын іске асырудың жолдары мынадай: • Өзін оқу-тәрбие үрдісіне қосатын тәрбие жүйесін қалыптастыру; • Түрлі білім беру мекемелеріндегі нақты мүмкіншіліктерді есепке алумен есту қабілеті зақымдалған оқушылардың жас және жеке ұйымшылдық ерекшеліктері негізінде тәрбиенің мазмұнын, формасын, әдісін анықтау; • Балалардың жеке ерекшеліктерін, қабілеттерін, қызығушылықтарын жан-жақты зерттеуді ұйымдастыру. Аталған мақсаттарды жүзеге асыру үшін қажетті портативті әдістерді құру; • Мектеп және сынып ұжымдарын қалыптастыруда жеке сабақтар өткізу үшін, ұйымшылдық қызмет рөлін жоғарлату, балалардың әлеуметтік және мектептік дезадаптациясын алдын алуды қамтамасыздандыру; • Тәрбиеленушіге өзін түсінуге көмектесетін оқу пәндерінің гумманитарлык бағыттарын күшейту; • Оқушылардың қабілеттері мен шығармашылық қызығушылықтарын дамытатын мектептен тыс жұмыстар мен оқу тәсілдері, формалары, оқу - әдістемелік материалдың түрлілігіндегі оқу әрекетінің формалары мен әдістерін, мазмұнын жекешелендіруге қол жеткізу; • Тұлғалық даму және өмір әрекетінің негізгі аспектілерін қамтитын жалпы адамгершілік құндылықтарға оқушыларды бейімдеу және бағыттау; • Еркіндік, демократия рухында оқушыларды тәрбиелеу; • Оқушылардың өмірінде білім беру мекемелерін эстетизациялау, түрлі өнер саласында өзін анықтауға жағдай жасау; • Техникалық, педагогикалық, медициналық, әлеуметтік көмекті қажет ететін балаларға арналған оқу-кеңес берудің жеке бөлімдерінің әрбір регионда құрылуы; • Жалпы білім беретін арнайы мекемелердегі штаттық кестелерге келесі мамандықтар кіреді; педагог-психолоттар, әлеуметтік педагогтар, сынып тәрбиешілері; • Сынып жетекші мен тәрбие әрекетін белсендіру; • Тәрбие процесінде жанұяға жағдай жасау, ата-ананың қоғамдық бірлесуін дамыту. Негізгі жалпы және қосымша білім берудің интеграциясының стратегиясы - білім беру жүйесіндегі вариативтілікті бекіту. Қосымша білім берудің мақсаты - естімейтін және нашар еститін балалардың қоғамдық өмірге бейімделуін дамыту. Кәсіби білім беру жүйесінде әдістер, статус және т.б. бойынша ерекшелінетін мекемелер дамиды. Тәрбиенің тағы да бір мәселесі - ол сапалық және анықтау, дамыту. Осыған байланысты аталған жағдайлар келесі түрде орындалады: • Ғылыми кеңес және басқа бірлестіктердің жұмысындағы кәсіби білім беру мекемелерін басқаруда әріптестік қатынастарын бекіту жолдары; • Қосымша білім берудің мүмкіндіктерін қолдану, қоғамдық мамандандыру факультеттерін құру; • Есту қабілеті зақымдалған студенттерді оқу процесінен тыс дамытудың жоғары оқу орынының аралық орталықтарын құру; • Есту қабілеті зақымдалған тұлғалардың жас ерекшелігінің мәдениетін функциялау, өмірдегі ерекше әрекеттерін дамыту; • Кәсіби білім беру мекемелерінде және қоғамдық ұйымдарда оқитын тәрбиеленушілердің ұйымдарының әдістерін зерттеу. Бастапқы, орташа арнайы және жоғары кәсіби білім беруде естімейтін жастарды тәрбиелеуде келесі мақсаттарды дамыту керек: Әлеуметтік коммуникативті дағдының және біліктіліктің мотивациясының сферасында әлеуметтік және өмірлік әдістерді дамыту; • Қойылған міндеттердің жүзеге асырылуы мен шешім қабылдауда жауапкершілік деңгейін жоғарлату; • Саяси және қоғамдық ұйымдармен өзіндік өзара қарым-қатынастарды анықтай білу және т.б. Осы мақсаттардың орындалуы келесі факторларға сүйенеді: *Кәсіби білім беру мекемелерінде тәрбиелеудің құқықтық әдістемелік ұйымдастырылған экономикалық базасын жеңілдету; *Олар дайындайтын маман үлгісі және кәсіби білім беру мекемелерінің түрі типтерін адекватты функциямен тәрбиелеу әдісін, формасын өңдеу; *Түрлі сферада білім алатын тұлғаларға жағдай жасау және қызмет көрсету. жүктеу/скачать 117,44 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|