Лекциялар жинағы Физика 1 бөлімі бойынша 050704 мамандығының қазақ бөлімінде сырттай оқитын студенттерге арналған Өскемен 2009



бет27/58
Дата22.09.2023
өлшемі460,62 Kb.
#109845
түріЛекция
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   58
Байланысты:
Microsoft Word Лекциялар жинағы Физик doc-emirsaba.org

Стокс формуласы. Аздау Re кезінде, яғни қозғалыстың бояу жылдамдығы тұсында (және аздау l), ортаның қарсылығы іс жүзінде тек үйкеліс күштерінің негізінде ғана болады. Стокс бұл жағдайда қарсылық күші динамикалық тұтқырлық коеффициентіне , дене қозғалысының v жылдамдығына және





денеге тән мөлшерге l:

F  lv


пропорционалды екенін анықтады. Мысалы, шар






үшін, егер l орнына шардың r радиусын алар болсақ, пропорционалдылық
коеффициенті 6 тең болып шығады. Ендеше:

F  6rv


Бұл формула Стокс формуласы деп аталады.


Пуазейль формуласы. Сұйықтың дөңгелек құбыр ішіндегі қозғалысы кезінде жылдамдық құбыр қабырғасына қарай нөлге тең және құбырдың осінде максималды болады. Ағынды ламинарлы десек, құбыр осінен r қашықтағы жылдамдық өзгерісі заңын табуға болады:

r 2

v(r)  vo 1 R 2


 

мұнда vo – құбыр осіндегі жылдамдықтың мәні, ал R – құбыр радиусы.

Көріп отырғанымыздай, ламинарлық ағын кезінде жылдамдық құбыр осінен қашықтығына қарай параболидтік заңына сай өзгереді.
Ағынды ламинарлы деп шамалай отырып Q сұйығының тасқынын, яғни уақыттың бір бірлігі ішінде құбырдың көлденең қимасы арқылы өтетін сұйықтың көлемін есептеп шығаруға болады. Тасқынға арналған формуланы аламыз:

Q  p1  p2 R

4



мұнда
p1 p2 l
8l

– құбырдың ұзындық бірлігіндегі қысымның секірулері. Бұл







формула Пуазейль формуласы деп аталады. Бұл формулаға сенсек, с
ұйық
тасқыны құбырдың ұзындық бірлігіндегі қысым ескірулеріне пропорционалды, құбыр радиусының төртінші дәрежесіне пропорционалды және сұйық тұтқырлығы коеффициентіне кері пропорционалды.








      1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   58




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет