еркін жүру жолының ұзындығы деп атайды.
Еркін жүру жолының ұзындығы үнемі өзгеріп отырады. Бірақ молекулалар саны орасан зор және олар бейберекет қозғалыста болғандықтан молекулаланың еркін жүру жолының орташа ұзындығы туралы айтады.
- ны анықтау үшін молекуланың 1с уақыт ішіндегі жүріп өткен барлық жолының сол уақыттағы молекуланың ұшыраған соқтығысуларының орташа z санына бөлу керек:
z -і анықтау үшін молекуланы диаметрі d шарик деп алып, ал басқа молекулалар қозғалмайды деп есептейік.
Сонда 1с уақыттағы молекулалар соқтығысуларының орташа z саны сынық цилиндрдің V көлеміндегі N молекулалар санына тең. Сынық
цилиндрдің көлемін биіктігі v және табанының ауданы цилиндрдің көлеміне тең деп алуға болады.
d 2 түзетілген
есептеулер бойынша: ұзындығы мынаған тең:
z 2 nd 2 v
Сонда еркін жүру жолының орташа
1 .
Еркін жүру жолының ұзындығы қысымға кері пропорционал, себебі:
n p .
kT
яғни, қысым төмендеген сайын артады. Кейбір қысымда еркін жүру
жолының ұзындығы газ орналасқан ыдыстың өлшеміне тең боладыда, одан ары өспейді. Осы кездегі газдың күйін вакуум деп атайды.
Ыдыстың d өлшемімен еркін жүру жолының ұзындығының ара қатысына байланысты вакуумның мына түрлерін ажыратады:
аса жоғары вакуум >> d
Қазіргі кезде алынатын ең жоғары вакуум
1014 мм. сын. бағ.
Достарыңызбен бөлісу: | 
