Лекциялық сабақтар тезистері 1-лекция. Заряд. Кулон заңы. Электр өрісі. Суперпозиция принципі. Гаусс теоремасы
жүктеу/скачать 155,73 Kb.
|
лекции
| j = γE; D = ε0εE; B = μ0μH
Зарядтар қозғалысын сипаттау үшін бұл теңдеулері Лоренц күшін сипаттайтын теңдеумен толықтыру керек: F = eE + e[v B]. Электр және магнит өрістері үшін шекаралық шарттар төмендегіше жазылады: Dn1 = Dn2; Dt1 : Dt2 = ε1: ε2; En1: En2 = ε2: ε1; Et1 = Et2 ; Bn1 = Bn2; Hn1: Hn2 = μ2: μ1; Bt1: Bt2 = μ1: μ2; Ht1= Ht2 26-лекция. Магнит және электр өрісінің салыстырмалылығы. Максвелл теңдеулерінің маңызы. Максвелл теңдеулерінен мынадай салдарлар шығады: егер берілген көлемді қоршаған бет арқылы зарядтар кетпейтін болса, онда бұл көлемдегі зарядтардың алгебралық қосындысы сақталады; егер еркін және байланысқан зарядтар жоқ болса, онда (вакуумде) зарядтар мен өткізгіш токтардан тәуелсіз құйынды электромагниттік өріс өмір сүреді; егер барлық өрістер тұрақты болса, онда бұрын қарастырған электротатика мен тұрақты токтың магнит өрісін сипаттайтын заңдарды аламыз; бұл жерде ρ = 0 және j = 0 деп жорамалдасақ, өрісті сипаттайтын барлық шамалар нолге тең болып шығады, яғни тұрақты өрістер заряд және токсыз өмір сүре алмайды. Максвелл теңдеулерінің маңызды қасиеттерінің бірі, олар Лоренц түрлендірулерінде өз түрін сақтайды. Бірақ электромагниттік өрісті сипаттайтын векторлардың құраушылары өзгеруі мүмкін. Электр және магнит өрістері бір санақжүйесіндебар болса, екінші бір санақ жүйесінде болмауымүмкін. Зарядтың қозғалысы, яғни токтың пайда болуы, санақ жүйесіне тәуелді болады. Максвелл теңдеулері тәжірибе нәтижелерін жинақтау арқылы алынған. Электротехника мен электрониканың негізінде Максвелл теңдеулері жатады. Бұл теңдеулер классикалық оптиканың фундаментальді теңдеулері болып табылады. Максвелл теңдеулрінен электромагниттік толқындардың бар екндігі және олардың жылдамдығының шектеулі болатындығы шығады. Барлық физикалық теориялар сияқты Максвелл теориясының қолдану шегі бар. Ол мына жағдайларда қолданылады: а) зарядтар ара қашықтығы R > 10-10м. болу керек; ә) өрістің өзгеру жылдамдығы 1013–1014 Гц-тен аз болу керек; б) Зарядтар, еркін жүру ара қашықтығында, жылулық қозғалыс жылдамдығынан аз жылдамдық алатын электр өрістері үшін. 27-лекция. Айнымалы ток. Квазистационар ток. Айнымалы ток тізбегіндегі кедергі, индуктивтілік, сыйымдылық. Айнымалы ток үшін Ом заңы. Айнымалы токтың қуаты. Фаза ығыуы. Айнымалы ток деп мәні немесе бағыты өзгеретін токтарды айтады. Айнымалы токтардың ішінен біз квазистационар токтарды қарастырамыз. Квазистационар деп тізбектің ең алыс нүктесіне ұйтқуды жеткізу уақыты ішінде ток күші шамалы өзгеретін токты айтады. Бұл ток мына шартты қанағаттандыру керек: t = l/c << T мұнда Т токтың өзгеру периоды. Квазистационар токтың лездік мәні Ом заңына бағынады. Айнымалы ток деп гармониялық заңмен өзгеретін токты айтамыз: і = Іm cos(ωt – φ0) Индуктивтілікке және сыйымдылыққа ие болмайтын кедергіні актив кедергі деп атайды. Бұл кезде тізбектегі токпен кернеу бірдей өзгереді: Тізбекте актив кедергісі нолге тең, индуктивтілігі L орам ғана боса болатын болса, ток пен кернеу арасындағы байланыс мынадай болады: мұнда XL = ωL индуктивтік кедергі. Бұл кезде ток кернеуден π/2-ге қалып қояды. Тізбекте тек сыйымдылықбар кездегі кернеу мен ток арасындағы байланыс өрнектерімен сипатталады,мұнда XС = 1/ωС сыйымдылық кедергі деп аталады. Бұл кезде ток кернеуден π/2-ге озады. Тізбекте сыйымдылық, актив және индуктивтілік кедергілер бар болса, онда Ом заңы былай жазылады: мұнда φ бұрышы кернеу мен ток арасындағы фаза айынымын береді. Z тізбектің толық кедергісі деп аталады. Тізбектегі ток пен кернеу фазаларының сәйкес келмеуінен, айнымалы ок тізбегіндегі қуат былай анықталады: P = U I cos φ мұнда U = Um / √2 және I = Im / √2 кернеу мен ток күшінің әсерлік мәндері, ал cos φ = R / Z қуат коэффициенті. жүктеу/скачать 155,73 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|