Лекцияның тақырыбы: Отбасы және гендер әлеуметтануы Лекцияның жоспары


Моногамдық отбасы - рулардың ыдырауы, жеке меншіктің шығуы себебінен неке тек ер адамның еркімен ғана бұзылатын болды



бет3/4
Дата21.10.2022
өлшемі377,8 Kb.
#44658
түріЛекция
1   2   3   4
Моногамдық отбасы - рулардың ыдырауы, жеке меншіктің шығуы себебінен неке тек ер адамның еркімен ғана бұзылатын болды.

Отбасының типтері

  • Отбасындағы ұрпақ санына байланысты:
  • Кеңейтілген (бірнеше ұрпақ өкілдерінің болуы),
  • Нуклеарлық (екі ұрпақ – ата-ана және балалары),
  • ата-аналарының санына қарай :
  • Толық (әкесі мен анасының болуы),
  • Толық емес (әкесі немесе шешесі ғана болады),
  • Балалар санына қарай:
  • Баласы жоқ отбасылар,
  • бір баласы бар отбасылар,
  • Көпбалалы отбасылар,
  • Үстемдік түріне қарай:
  • Патриархалдық (экономикалық билік ерінде),
  • Матриархалдық (шаруашылықты әйел басқарады),

Отбасының типтері

  • Құрамына қарай:
  • Толық, толық емес, кеңейтілген, нуклеарлық
  • Биліктің бөлінуіне қарай:

  • Матриархалдық,
  • Патриархалдық,
  • Эгалитарлық,
  • Ерлі-зайыптылықтың түріне қарай:
  • Полиандрия –бір әйелдің бірнеше ерлермен некесі,
  • Полигиния - бір ердің екі немесе бірнеше әйелмен некеде болуы,
  • Моногамия – бір әйелмен бір ердің арасындағы неке,
  • Экзогамия –түрлі әлеуметтік категорияларға жататын адамдар арасындағы неке,
  • Эндогамия – бір әлеуметтік категорияға жататын адамдар арасындағы неке.

Ерлі-зайыптылардың өмір сүру формалары
Матрилокальды отбасы әйелдің әке-шешесімен немесе соларға жақын жерде тұрады
Неолокальды отбасы ердің де, әйелдің де әке-шешелерінен бөлек тұрады
Патрилокальды- отбасы ерінің әке-шешесімен немесе соларға жақын жерде тұрады

Отбасы өмір сүруінің кезеңдері (циклдары)

  • Бастапқы \ бірінші кезең – отбасының даму сатысы:
  • Некеге тұру,
  • Тұңғыш баланың дүниеге келуі,
  • Соңғы баланың дүниеге келуі,
  • Екінші кезең:
  • Соңғы баланың дүниеге келген сәтінен,
  • Бірінші ересек баланың бөлек шығуына дейін.
  • Үшінші \ пісіп-жетілген кезең:
  • Есейген балалардың бөлек шығуы ,
  • Немерелер әже-аталарынан бөлек кетеді.
  • Төртінші\ отбасының өшу кезеңі:
  • Балалардың барлығы жан-жаққа кетеді, «бос қалған ұя»,
  • Ерлі-зайыптылардың біреуінің немесе екеуінің де өмірден өтуі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет