Лютер адамның материалдық заттарға қатысты ерік бостандығын мойындайды. Адамдар күнә қылықтарын өз еркімен жасайды деген Мартин Лютер (1483-1546)
Эмпиризм философиясы еркіндік туралы
Эмпиризм өкілдері — Гоббс пен Локктан бастап Вольтерге дейін — еркіндікті іс әрекеттің еркіндігі деп қарастырады
Томас Гоббс еркіндік ұғымының саяси өлшемін еңгізді: адамның мемлекеттегі өмірдің еркіндік мөлшері табиғи қалыптағы өмірдің еркіндік мөлшерінен көбірек Джон Локк: индивидтер кез-келген бағытта жылжудың шексіз еркіндігінен гөрі құқықтық мемлекеттегі еркіндікті дұрыс деп таңдайды, өйткені ол юстиция заңдарымен қатар комфортты өмір сүруге жағдай туғызады
Томас Гоббс(1588-1679) Джон Локк (1632-1704)
Декарт: «Ерік бостандығы өз сипатына қарай неғұрлым жоғары деңгейде болғандықтан, оны ешқашан мәжбүрлеу мүмкін емес. Әрбір адам ерік бостандығы мен іс-әрекет еркіндігіне ие, ол бір уақытта еріктің де субъектісі, және іс-қылықтар еркіндігінің де субъектісі болып шығады Тек қана анық пайым (рассудок) ерік бостандығының дамуында оның гүлденуіне және жоғарғы деңгейіне жеткізуге қабілетті» Рене Декарт (1596-1650
Еркіндік туралы мәселеде Лейбництің рационализмі
Лейбниц:»…адамның еркіндігі ұлғаяды, егер ол өзінің істеген әрекеттерінде ақыл-ойға негізде-луді көбейтсе. Және керісінше, адамның еркіндігі азаяды, егер ол іс-әрекетінде құмарлықтарға бағынып кетсе. Лейбниц негативті еркіндікті, яғни мәжбүрлеуден, құлдықтан бостандықты және позитивті еркіндікті ажыратады Готфрид Вильгельм Лейбниц (1646-1716)
Бенедикт (Барух) Спиноза (1632-1677) Спиноза: «…адам ерікті емес, өйткені ол табиғаттың бөлігі және оған себеп ретінде сыртқы аффектілер ықпал етеді. Адам анық емес идеялар мен қабыл-дауларды анық түріне айналды-ру арқылы, ал, аффектілерді Құдайға рационалды махаббат-пен ауыстыру арқылы өзін-өзі босата алады. Бостандық - танылған қажеттілік»
